The intimacy of Stanisław Vincenz in a textological and editorial perspective
DOI:
https://doi.org/10.12775/SE.2019.0028Keywords
Stanisław Vincenz, intimistics, textology and editing, anthropology of writing, Irena Vincenz, living speech, writing practices, conversations, letters, draftsAbstract
Considering the legacy of Stanisław Vincenz as the literature of a personal document leads to isolating three groups of texts. While the memoires of his friends are journalistic or literary in character, the writer’s correspondence reveals a private dialogue. The third group is made up of Dialogues with the Soviets, an interview conducted by John Marbach and the notes of his second wife, Irena Vincenz, published in “Regiony” magazine as Conversations with Stanisław Vincenz. Vincenz’s texts are marked by restraint, which results from both the poetics of letters, lectures and soliloquies, as well as the practice of dictating the majority of his epistolary statements to his wife. This mediation changed the communicative situation: it introduced a witness, listener and co-author of the letter (a second subject). The most complete reflection of the writer’s personality, registering a wide range of emotions, are also the double-subjective notes of Irena Vincenz and the mixed-genre drafts in which the stream of workshop materials blends with diary notes. The study of Vincenz’s expressed intimacy requires the recognition of subjectivity in individual texts, their situational contexts and material representation, and, above all, the reservoir of written records. The analysis of messages and the reconstruction of writing practices and authorial habits allows for accurate description of the history of a particular artifact: such way of conduct is identical to the assumptions of the anthropology of writing, but it promises the best results in a textological and editorial perspective.
References
Antropologia pisma. Od teorii do praktyki, 2010, red. Ph. Artières, P. Rodak, Warszawa.
Antropologia słowa. Zagadnienia i wybór tekstów, 2003, oprac. G. Godlewski, A. Mencwel, R. Sulima, red. i wstęp G. Godlewski, Warszawa.
Artwińska A., 2016, Autobiografia podwójna i „sceny pisania”: „Let let. (Pokus o rekapitulaci)” Josefa Hiršaka i Bohumily Grögerovej, w: Autobiografie (po)graniczne, red. I. Iwasiów, T. Czerska, Kraków.
Bieńko M., 2013, Intymne i prywatne praktyki codzienności. Studium socjologiczne, Warszawa.
Choroszy J. A., 2016, Korespondencja Józefa Wittlina ze Stanisławem Vincenzem, w: Józef Wittlin – pisarz kulturowego pogranicza, red. R. Zajączkowski, Lublin.
Choroszy J. A., 2015, Parafraza ojczenaszowa Stanisława Vincenza, w: Zatrudnienie: literat. Materiały, studia i szkice o Stanisławie Vincenzie, red. J. A. Choroszy, Wrocław.
Choroszy J. A., 2002, Twórczość Stanisława Vincenza w perspektywie tekstologicznej, w: Stanisław Vincenz – humanista XX wieku, red. M. Ołdakowska-Kuflowa, Lublin.
Czermińska M., 2000, Autobiograficzny trójkąt. Świadectwo, wyznanie i wyznanie, Kraków.
Czermińska M., 2009, O autobiografii i autobiograficzności, w: Autobiografia, red. M. Czermińska, Gdańsk.
Czerska T., 2016, Dzienniki podwójne, czyli o kanibalizmie w diarystyce, w: Autobiografie (po)graniczne, red. I. Iwasiów, T. Czerska, Kraków.
Godlewski G., 2008, Słowo – pismo – sztuka słowa. Perspektywy antropologiczne, Warszawa.
Górski K., 1975, Tekstologia i edytorstwo dzieł literackich, Warszawa.
Intymność wyrażona, 2006, red. M. Kisiel, M. Tramer, Katowice.
Iwasiów I., 2016, Wprowadzenie, w: Autobiografie (po)graniczne, red. I. Iwasiów, T. Czerska, Kraków.
Kita M., 2006, „Dziękuję za rozmowę”. Archiwizacja rozmów i typy tekstów powstałych na ich kanwie, w: Czas i konwersacja. Przeszłość i teraźniejszość, red. M. Kita, J. Grzenia, Katowice.
Kita M., Gatunki mowy i skrypty kulturowe dyskursu prywatności, https://www.us.edu.pl/gatunki-mowy-i-skrypty-kulturowe-dyskursu-prywatnosci.
Kostkiewiczowa T., 2014, Publiczne, prywatne, intymne – o sposobach rozumienia i miejscu w kulturze XVIII wieku, w: Publiczne, prywatne, intymne w kulturze XVIII wieku, red. T. Kostkiewiczowa, Warszawa.
Kubiak Z., 1993, Czar domu i horyzontów świata, w: I. Vincenzowa, Rozmowy ze Stanisławem Vincenzem, „Regiony”, nr 1.
Ługowska J., 2015, Vincenz – mistrz słowa mówionego, Wrocław.
Madejski J., 2007, Kanon i „przepisywanie” literatury. Sytuacja diarystyki (Uwagi wstępne), „Słupskie Prace Filologiczne. Seria Filologia Polska”, t. 5.
Marbach J., 1976, Rozmowa ze Stanisławem Vincenzem, przeł. J. Torosiewicz [A. Vincenz], „Wiadomości” (Londyn), nr 7.
Marbach P., 1992, Dialog Stanisława Vincenza. Kalejdoskop wspomnień i obrazów, przeł. J., J. Bukowscy, w: Świat Vincenza. Studia o życiu i twórczości Stanisława Vincenza (1888–1971), red. J. A. Choroszy, J. Kolbuszewski, Wrocław.
Metaliterackie listowania. List jako dokument świadomości literackiej pisarza, 2012, red. I. Sikora, A. Czajkowska, Częstochowa.
Musiał M., 2015, Intymność i jej współczesne przemiany. Studium z filozofii kultury, Kraków.
Nęcka A., 2006, Granice przyzwoitości. Doświadczenie intymności w polskiej prozie najnowszej, Katowice.
Nowaczyński P., 2003, „Rozmowa ze Stanisławem Vincenzem”, czyli o sensie ludzkiej historii, w: idem, Mądrość Vincenza, Lublin.
Ołdakowska-Kuflowa M., 2015, O korespondencji Stanisława Vincenza, w: Zatrudnienie: literat. Materiały, studia i szkice o Stanisławie Vincenzie, red. J. A. Choroszy, Wrocław.
Prywatne/publiczne. Gatunki pisarstwa kobiecego, 2011, red. I. Iwasiów, Szczecin.
Rodak P., 2014, Rzeczy pisane, rzeczy napisane. O materialności praktyk piśmiennych, w: Literatura i „faktury” historii XX (i XXI) wieku, red. A. Molisak et al., Warszawa.
Rodak P., 2010, Wstęp. Autobiografia i dziennik osobisty jako przedmiot badań Philippe’a Lejeune’a, w: Ph. Lejeune, „Drogi zeszycie…”, „drogi ekranie...” O dziennikach osobistych, przeł. A. Karpowicz, M., P. Rodakowie, wybór, wstęp i oprac. P. Rodak, Warszawa.
Sztuka pisania. O liście polskim w wieku XIX, 2000, red. J. Sztachelska, E. Dąbrowicz, Białystok.
Trzynadlowski J., 1976, Edytorstwo. Tekst, język, opracowanie, Warszawa.
Vincenz A., 1993, Wstęp, w: I. Vincenzowa, Rozmowy ze Stanisławem Vincenzem, „Regiony”, nr 1.
Vincenz i krytycy. Antologia tekstów, 1991, wybór, wstęp, oprac. P. Nowaczyński, Lublin 2003.
Vincenz S., 1991, Dialogi z Sowietami, Kraków.
Vincenz S., 1992, Outopos. Zapiski z lat 1938–1944, autograf odczytał A. Vincenz, do druku podał J. A. Choroszy, Wrocław.
Vincenz S., 1983, Po stronie dialogu, t. 1–2, Warszawa.
Vincenz S., 2015, Z listów do rodziny, oprac. A. Ruszczak, w: Zatrudnienie: literat. Materiały, studia i szkice o Stanisławie Vincenzie, red. J. A. Choroszy, Wrocław.
Vincenzowa I., 1993–2002, Rozmowy ze Stanisławem Vincenzem, „Regiony”.
Zimand R., 1990, Diarysta Stefan Ż., Wrocław.
Żmidziński J., 2015, Czy Vincenz był melomanem? Wątki muzyczne w „Rozmowach ze Stanisławem Vincenzem”, w: Zatrudnienie: literat. Materiały, studia i szkice o Stanisławie Vincenzie, red. J. A. Choroszy, Wrocław.
Życie prywatne Polaków w XIX wieku, t. 7: „Prywatne światy zamknięte w listach”, 2018, red. J. Kita, M. Korybut-Marciniak, Łódź–Olsztyn.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
Stats
Number of views and downloads: 644
Number of citations: 0