Z dziennika psychologa by Julian Ochorowicz as a personal document
DOI:
https://doi.org/10.12775/SE.2019.0009Keywords
Julian Ochorowicz, personal diary, 19th century psychology, positivism, scientism, literarinessAbstract
The article presents an interpretation of the work entitled Z dziennika psychologa. Wrażenia, uwagi i spostrzeżenia w ciągu dziesięciu lat spisane by Julian Ochorowicz. First, the general form of the diary was discussed, along with its contents and characteristic features. Next, the proposed approach to the text were formulated – it should be read against the author’s intention, not as a scientific work on psychology, but as a personal statement. In the course of further reading, attention was drawn to Ochorowicz as an editor of his own diary – especially to the footnotes and comments added before the publication. Later on, strategies used by the diarist to convince the readers of the scientific nature of his work were presented, which paradoxically emphasize its literariness. The last fragment of the article focuses on the existential experience of writing a diary as a pursuit to preserve the memory of one’s life.
References
Bobrowska-Nowak W., 1971, Julian Ochorowicz na drogach i bezdrożach psychologii, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”, nr 1, s. 67–85.
Chibner D., 2016, Pismo jako metoda psychologii empirycznej, „Kronos”, nr 4, s. 184–204.
Danek D., 2017, Antropologia codziennej conocności, „Konteksty”, nr 1–2, s. 18–30.
Drop K., 2010, Przegrane batalie Juliana Ochorowicza, „Przegląd Psychologiczny”, nr 3, s. 279–290.
Gawor L., 2009, Juliana Ochorowicza filozoficzny program pozytywizmu warszawskiego i koncepcja etyki naukowej, „Sofia: žurnal filosofiv slov'âns'kih krain”, nr 9, s. 69–89.
Krajewski J., 1961, Odnalezione rękopisy Juliana Ochorowicza, „Ruch Filozoficzny”, nr 3, s. 133–136.
Lejeune Ph., 2010, „Drogi zeszycie…”, „drogi ekranie…”. O dziennikach osobistych, przeł. A. Karpowicz, M. i P. Rodakowie, wybór, wstęp i opracowanie P. Rodak, Warszawa.
Magnone L., 2010, Narodziny psychoanalizy – Julian Ochorowicz i Zygmunt Freud, „Kronos” nr 3, s. 231–253.
Makuch D. W., 2018, Wokół pojęcia fantazji. Południe XIX wieku i przemiany idealizmu, Warszawa.
Miękina-Pindur J., 2011, Między scjentyzmem a spirytyzmem. Diarystyczna transpozycja wrażeń w autobiografii Juliana Ochorowicza pt. „Z dziennika psychologa: wrażenia, uwagi i spostrzeżenia w ciągu dziesięciu lat spisane”, „Konteksty kultury”, t. 7, s. 165–192.
Ochorowicz J., 1873, O kształceniu własnego charakteru. Odczyt publiczny Juliana Ochorowicza dla młodzieży płci obojej odbyty w Sali Resursy Obywatelskiej dnia 8 marca 1873 r., Nakładem Redakcyi Opiekuna Domowego, Warszawa.
Ochorowicz J., 1876, Z dziennika psychologa. Wrażenia, uwagi i spostrzeżenia w ciągu dziesięciu lat spisane przez Juliana Ochorowicza, Nakładem i drukiem Władysława Dębskiego, Warszawa.
Pacholik-Żuromska A., 2016, Intencjonalność – rozumienie – samowiedza. Filozoficzny problem poznania w świetle nauk kognitywnych, Toruń.
Piłat R., 2013, Aporie samowiedzy, Warszawa.
Podolska J., Refleksje nad kształtem dziennika literackiego, „Prace Polonistyczne” 1990, t. 46, s. 197–223.
Skarga B., 1975, Julian Ochorowicz. Pozytywizm i okultyzm, w: Polska myśl filozoficzna i społeczna, t. 2, pod red. B. Skargi, Warszawa, s. 92–136.
Czy powrót do introspekcji? Zbieranie i analiza danych słownych, 1995, pod red. T. Tyszki, Warszawa.
Ziemski P., 2000, Filozofia psychologii w projekcie klasyfikacji nauk Juliana Ochorowicza, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Filozofia”, nr 8, s. 81–92.
Ziemski P., 1998, O przekraczaniu granic nauki. Szkic z historii polskiego pozytywizmu, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Filozofia”, nr 7, s. 51–62.
Zimand R., 1990, Diarysta Stefan Ż., Wrocław.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
Stats
Number of views and downloads: 570
Number of citations: 0