“How deeply I feel my weakness…” Correspondence between Tadeusz Miciński and Karol Baykowski in the years 1897–1900
DOI:
https://doi.org/10.12775/SE.2025.0010Keywords
Tadeusz Miciński, Karol Baykowski, reception of towianism, spiritual experience, correspondenceAbstract
The article presents the unpublished correspondence of Tadeusz Miciński with Karol Baykowski, comprising four letters. Two of them, previously unknown, were recently discovered among the archival materials of Walentyna Horoszkiewiczówna (F.98) by the author of this paper during a research in the manuscript collections of the Wroblewski Library of the Lithuanian Academy of Sciences in Vilnius.
The edited with a commentary correspondence of Young Poland writer with towianist living in Krakow, former secretary of Andrzej Towiański and publisher of his writings, indicates the inspiring role that the views and set of religious ideas represented in the Circle of God’s Cause played in the formation of Miciński’s beliefs and life attitudes. The analyzed epistolary communication is not only an important ego-document, revealing the secrets of the Young Poland artist’s spiritual biography. At the same time, it is an important testimony to the interest of the generation at the turn of the 19th and 20th centuries in that part of the Romantic heritage that was treated by their predecessors with suspicion and some reluctance.
References
Burhardt S., 1935, Karol Baykowski, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 1, Kraków.
Bajko M., 2022, Lutosławski a Miciński, czyli „ciasny logik” kontra „błyskotliwy improwizator”, w: Wincenty Lutosławski i literatura. Studia, wstęp J. Ławski, red. A. Janicka, H. Libera i J. Ławski, współpraca redakcyjna U. M. Pilch i M. Bajko, Kraków–Białystok.
Baudouin de Courtenay R., 1904, Karol Baykowski (wspomnienie), „Życie i Sztuka” (dodatek do petersburskiego „Kraju”), nr 38.
Boniecki E., 2000, „Duch się we mnie wichrzy”. Tadeusz Miciński wobec zagadki człowieka, Warszawa.
Flis-Czerniak E., 2023, Karol Baykowski, czyli młodopolskich rozpoznań towianizmu ciąg dalszy, w: Towianizm. Fenomen i dziedzictwo, red. E. Hoffmann-Piotrowska i K. Samsel, Warszawa.
Flis-Czerniak E., 2008, Syndrom Wallenroda. Z problemów świadomości narodowej i religijnej w twórczości Tadeusza Micińskiego, Lublin.
Flis-Czerniak E., 2017, Wokół „Nietoty”, czyli raz jeszcze o „niesamowitym spotkaniu” Tadeusza Micińskiego z Wincentym Lutosławskim, w: Proza Tadeusza Micińskiego. Studia, wstęp J. Ławski, red. M. Bajko, W. Gutowski i J. Ławski, Białystok.
Gutowski W., 1999, Wstęp, w: T. Miciński, Wybór poezji, wstęp i oprac. W. Gutowski, Kraków.
Hoesick F., 1900, Chwila przełomu w życiu Adama Mickiewicza, w: idem, Szkice i opowiadania historyczno-literackie, Warszawa.
Hoffmann-Piotrowska E., 2023, „Gdyby moje powołanie nie było inne […], puściłbym się w poezją”. Towianizm jako projekt literacki, w: Towianizm – fenomen i dziedzictwo, red. E. Hoffmann-Piotrowska i K. Samsel, Warszawa.
Illg J., 1979, Niesamowitego spotkania karty nieznane. Korespondencja Tadeusza Micińskiego z Wincentym Lutosławskim, w: Studia o Tadeuszu Micińskim, red. M. Podraza-Kwiatkowska, Kraków.
Janion M., 1990, Życie pośmiertne Konrada Wallenroda, Warszawa.
Kolbuszewska J., 2016, Listy prywatne jako źródło do badań nad przeszłością. Kika uwag o potencjale informacyjnym, ograniczeniach, sposobach wykorzystania, w: Przedmiot, źródła i metody badań w biografii, red. R. Skrzyniarz, L. Dziaczkowska i D. Opozda, Lublin.
Korespondencja Tadeusza Micińskiego, 1969, oprac. T. Wróblewska, „Miesięcznik Literacki”, nr 11.
Lami M., 2023, Turyńskie wydanie pism Andrzeja Towiańskiego – dzieło zbiorowe?, w: Towianizm. Fenomen i dziedzictwo, red. E. Hoffmann-Piotrowska i K. Samsel, Warszawa.
Linkner T., 2016, Z juweniliów Tadeusza Micińskiego, Gdańsk.
Listy Jana Baudouina de Courtenay do Henryka Ułaszyna z lat 1898–1929, 2007, oprac. M. Skarżyński, M. Smoczyńska, Kraków.
Listy Tadeusza Micińskiego do Stanisława Przybyszewskiego, 1983, oprac. M. Czechowski, „Twórczość”, nr 10.
Matuszek-Stec G., 2022, Zatoka Coruῆi i „Bańki mydlane” – Lutosławski czyta Przybyszewskiego, w: Wincenty Lutosławski i literatura. Studia, wstęp J. Ławski, red. A. Janicka, H. Libera i J. Ławski, współpraca redakcyjna U. M. Pilch i M. Bajko, Kraków–Białystok.
Miciński T., 2017, O spuściźnie duchowej, w: idem, Pisma rozproszone, red. M. Bajko i J. Ławski, t. 1: Eseje i publicystyka 1896–1908, wstęp, opracowanie tekstów i przypisy M. Bajko i W. Gutowski, Białystok.
Miciński T., Veni Creator. Dramat w 4 aktach, rps BN, sygn. 7241 II.
Miciński T., 1999, Wybór poezji, wstęp i oprac. W. Gutowski, Kraków.
Mickiewicz A., 2001, Pisma towianistyczne, przemówienia, szkice filozoficzne, oprac. Z. Trojanowiczowa, w: Dzieła, t. 13, Warszawa.
Mróz T., 2017, Nieukończony doktorat Tadeusza Micińskiego o nieśmiertelności duszy w filozofii Platona, „Pamiętnim Literacki”, z. 1.
Pigoń S., 1957, Listy Ignacego Maciejowskiego (Sewera) do Tadeusza Micińskiego oraz Marii i Wacława Wolskich, „Archiwum Literackie”, t. 2: Miscellanea literackie 1864–1910, Wrocław.
Pigoń S., 1964, Niesamowite spotkanie literackie. Tadeusz Miciński – Wincenty Lutosławski, w: idem, Miłe życia drobiazgi. Pokłosie, Warszawa.
Petrozolin-Skowrońska B., 1969, Próba utworzenia w Warszawie w latach 1907–1908 nowego tygodnika liberalnego w świetle listów Tadeusza Micińskiego, Gustawa Daniłowskiego i Jana Lorentowicza, „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego”.
Przybyszewski S., 1954, Listy, t. 3, oprac. S. Helsztyński, Wrocław.
Przybyszewski S., 1959, Moi współcześni, t. 1: Wśród obcych, wstęp J. Wilhelmi, Warszawa.
Ratajska K., 2001, „Towiańszczyzna czysta” w działaniu i pismach Wincentego Lutosławskiego, „Prace Polonistyczne”, seria LVI.
Schiller I., 1961, Nieznane listy pisarzy i aktorów polskich do Konstantego Stanisławskiego, „Pamiętnik Teatralny”, z. 2.
Sosnowski J., 1998, Playa de Mera. Jeszcze o „niesamowitym spotkaniu literackim”, „Kresy. Kwartalnik Literacki”, nr 1.
Śliwińska M., 2021, Panny z „Wesela”. Siostry Mikołajczykówny i ich świat, Kraków.
Tynecki J., 1976, Inicjacje mistyka. Rzecz o Tadeuszu Micińskim, Łódź.
Tynecki J., 1978, Korespondencja Józefy Antonowicz z Tadeuszem Micińskim (1894–1897), „Prace Polonistyczne”.
Tynecki J., 1969, Listy Marii Dobrowolskiej-Micińskiej do Tadeusza Micińskiego, „Osnowa” (zima).
Tynecki J., 1968, Miciński – Reymont – „Chimera”, „Prace Polonistyczne”.
Tynecki J., 1974, Wokół sądu honorowego między S. Przybyszewskim a T. Micińskim i S. Wyrzykowskim (1899 r.), „Prace Polonistyczne”.
Tynecki J., 1979, Z rosyjskich kontaktów Tadeusza Micińskiego. Miciński a chrześcijańskie Bractwo Pracy w Wozdwiżeńsku, „Prace Polonistyczne”.
Zamojska D., 1996, Materiały do dziejów nauki polskiej w zbiorach wileńskich. Rekonesans badawczy, „Biuletyn. Archiwum Polskiej Akademii Nauk”, nr 37.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Elżbieta Flis-Czerniak

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 167
Number of citations: 0