Skip to main content Skip to main navigation menu Skip to site footer
  • Register
  • Login
  • Language
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Home
  • Current
  • Archives
  • About
    • About the Journal
    • Submissions
    • Editorial Team
    • Privacy Statement
    • Contact
  • Register
  • Login
  • Language:
  • English
  • Język Polski

The Art of Editing. Textological and Editorial Studies

From epistolary practice of "The Theory of Letter" author. Casus Stefania Skwarczyńska–Jerzy Zawieyski
  • Home
  • /
  • From epistolary practice of "The Theory of Letter" author. Casus Stefania Skwarczyńska–Jerzy Zawieyski
  1. Home /
  2. Archives /
  3. Vol. 21 No. 1 (2022): Beyond the history of literature: egodocuments /
  4. TREATISES AND ARTICLES

From epistolary practice of "The Theory of Letter" author. Casus Stefania Skwarczyńska–Jerzy Zawieyski

Authors

  • Barbara Tyszkiewicz Instytut Badań Literackich PAN https://orcid.org/0000-0002-7214-2433

DOI:

https://doi.org/10.12775/SE.2022.0008

Keywords

Stefania Skwarczyńska, Jerzy Zawieyski, Polish epistolography, 20th-century letter – a literary genre, Catholic literature in People’s Poland, Catholic associations in Polish People’s Republic

Abstract

Having been published in 1937, The Theory of Letter by Stefania Skwarczyńska (1902–1988) remains a relevant point of reference for modern literary scholars and editors. An insight into her lesser-known, epistolary writings has been provided by the collection of 25 private letters, dated from 1948 to 1968, which had all been exchanged between her and Jerzy Zawieyski (1902–1969). The correspondence of the researcher Skwarczyńska and the aforementioned playwright, prose writer and catholic socio-political activist are discussed under a few aspects. The circumstances of the initial contact’s establishment serve as a starting point for an analysis of the dynamic and biographic relationship between the sender and the recipient’s, as well as it’s interrelation with various other matters. Among them, literary topics (focused on Zawieyski’s works), religious sensitivity and Catholic’s socio-political entanglement in the communist state emerge, as well as research work and private matters of Skwarczyńska. The material and visual form of the inedita and the specifics of their formal composition are described and analysed. The chronological gaps in source materials are reviewed in the context of worldview differences between Catholic intellectuals engaged with PAX Association, such as Skwarczyńska, and those keeping in touch with the “Tygodnik Powszechny” magazine and Deputies’ Group Znak, with Zawieyski being one of them. In the end, the matter of modern reception of The Theory of Letter is presented, along with the research and editorial dilemmas that come along with it.

Author Biography

Barbara Tyszkiewicz, Instytut Badań Literackich PAN

dr, adiunkt w Pracowni Dokumentacji Literatury Współczesnej Instytutu Badań Literackich PAN w Warszawie. Współautorka słowników biobibliograficznych: Współcześni polscy pisarze i badacze literatury (1994–2007), Polscy pisarze i badacze literatury (2011–2016), obecnie uczestniczy w projekcie pt. Polscy pisarze i badacze literatury XX i XXI wieku. Cyfrowy słownik biobibliograficzny. Autorka studiów, artykułów i recenzji poświęconych głównie twórczości Jerzego Zawieyskiego oraz zagadnieniom PRL-owskiej cenzury. Publikowała teksty m.in. na łamach „Zeszytów Historycznych”, „Pamiętnika Literackiego” i „Tekstów Drugich” oraz w książkach zbiorowych wydawanych w serii „Badania Filologiczne nad Cenzurą PRL”.

References

Bielak A., 2007, Mariaż marksizmu z katolicyzmem. Badania Stefanii Skwarczyńskiej dotyczące relacji między religią a literaturą, „Zeszyty Naukowe KUL”, nr 3 (199).

Całek A., 2019, Nowa teoria listu, Kraków.

Frühling J., 1945, Handlarze mistycyzmu. (Na marginesie „Męża doskonałego”), „Głos Pracy”, nr 7.

Głębicka E., 2018, Dylematy edycji korespondencji intymnej Marii Dąbrowskiej i Anny Kowalskiej, „Teologia Polityczna Co Tydzień”, nr 97: Polska Republika Listów.

Golicka-Jabłońska M., 2013, Tak trzeba, Łódź.

Gomóła A., 2019, Praca naukowa to wydanie umysłu na ciągły niedosyt. Listy Stefanii Skwarczyńskiej do Czesława Zgorzelskiego, „Zagadnienia Rodzajów Literackich”, LXII, z. 3.

Górski K., 1946, Rola pisarza katolickiego w dobie współczesnej, „Tygodnik Powszechny”, nr 37.

Kruczkowski L., 1945, Mesjanizm odgrzewany. (Po premierze „Męża doskonałego” J. Zawieyskiego), „Odrodzenie”, nr 20.

Marzec L., 2015, List. Słownik poetologiczny, „Forum Poetyki”, lato.

Mateja M., 2003, Od niezależności do nieobecności. Kazus „Tygodnika Powszechnego”, „Blok”, nr 2.

Mazur D., 2004, Realizm katolicki, w: Słownik realizmu socjalistycznego, Kraków.

Mazur D., 2016, Hybryda światopoglądowa – refleksje nad genezą i rozwojem nurtu realizmu socpaxowskiego, „Studia Historica Gedanensia”, t. 7.

Pamuła S., 1988/1989, Geneza, rozwój i założenia tygodnika „Kierunki”, „Roczniki Nauk Społecznych”, t. 15–17, z. 1.

Skwarczyńska S., 1937, Teoria listu, Lwów.

Skwarczyńska S., 1946, Człowiek zagubiony w świecie, „Znak”, nr 1.

Skwarczyńska S., 1950, „Literatura katolicka” jako termin w nauce o literaturze, „Znak”, nr 3.

Skwarczyńska S., 1954, O historyczną precyzję naszego rachunku sumienia, „Tygodnik Powszechny”, nr 10.

Skwarczyńska S., 1954, Wstęp do nauki o literaturze, t. 1, Warszawa.

Skwarczyńska S., 1955, „Oda do młodości” – rewolucyjna Hebe filomacka, „Tygodnik Powszechny”, nr 52.

Skwarczyńska S., 1955, W sprawie uniwersyteckiego nauczania materializmu dialektycznego i historycznego, „Myśl Filozoficzna”, nr 2.

Skwarczyńska S., 1975, Wokół teorii listu. (Paradoksy), w: eadem, Pomiędzy historią a teorią literatury, Warszawa.

Skwarczyńska S., 1981, Prawda o pierwszej w Polsce uniwersyteckiej Katedrze Teorii Literatury, „Teksty”, nr 1.

Skwarczyńska S., 2006, Teoria listu, na podstawie pierwodruku opracowali E. Feliksiak i M. Leś, Białystok.

Zawieyski J., 1945, Mąż doskonały. Dramat w 2 częściach z epilogiem. (Pięć obrazów i dwa intermedia), „Znak”, nr 2–5. Wydanie osobne ze wstępem S. Jerschiny, Kielce 1948.

Zawieyski J., 1952, Dno studni Niepamięci, „Tygodnik Powszechny”, nr 7–9.

Zawieyski J., 1956, Notatnik liryczny, Warszawa.

Zawieyski J.,1956, Pokój głębi, Poznań.

Zawieyski J., 1957, Brat Antygony, „Tygodnik Powszechny”, nr 1, 2.

Zawieyski J., 1960, Brzegiem cienia, Kraków.

Zawieyski J., 1991, Listy do Leonii Jabłonkówny, oprac. E. Krasiński, „Dialog”, nr 1.

Zawieyski J., 2011–2012, Dzienniki, t. 1–2, Warszawa.

The Art of Editing. Textological and Editorial Studies

Downloads

  • PDF (Język Polski)

Published

2022-06-29

How to Cite

1.
TYSZKIEWICZ, Barbara. From epistolary practice of "The Theory of Letter" author. Casus Stefania Skwarczyńska–Jerzy Zawieyski. The Art of Editing. Textological and Editorial Studies. Online. 29 June 2022. Vol. 21, no. 1, pp. 85-102. [Accessed 7 July 2025]. DOI 10.12775/SE.2022.0008.
  • ISO 690
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Download Citation
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Issue

Vol. 21 No. 1 (2022): Beyond the history of literature: egodocuments

Section

TREATISES AND ARTICLES

License

Copyright (c) 2022 Barbara Tyszkiewicz

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.

Stats

Number of views and downloads: 576
Number of citations: 0

Search

Search

Browse

  • Browse Author Index
  • Issue archive

User

User

Current Issue

  • Atom logo
  • RSS2 logo
  • RSS1 logo

Information

  • For Readers
  • For Authors
  • For Librarians

Newsletter

Subscribe Unsubscribe

Language

  • English
  • Język Polski

Tags

Search using one of provided tags:

Stefania Skwarczyńska, Jerzy Zawieyski, Polish epistolography, 20th-century letter – a literary genre, Catholic literature in People’s Poland, Catholic associations in Polish People’s Republic
Up

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partners

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Nicolaus Copernicus University Accessibility statement Shop