Beautiful books, books reanimated, books enriched, toy books – interdisciplinary perspective
DOI:
https://doi.org/10.12775/SE.2022.00025Keywords
toy book, book enriched, history of books, book art, edition, interdisciplinarityAbstract
The subject of consideration are beautiful and imaginative enriched books, including toy books, introducing new editorial, printing, technical, artistic solutions to the classic codex. Technical issues – often overshadowing the view of this type of publication – are essentially subservient and, in the case of “printed beauty”, cleverly used to expose the book’s potential, its message, the author’s imagination, illustrator, paper engineer, book artists. The book comes to life (not just literally by moving its elements), fully deserving the title livre animé, gets additional dimensions, these multidimensionalen Dimensionen, and thanks to them tells its story differently than the classic codices. It creates its own relationship with the text, enters into a relationship with the viewer, with the world, and spatiality brings new contexts. Along with them come questions about liberature, art, bibliophilism, aesthetic categories, adaptations, issues of reception and the reader-viewer, and much more. It is a collector’s object, an object of art, an effectual, sensual book, a work of imagination and dexterity offering the viewer a spectacle, using the solutions of theater, animated film, analog and computer games, but also art, including sculpture or collage. A beautiful enriched book functions at the border of many fields and disciplines, hence the attempt at an interdisciplinary view.
References
Al Chammas T., 2012, Das Spielbilderbuch. Ästhetische Formen und Chancen frühkindlicher Förderung, http://oops.uni-oldenburg.de/1373/1/alcspi12.pdf (dostęp: 6.04.2021).
Barthes R., 1976, Krytyka i prawda, w: Współczesna teoria badań literackich za granicą, t. 2, oprac. H. Markiewicz, Kraków.
Bazarnik K., 2002, „Książka jako przedmiot” Michela Butora, czyli o liberaturze przed liberaturą, w: Od Joyce’a do liberatury, Kraków.
Bazarnik K., 2002, Dlaczego od Joyce’a do liberatury (zamiast wstępu), w: Od Joyce’a do liberatury, pod red. K. Bazarnik, Kraków.
Biagi M. C., Marconcini E., 2016, I giochi ottici della collezione di giocattoli antichi di Roma Capitale, w: I sogni nel cassetto. Metafora del viaggio e viaggi reali, ed. A. Aletta, Roma.
Braswell-Means L., 1991, The Vulnerability at Volvelles in Manuscript Codices, „Manuscripta”, nr 35.
Bury S., 1995, Artists’ Books: The Book As a Work of Art, 1963–1995, London.
Butor M., 2000, Le livre come object, w: Essois sur le roman, Paris.
Caillois R., 1973, Żywioł i ład, przeł. A. Tatarkiewicz, Warszawa.
Caproni A. M., 1994, Il libro e la nuova tipografia da Stéphane Mallarmé al Futurismo, w: Il linguaggio della biblioteca. Scritti in onore di Diego Maltese, raccolti da Mauro Guerrini, Firenze.
Carroll J., 2006, The Human Revolution and the Adaptive Function of Literature, „Philosophy and Literature”, Vol. 1.
„Chrzanowska-Kluczewska E., 1997, Gry językowe w teoriach naukowych, w: Gry w języku, literaturze i kulturze, pod red. E. Jędrzejko i U. Żydek-Bednarczuk, Warszawa.
Cieślikowski J., 1974, Literatura i podkultura dziecięca, Wrocław.
Connolly D. K., 2009, The Maps of Matthew Paris. Medieval Journeys through Space, Time and Liturgy, Woodbridge.
Crupi G., 2016, “Mirabili visioni”: from movable books to movable texts, JLIS.it, Vol. 7, No. 1, https://www.jlis.it/article/view/11611/10780 (dostęp: 6.04.2021).
Darnton R., 2011, Il futuro del libro, Milano.
Dąbrowska E., 2016, Współczesna książka-zabawka w Bibliotece Jagiellońskiej, „Bibliotheca Nostra”, nr 1.
Doderer K., Müller H., 1973, Das Bilderbuch, Geschichte und Entwicklung des Bilderbuches in Deutschland von den Anfängen bis zur Gegenwart, Weinheim.
Dunin J., 1991, Książeczki dla grzecznych i niegrzecznych dzieci, Wrocław.
Dutton D., 2019, Instynkt sztuki. Piękno, zachwyt i ewolucja człowieka, przeł. J. Luty, Kraków.
Eco U., 1987, Czytelnik modelowy, „Pamiętnik Literacki”, z. 2.
Fajfer Z., 2002, liryka, epika, dramat, liberatura, w: Od Joyce’a do liberatury, pod red. K. Bazarnik, Kraków.
Franchi P., 1998, Apriti libro! Meccanismi, figure, tridimensionalità in libri animati dal XVI al XX secolo, Ravenna.
Grünewald D., 1993, Vom Umgang mit dem Papiertheater, Volk und Wissen, Berlin.
Gwioździk J., 2011, O sztuce książki…, „Bibliotheca Nostra”, nr 4.
Hainning P., 1979, Movable Books, London.
Huizinga J., 1967, Homo ludens. Zabawa jako źródło kultury, przeł. M. Kurecka i W. Wirpsza, Warszawa.
Iser W., 1994, Der Akt des Lesens, München.
Jarzębski J., 1977, O zastosowaniu pojęcia „gra” w badaniach literackich, w: Problemy odbioru i odbiorcy, pod red. T. Bujnickiego i J. Sławińskiego, Wrocław.
Kaczorowski W. , 2000, Ilustracja (poza)książkowa, w: Sztuka książki: współczesna polska sztuka książki: ilustracja, pod red. H. Kocańdy-Kołodziejczyk i K. Lipki-Sztarbałło, Warszawa.
Karasińska M., 1998, Między baśnią a podwórkiem. Gry literackie w polskim dramacie dla dzieci, Poznań.
Karr Schmidt S., Kimberly N., 2011, Altered and Adorned. Using Renaissance Prints in Daily Life. [Catalogue of the Exhibition April 30–July 10. 2011], Chicago–New Haven–London.
Kątny M., 2008, Znaczenie książeczki-zabawki dla rozwoju osobowości dziecka w wieku przedszkolnym, w: VIII Kielecki Festiwal Nauki, 15–30 września 2007, oprac. i red. Z. Steciak, Kielce.
Kil A., 2015, Krótki przewodnik po mapowaniu kontrowersji, „Prace Kulturoznawcze”, t. 18.
Lindberg S. G., 1979, Mobiles in Books. Volvelles, Inserts, Pyramids, Divinations, and Children’s Games, „The Private Library”, 3rd series, No. 2.2.
Ludwig E., 2008, Die Bernerin, „Bulletin Jugend & Literatur”, No. 11.
Mannoni L., Pesenti Campagnoni D., 2009, Lanterna magica e film dipinto. 400 anni di cinema, Milano.
Martuszewska A., 2007, Radosne gry. O grach/zabawach literackich, Gdańsk.
Mizera A., 2003, Książka-zabawka jako nowe zjawisko na rynku księgarskim, „Bytomskie Zeszyty Pedagogiczne”, nr 7.
Pesenti Campagnoni D., 2007, Quando il cinema non c'era. Storie di mirabili visioni, illusioni ottiche e fotografie animate, Torino.
Rémi C., 2010, Reading as Playing: The Cognitive Challenge of the Wimmelbook, w: Emergent Literacy: Children’s Books from 0 to 3, ed. B. Kümmerling-Meibauer, Amsterdam.
Ries H., 1992, Illustration und Illustratoren des Kinder- und Jugendbuchs im deutschsprachigen Raum 1871–1914, Osnabrück.
Rybicka E., 2013, Mapy. Od metafory do katografii krytycznej, „Teksty Drugie”, nr 4.
Rychlewski M., 2013, Książka jako towar, książka jako znak. Studia z socjologii literatury, Gdańsk.
Sołtysiewicz A., 2015, Książki zabawki jako typ książki dla dzieci, „Debiuty Bibliologiczno-Informatologiczne”, nr 3.
Starost N., 2005, Pop-up-Bücher, Alles Buch, Studien der Erlanger Buchwissenschaft, Nürnberg.
Stewart G., 2011, Bookwork. Medium to Object to Concept to Art, Chicago.
Visconti A., 2012, Grangerizing, „ArchBook. Architectures of the Book”, http://drc.usask.ca/projects/archbook/ grangerizing.php (dostęp: 6.04.2021).
Wróblewska V., 2001, Początek utworu jako element gry z czytelnikiem w baśniach literackich, w: Gra z czytelnikiem. Między konwencją a strategią, pod red. M. Jakitowicz i R. Moczkodana, Toruń.
Zając M., 2013, Książka dziecięca – w stronę konwergencji mediów, w: Książka i młody czytelnik, pod red. G. Leszczyńskiego i M. Zająca, Warszawa.
Zając M., 2013, Przestarzały jak e-book? Nowoczesny jak t-book?, w: Książka i młody czytelnik, pod red. G. Leszczyńskiego i M. Zająca, Warszawa.
Zarych E., 2018, Książka zabawka, książka wzbogacona. Wyobraźnia – obraz – sztuka edytorska, „Bibliotekarz Podlaski”, nr 3.
Zarych E., 2017, Zielnik wróżek, zielnik wyobraźni – „L’herbier des fées” (Zielnik wróżek) Benjamina Lacombe’a i Sébastiena Pereza, w: Wolność i wyobraźnia w literaturze dziecięcej, pod red. A. Czabanowskiej-Wróbel i M. Kotkowskiej, Kraków.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2022 Elżbieta Zarych
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 634
Number of citations: 0
