As part of avant-garde rigor. Pre-war editions of poems by Stanisław Młodożeniec
DOI:
https://doi.org/10.12775/SE.2020.0008Keywords
Stanisław Młodożeniec, futurism, avant-garde, Polish interwar poetry (1918–1939)Abstract
According to Stanisław Młodożeniec, the artist associated in the 1920s with a group of futurists from Kraków, printed poetry is a kind of score, and its proper full form was to be revealed in a sound realization – a declamation and a song. Before a poem sounds fulfilling, the function of a social and spiritual communicator, its aesthetic, visual dimension should correspond to the canon of beauty identified with arrangement. The category of arrangement to which the author refers is applicable in editions of all pre-war poem collections, which were discussed in the articles: Kreski i futureski (Kraków 1921), Kwadraty (Zamość 1925), Niedziela (Warszawa 1930), Futuro-gamy i futuro-pejzaże (Warszawa 1934).References
Andres Z., 1977,Agraryzm i idee młodowiejskie w literaturze międzywojennej, w: Chłopi, naród, kultura, t. 3: Oblicze duchowe, pod red. C. Kłaka, Rzeszów.
Burek T., 1976, Młodożeniec Stanisław, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 21 (3), z. 90, red. E. Rostworowski, Wrocław.
Burek T., 1977, Nota biograficzna, w: S. Młodożeniec, Poezje wybrane, wyboru dokonał, wstępem i notą opatrzył T. Burek, Warszawa.
Burek T., 1973, Nota wydawnicza, w: S. Młodożeniec, Utwory poetyckie, oprac. T. Burek, Warszawa.
Burkot S., 1985, Stanisław Młodożeniec. Rzecz o chłopskim futuryście, Warszawa.
Czyżewski T., 1931, „Niedziela formizmu”. Z powodu tomu poezji Stanisława Młodożeńca, „Kurier Polski”, R. 34, nr 35.
Czyżewski T., 1978, Pogrzeb romantyzmu – uwiąd starczy symbolizmu – śmierć programizmu, w: Antologia polskiego futuryzmu i Nowej Sztuki, wstęp i komentarz oprac. Z. Jarosiński, wybór i oprac. tekstów H. Zaworska, Wrocław.
Dąbrowski M., 1980, Trzy poetyckie oberki, „Poezja”, nr 3.
Gazda G., 1974, Futuryzm w Polsce, Wrocław.
Gazda G., 2009, Słownik europejskich kierunków i grup literackich XX wieku, Warszawa.
Głombiowski K., 1980, Książka w procesie komunikacji społecznej, Wrocław.
Gumiński J. M., 1908, Nieco wiadomości o stenografii, Warszawa, s. 5; https://polona.pl/item/nieco-wiadomosci-o-stenografii,ODk3NTkyNDY/6/#info:metadata.
Jarosiński Z., 1978, Wstęp, w: Antologia polskiego futuryzmu i Nowej Sztuki, wstęp i komentarz oprac. Z. Jarosiński, wybór i oprac. tekstów H. Zaworska, Wrocław.
Jasieński B., 1978, Futuryzm polski (bilans), w: Antologia polskiego futuryzmu i Nowej Sztuki, wstęp i komentarz oprac. Z. Jarosiński, wybór i oprac. tekstów H. Zaworska, Wrocław.
Jasieński B., 1978, Mańifest w sprawie poezji futurystycznej, w: Antologia polskiego futuryzmu i Nowej Sztuki, wstęp i komentarz oprac. Z. Jarosiński, wybór i oprac. tekstów H. Zaworska, Wrocław.
Jasieński B., 1987, Marsylianka, w: Poezja polska okresu międzywojennego. Antologia, oprac. M. Głowiński, J. Sławiński, J. Stradecki, Wrocław, s. 285–286.
Klukowski Z., 1959, Ze wspomnień o Stanisławie Młodożeńcu, „Kamena”, nr 23–24.
Królikowski B., 1966, Młodożeniec w Zamościu, czyli pochwała prowincji, „Kamena”, nr 20.
Kulczyńska J., 2014, „Chlebne i miodne słowa”. Zastosowanie gwary w poezji Stanisława Młodożeńca, w: Badania dialektologiczne. Stan, perspektywy, metodologia. Materiały konferencji naukowej „Gwara i tekst”, Kraków 27–28 września 2013, pod red. M. Raka i K. Sikory, Biblioteka „LingVariów”, t. 17, Kraków.
Kulczyńska J., 2015, Elementy tradycji ludowej w międzywojennej poezji Stanisława Młodożeńca, „Konteksty Kultury”, t. 12, z. 1.
Kulczyńska J., 2009, Posłowie. „Kwadraty” Stanisława Młodożeńca, czyli poetyckie obrazy z podróży, w: S. Młodożeniec, Kwadraty, Kraków.
Kulczyńska-Kruk J., 2018, „Paradokumentalizm w polskiej poezji dwudziestolecia międzywojennego”, rozprawa doktorska, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Kulczyńska-Kruk J., 2016, Reprezentacje historii współczesnej w międzywojennej poezji Stanisława Młodożeńca, w: Czytanie Dwudziestolecia IV, t. 1, pod red. E. Wróbel i J. Warońskiej, Częstochowa.
Leśmian B., 1926, Ballady, Zamość.
Michałowski P., 1982, Polański Hipolit, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 27 (2), z. 113, red. E. Rostworowski, Wrocław.
Młodożeniec S. (stańisław młodożeńec), 1921, Hymn pokoju, „Nuż w bżuhu. 2 Jednodńuwka futurystuw”, Krakuw, Warszawa, listopad.
Młodożeniec S., 2008, Koniec cywilizacji papieru. Wybór publicystyki z lat 1933–1939, zebrał, wstępem i przypisami opatrzy A. M. Stasiak, Sandomierz.
Młodożeniec S., 1925, Kwadraty, Zamość.
Młodożeniec S., 1930, Niedziela, Warszawa.
Młodożeniec S., 1989, Poezje wybrane (II), posłowie T. Burek, Warszawa.
Młodożeniec S., 1977, Poezje wybrane, posłowie T. Burek, Warszawa.
Młodożeniec S., 1973, Utwory poetyckie, zebrał, opracował i przypisami opatrzył T. Burek, Warszawa.
Młodożeniec S., 1958, Wiersze wybrane, Warszawa.
Młodożeniec S., 1937, Wspominki o Zydze Waliszewskim, „Głos Plastyków”, nr 1/7.
Mścisz R., 1998, O dwujęzyczności poezji Stanisława Młodożeńca z okresu międzywojennego, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie. Seria Filologiczna”, z. 31/1998, „Historia Literatury 4”, pod red. G. Ostasza, Rzeszów.
Przyboś J., 1964, „Zwrotnica” Tadeusza Peipera, w: Cyganeria i polityka. Wspomnienia krakowskie 1919–1939, Warszawa.
Rypson P., 2017, Nie gęsi. Polskie projektowanie graficzne 1919–1949, Kraków.
Sławiński J., 2001, Poezje Młodożeńca, w: idem, Przypadki poezji, „Prace wybrane”, t. 5, Kraków.
Sobieraj S., 2018, Typograficzne gry w tekstach Stanisława Młodożeńca, w: idem, Awangarda mniej znana. Przypadki poezji, Siedlce.
Stawski C., [2010], Cztery pory roku w Dobrocicach, Towarzystwo im. Stanisława Młodożeńca w Dobrocicach.
Stern A., 1978, O poetach Nowej Sztuki. List do redaktora „Almanachu”, w: Antologia polskiego futuryzmu i Nowej Sztuki, wstęp i komentarz oprac. Z. Jarosiński, wybór i oprac. tekstów H. Zaworska, Wrocław.
Stern A., Wat A., 1978, Prymitywiści do narodów świata i do Polski, w: Antologia polskiego futuryzmu i Nowej Sztuki, wstęp i komentarz oprac. Z. Jarosiński, wybór i przygotowanie tekstów H. Zaworska, Wrocław.
Śniecikowska B., 2008, „Nuż w uhu”? Koncepcje dźwięku w poezji polskiego futuryzmu, Wrocław.
Trzeciak P., 1995, Chwistek Leon, w: Od Maneta do Pollocka. Słownik malarstwa nowoczesnego, oprac. J. Ashbery et al., Warszawa.
Zawada A., 1980, Lekcja Młodożeńca, „Miesięcznik Literacki”, nr 12.
Zaworska H., 1967, Futurystyczne koncepcje sztuki dla mas, „Pamiętnik Literacki”, z. 58/3.
Поєты Серебряного века, 2001, wybór И. Мазнин, Moskwa.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
Stats
Number of views and downloads: 887
Number of citations: 0