Norwid wobec ilustracji i sztuki ilustratorskiej
DOI:
https://doi.org/10.12775/SE.2013.019Słowa kluczowe
Cyprian Norwid, sztuka ilustratorska, działalność plastyczna Norwida, wiek XIX, dziewiętnastowieczne ilustratorstwoAbstrakt
Tekst dotyczy mało znanej dziedziny działalności plastycznej Cypriana Norwida – ilustratorstwa. Przedstawia on i charakteryzuje nie tylko ilustracje twórcy Solo, ale także jego oceny i poglądy metakrytyczne na ten temat. Artykuł wskazuje, że chociaż ilustracja stanowi element incydentalny w twórczości plastycznej Norwida, pojawia się w niej stale. Była zapewne nie tylko wyzwaniem twórczym, ale także pokusą: stwarzała bowiem całkiem realną szansę zarobkowania, poprawienia nie najlepszej sytuacji egzystencjalnej, umożliwiała, co pokazują biografie słynnych ilustratorów tamtego czasu, stabilizację. Norwid miał też w tym zakresie niemały – jak się wydaje – talent. Nawet wielu współczesnych, przekreślając poetyckie zdolności autora Rzeczy o wolności słowa, wskazywało jednocześnie na jego duże możliwości w zakresie ilustratorstwa. Trudno byłoby określić Norwida mianem ilustratora w pełnym sensie tego słowa – bywał nim od czasu do czasu, nigdy jednak nie poświęcił się tej dziedzinie sztuki w sposób pełny i absolutny. Autorka tekstu stara się pokazać, że Norwid, wkraczając na pole sztuki ilustracyjnej, zrazu się z niej wycofywał, unikał dłuższych i intensywniejszych z nią spotkań.Bibliografia
Bartels A., 1857, Łapigrosz. Szkice obyczajowe. Skreślił i tekstem objaśnił A. Bartels, Paryż, (Album de Wilna, 6 série, No. 3, 15 tablic).
Czarnomorska J., 1992, Trębicka, Janin i romantyczne gesty Norwida, w: „Całość” w twórczości Norwida, pod red. J. Puzyniny i E. Teleżyńskiej, Warszawa.
Gomulicki J. W., 1971, Dokumentacja ilustracyjna. Objaśnienia, w: Pisma wszystkie, zebrał, tekst ustalił, wstępem i uwagami krytycznymi opatrzył J. W. Gomulicki, t. 11, Warszawa.
Halkiewicz-Sojak G., 2008, Między karczmą a salonem – Norwid o sztuce flamandzkiej i… polskiej, w: Norwid – artysta. W 125. rocznicę śmierci poety, pod red. K. Trybusia, W. Ratajczaka i Z. Dambek, Poznań.
Jachowski J., Modlitewnik C. K. Norwida. (Z pamiętnika księgarza), „Przewodnik Katolicki” 1966, nr 18.
Janta A., 1962, Na tropach Norwida w Ameryce, w: Norwid żywy, pod red. W. Günthera, Londyn.
Kraszewski J. I., 1867, Z roku 1866. Rachunki, Poznań.
List Franciszka Chłapowskiego do Zenona Przesmyckiego, BN, rkps IV 6319, t. 1, k. 70.
Melbechowska-Luty A., 2001, Sztukmistrz. Twórczość artystyczna i myśl o sztuce Cypriana Norwida, Warszawa.
Norwid C., 1971, List do Antoniego Zaleskiego z 29 października 1858 roku, w: Pisma wszystkie, zebrał, tekst ustalił, wstępem i uwagami krytycznymi opatrzył J. W. Gomulicki, t. 8, Warszawa, s. 358.
Norwid C., 1971, List do Bronisława Zaleskiego z 11 stycznia 1872 roku, w: Pisma wszystkie, zebrał, tekst ustalił, wstępem i uwagami krytycznymi opatrzył J. W. Gomulicki, t. 9, Warszawa, s. 502–503.
Norwid C., 1971, List do Bronisława Zaleskiego z przełomu 1871/1872 roku, w: Pisma wszystkie, zebrał, tekst ustalił, wstępem i uwagami krytycznymi opatrzył J. W. Gomulicki, t. 9, Warszawa.
Norwid C., 1971, List do Marii Trębickiej z 18 i 19 lipca 1856 roku, w: Pisma wszystkie, zebrał, tekst ustalił, wstępem i uwagami krytycznymi opatrzył J. W. Gomulicki, t. 8, Warszawa.
Norwid C., Modlitewnik, BN, rkps IV, 6324, k. 264–278 (z odpisu Zenona Przesmyckiego).
Norwid C., 1971, Pisma wszystkie, zebrał, tekst ustalił, wstępem i uwagami krytycznymi opatrzył J. W. Gomulicki, t. 2, Warszawa.
Norwid C., 1971, Pisma wszystkie, zebrał, tekst ustalił, wstępem i uwagami krytycznymi opatrzył J. W. Gomulicki, t. 6: Proza. Część pierwsza, Warszawa.
Norwid C., 1971, Pisma wszystkie, zebrał, tekst ustalił, wstępem i uwagami krytycznymi opatrzył J. W. Gomulicki, t. 7, Warszawa.
Norwid C., 1971, Pisma wszystkie, zebrał, tekst ustalił, wstępem i uwagami krytycznymi opatrzył J. W. Gomulicki, t. 8, Warszawa.
Norwid C., 1971, Pisma wszystkie, zebrał, tekst ustalił, wstępem i uwagami krytycznymi opatrzył J. W. Gomulicki, t. 11, Warszawa.
„Orędownik Naukowy”, 1841, nr 44, nr 52.
Pieńkos A., 1996, W poszukiwaniu idealnej księgi. Doré, Hugo i nowoczesna ilustracja, „Ikonotheka”, nr 11.
Piwarski A. F., 1841, Album cynkograficzno-rysunkowe warszawskie w dwunastu obrazach, Warszawa.
„Przegląd Powszechny”, 1911, t. 109, nr 327.
„Rozmaitości”, 1841, nr 47.
Sawicki S., 1986, Norwida walka z formą, w: idem, Norwida walka z formą, Warszawa.
Silliman B., C. R. Goodrich (eds.), 1854, The World of Science, Art And Industry, Illustrated from Examples In the New York Exhibition, 1853–1854, with 500 Illustrations, under the Superintendence of C. E. Döpler Esq, New York–London.
Trojanowiczowa Z., Z. Dambek, 2007, Kalendarz życia i twórczości Cypriana Norwida, t. 1: 1821–1860, Poznań.
Widacka H., 1985–1986, Grafika Cypriana Norwida, „Studia Norwidiana”, nr 3–4.
Wiercińska J., 1986, Cztery Marie, w: eadem, Sztuka i książka, Warszawa.
Wrześniewski W., 1841, O cynkografii p. Seweryna Oleszczyńskiego, „Biblioteka Warszawska”, t. 2.
Wyka K., 1989, Norwid w Krakowie, w: idem, Cyprian Norwid. Studia, artykuły, recenzje, Kraków.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 721
Liczba cytowań: 0