Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • English
  • Język Polski

Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie

(T)ropienie. O dwóch notatkach z archiwum Leopolda Buczkowskiego
  • Strona domowa
  • /
  • (T)ropienie. O dwóch notatkach z archiwum Leopolda Buczkowskiego
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 27 Nr 1 (2025): Bruliony, notatniki, albumy /
  4. Artykuły i rozprawy

(T)ropienie. O dwóch notatkach z archiwum Leopolda Buczkowskiego

Autor

  • Agnieszka Karpowicz Uniwersytet Warszawski https://orcid.org/0000-0001-9593-2350

DOI:

https://doi.org/10.12775/SE.2025.0005

Słowa kluczowe

Leopold Buczkowski, Dziennik wojenny, Na tropach sztuki, Od pędzla do dłuta, notatka, notatkowość

Abstrakt

W artykule zaproponowano kategorię notatkowości jako charakterystykę zarówno wielomedialnej twórczości Leopolda Buczkowskiego, jak i jego archiwum literackiego zdeponowanego w Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie i opracowanego przez kustosz Małgorzatę Wichowską. Cecha ta została skonfrontowana z analizą wybranych brudnopisów i drobnych notatek Buczkowskiego, zwłaszcza w kontekście fragmentów – nieukończonych i podanych do druku po raz pierwszy w 2022 roku – esejów o sztuce Na tropach sztuki i Od pędzla do dłuta. Poza tym, że są to jedyne znane nam próby wyeksplikowania przez Buczkowskiego zwartej teorii estetycznej, mają również znaczenie dla edycji i pełnego zrozumienia końcowych wpisów ostatniej części Dziennika wojennego. W tekście dowiedziono, że analiza niepublikowanych notatek, drobnych zapisków i brudnopisów kontekstualizuje utwory literackie, ale przede wszystkim przybliża do rekonstrukcji procesu twórczego. W przypadku Buczkowskiego pokrywa się on z poetyką pojedynczych dzieł oraz  estetyką wielomedialnego work in progress, którego element stanowią. Notatki i notatkowość okazują się więc nie tyle marginesami literatury i sztuki, ile ich centrum.

Biogram autora

Agnieszka Karpowicz - Uniwersytet Warszawski

dr hab., prof. UW, literaturoznawczyni, kulturoznawczyni, członkini zespołu Pracowni Studiów Miejskich Instytutu Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego, Ośrodka Badań nad Awangardą Uniwersytetu Jagiellońskiego i grupy badawczej Modernitas przy Université Libre w Brukseli. Autorka książek Kolaż. Awangardowy gest kreacji (Themerson – Buczkowski – Białoszewski) (2007), Proza życia. Mowa, pismo, literatura (2012), Białoszewski temporalny (czerwiec 1975–czerwiec 1976) (2023). Ostatnio współredagowała trzeci numer rocznika „MiroFor” (2023) oraz katalog Muzeum Sztuki w Łodzi Przebłyski historii, przelotne obrazki. Leopold Buczkowski (2022). Obecnie kieruje grantem NPRH „Inedita Leopolda Buczkowskiego” (2024–2029).

Bibliografia

Utwory Leopolda Buczkowskiego

Buczkowski L., 2001, Dziennik wojenny, oprac. S. Buryła i R. Sioma, wstęp i posłowie S. Buryła, Olsztyn.

Buczkowski L., 2001, Koszmarna międzyepoka, w: idem, Dziennik wojenny, oprac. S. Buryła i R. Sioma, wstęp i posłowie S. Buryła, Olsztyn.

Buczkowski L., 1980, Kwaszkiewicz, w: Marek Kwaszkiewicz – malarstwo, rysunek. Wystawa: Galeria Rzeźby, red. A. Goliszewska, Warszawa.

Buczkowski L., 1981, Kwaszkiewicz, „Magazyn Kulturalny”, z. 1.

Buczkowski L., „Na tropach sztuki”, w: idem,, „Drobne teksty literackie i publicystyczne”, Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie, sygn. 1629, k. 25–26.

Buczkowski L., 2021, Na tropach sztuki, w: Leopold Buczkowski. Przebłyski historii, przelotne obrazki, red. A. Karpowicz i P. Polit, Łódź.

Buczkowski L., „Notatniki”, Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie, sygn. 1642.

Buczkowski L., „Notatki o sztuce”, w: „Dziennik, tom II”, Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie, sygn. 1641_2, k. 123–124.

Buczkowski L., „Dziennik, tom III”, Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie, sygn. 1641_3.

Buczkowski L., „Od pędzla do dłuta”, w: idem, „Drobne teksty literackie i publicystyczne”, k. 27–28.

Buczkowski L., 2021, Od pędzla do dłuta, w: Leopold Buczkowski. Przebłyski historii, przelotne obrazki, red. A. Karpowicz i P. Polit, Łódź.

Buczkowski L., 1986, Proza żywa, Bydgoszcz.

Buczkowski L., 1984, Wszystko jest dialogiem, Warszawa.

Inne

Baron-Millian M., 2017, Historia niezdyscyplinowanego rozum. O Notatnikach Aleksandra Wata, „Teksty Drugie”, nr 4.

Buonarroti M. A., 1973, Poezje wybrane, tłum. L. Staff, Warszawa.

Buonarroti M. A., 1922, Poezje, tłum. L. Staff, Warszawa.

Buryła S., 2008, Edytorskie aspekty twórczości Leopolda Buczkowskiego: rekonesans, „Pamiętnik Literacki”, z. 2.

Buryła S., 1999, Poza konwencją. Poszukiwania artystyczne w prozie Leopolda Buczkowskiego, „Pamiętnik Literacki”, nr 3.

Bieńkowski Z., 1945, Wystawa prac Zinowija Tołkaczewa, „Odrodzenie”, nr 21 (22 IV 1945).

Dziadek A., 2019, Przed-teksty a relacje intertekstualne (w kontekście krytyki genetycznej), „Forum Poetyki”, nr 17.

Fontenelle B. le Bovierde, 1911, Rozmowy zmarłych, tłum. J. German, Warszawa–Lwów.

Jóźwiak K., 2021, Świat ocalały w strzępach. Rejestracje Podola w twórczości fotograficznej Leopolda Buczkowskiego, w: Leopold Buczkowski. Przebłyski historii, przelotne obrazki, red. A. Karpowicz i P. Polit, Łódź.

Karpowicz A., 2021, „Pójść plastycznym wspomnieniem po tych trupach”. O rysowaniu historii, w: Leopold Buczkowski. Przebłyski historii, przelotne obrazki, red. A. Karpowicz i P. Polit, Łódź.

Karpowicz A., 2020, Rozstrzelanie. Ruchome linie Leopolda Buczkowskiego, „Konteksty”, nr 1–2.

Leopold Buczkowski. Przebłyski historii, przelotne obrazki, 2021, red. A. Karpowicz A. i P. Paweł, Łódź.

Libich M., 2024, Leopolda Buczkowskiego zapiski wojenne. Kilka uwag z perspektywy edytora, „Sztuka Edycji”, nr 1 (25): Zapisywanie wojny. O materialności dzienników, red. M. Libich i P. Rodak.

Nader L., 2024, „Otóż wyobraź sobie, od kilku lat rzeźnię w drewnie…”. Rysunki wojenne, „rzeźnione” monumenty i „rozstrzelane” obrazy Leopolda Buczkowskiego, „Prace Polonistyczne”, nr 79.

Nycz R., 2000, O kolażu tekstowym. Zarys dziejów pojęcia, w: idem, Tekstowe światy. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze, Kraków.

Pietrasik A., 2020, Symbol, Testimony, Evidence: Representations of Majdanek in the 1944–45 Work of Zinovy Tolkachev, „Miejsce”, nr 6, https://miejsce.asp.waw.pl/english-symbol-testimony-evidence-representations-of-majdanek-in-the-1944-45-work-of-zinovy-tolkachev/ (dostęp: 30.12.2024).

Romain R., 1924, Żywot Michała Anioła, tłum. W. Berent, Warszawa.

Sadzik P., 2020, Traumatografie Leopolda Buczkowskiego, „Rana. Literatura – doświadczenie – tożsamość”, nr 1.

Skrabek D., 2007, Leopold Buczkowski – traumatyczna tkanka prozy, „Teksty Drugie”, nr 5.

Sterna-Wachowiak S., 1980, Notatki do dzieła, „Twórczość”, nr 1.

Sterna-Wachowiak S., 1985, „Poszukiwanie pola kuli". Wokół prozy Leopolda Buczkowskiego, „Odra”, nr 10.

Tomczok M., 2008, Syreni śpiew i narodziny alternatywy: literatura Edmonda Jabésa, Leopolda Buczkowskiego i Haliny Birenbaum wobec Zagłady, „Ruch Literacki”, z. 2.

Wiedemann A., 1997, Miejsce i rola muzyki w twórczości Leopolda Buczkowskiego, „Teksty Drugie”, z. 1–2.

Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2025-06-27

Jak cytować

1.
KARPOWICZ, Agnieszka. (T)ropienie. O dwóch notatkach z archiwum Leopolda Buczkowskiego . Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie [online]. 27 czerwiec 2025, T. 27, nr 1, s. 49–57. [udostępniono 28.6.2025]. DOI 10.12775/SE.2025.0005.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 27 Nr 1 (2025): Bruliony, notatniki, albumy

Dział

Artykuły i rozprawy

Licencja

Prawa autorskie (c) 2025 Agnieszka Karpowicz

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 12
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • English
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

Leopold Buczkowski, Dziennik wojenny, Na tropach sztuki, Od pędzla do dłuta, notatka, notatkowość
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa