Spór o „literę” czy o coś więcej? Na marginesie „Tęczy” Norwida (w dziewięćdziesiątą rocznicę początku sporu)
DOI:
https://doi.org/10.12775/SE.2025.0008Słowa kluczowe
Cyprian Norwid, Aleksander Niewiarowski, Konrad Górski, Juliusz W. Gomulicki, poezja, emendacja, pierwodruk, druk nieautoryzowany, tekstologia, wiarygodność przekazu tekstuAbstrakt
W 2024 roku minęło dziewięćdziesiąt lat od początku „sporu” o trafność lekcji „szczęty” w wierszu Norwida Tęcza, którą w następnym po pierwodruku wydaniu zastąpiono odczytaniem jako „szczyty”. Ostatecznie w sporze o prawidłowość emendacji nie chodzi o „literę”, a nawet nie o wyraz czy nawet wers, nie tylko o to, czy poeta użył tam wyrazu „szczęty”, czy też „szczyty”, jak zdecydował i wielokrotnie powtórzył w swych wydaniach Juliusz Wiktor Gomulicki wbrew pierwodrukowi i krytycznej opinii Konrada Górskiego. W sytuacji braku autografu jedna i druga wersja to hipotezy tekstologiczne. Rzecz w tym, która jest „mocniejsza”. W tym miejscu opuszczamy jednak pole czysto tekstologiczne, a wkraczamy w obszar odpowiedzialności tekstologa-edytora za upowszechnienie prawdziwego przekazu autorskiego.
Bibliografia
Fert J. F., 2017, A może jednak „szczęty”? Na marginesie pewnej emendacji Juliusza Wiktora Gomulickiego w „Tęczy” Cypriana Norwida, w: idem, Pamięć polonistyczna, Lublin.
Gomulicki J. W., 2000, Aleja czarów. Spacery, sylwety, zagadki i zwierzenia literackie, Warszawa.
Gomulicki J. W., 1966, Walka z Belzebubem. O jednej literze w „Tęczy” Norwida, „Współczesność”, nr 8.
Górski K., 1934, O „Tęczy” Norwida, „Pion”, 1 grudnia, nr 48.
Górski K., 1966, Odpowiedź p. Juliuszowi W. Gomulickiemu, „Współczesność”, nr 13.
Merdas RSCJ A., 1983, Łuk Przymierza. Biblia w poezji Norwida, Lublin.
Norwid C., 1911, Pisma zebrane, wydał Z. Przesmycki, Warszawa–Kraków (recte: 1912–1914), t. A.
Norwid C., 1884, Tęcza, „Kłosy” 12 (24) lipca, nr 995.
Ożóg-Winiarska Z., 2004, W aksjologicznym łuku „Tęczy”. Antropologiczne rozjaśnianie nieba w utworze Norwida, w: idem, Od renesansu do romantyzmu (studia i szkice literackie), Kielce.
Półkozic A. [Niewiarowski A.], 1886, Cyprian Norwid, „Kłosy”, 30 października (11 listopada), nr 1115; ciąg dalszy: 6 (18) listopada, nr 1116; dokończenie: 13 (25) listopada, nr 1117.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Józef Franciszek Fert
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 15
Liczba cytowań: 0
