Wzór na diabelsko dobrą okładkę. O wybranych projektach Bohdana Butenki

Autor

DOI:

https://doi.org/10.12775/SE.2024.0028

Słowa kluczowe

okładka , obwoluta, projekt graficzny , architektura książki

Abstrakt

W artykule omówiono ideę całościowego projektu graficznego książki w odniesieniu do wybranych przykładów z twórczości jednego z najmocniejszych filarów polskiej szkoły ilustracji – Bohdana Butenki (1931–2019). Analizie poddano okładkę do powieści sensacyjnej dla młodzieży Cyryl, gdzie jesteś? pióra Wiktora Woroszylskiego (1962), okładkę powiastki młodzieżowej o tematyce szkolnej Agnieszki Osieckiej pt. Wzór na diabelski ogon (1974) oraz obwolutę i okładkę antologii dla dorosłych zbierającej utwory diaboliczne polskich pisarzy i poetów zatytułowanej Diabli wiedzą co… (1972). Odnosząc się do terminologii związanej z architekturą, w ślad za ugruntowanym w literaturze przedmiotu określeniem Butenki jako „architekta książki”, autorka próbuje wskazać powiązania między elementami całości projektu w pełni widocznymi na okładce/obwolucie. Analizie zostają też poddane te trzy oryginalne, ale za każdym razem zupełnie inne koncepty.     

Biogram autora

Anita Wincencjusz-Patyna - Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu

dr, historyczka i krytyczka sztuki. Adiunktka i prorektorka do spraw dydaktycznych i studenckich w Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu. Autorka książek i artykułów dotyczących historii i teorii ilustracji oraz tekstów krytycznych w katalogach wystaw. Autorka koncepcji i redaktorka merytoryczna publikacji Admirałowie wyobraźni. 100 lat polskiej ilustracji w książkach dla dzieci. Członkini Rady Naukowej Centrum Badań Literatury dla Dzieci i Młodzieży (Uniwersytet Wrocławski) oraz Polskiej Sekcji IBBY. Członkini jury BIBF ANANAS Illustration Exhibition w Pekinie (2022), Picture Book Quadriennial w Rydze (2014) oraz ogólnopolskich konkursów: Książka Roku PS IBBY (w kategorii graficznej), „Pióro Fredry” i „Dobre Strony”, Książki Muzealnej Roku oraz „Szkic ma moc”. Kuratorka wystaw poświęconych ilustracji książkowej i sztuce współczesnej.

Bibliografia

Bohdan Butenko – książkę robi się jak sweter [folder towarzyszący wystawie], 24.10–10.11.2013, „Bohdan Butenko – Książkę robi się jak sweter”, Bunkier Sztuki, Kraków.

Butenko dixit et pinxit [Rozmowa A. Ziembickiego z B. Butenko], 1980, „Nowe Książki”, nr 24.

Butenko pinxit [Z Bohdanem Butenko rozmawia Katarzyna Kotowska], 2004, „Guliwer”, nr 3.

Diabli wiedzą co… Wiersze i opowiadania polskich pisarzy. Antologia, 1972, wybór i oprac. M. Błaszczyk i B. Olszańska, Warszawa.

Dong, co ma świecący nos i inne wierszyki Pana Leara, 1961, spolszczył A. Nowicki, Warszawa.

Leszczyńska-Pieniak E., 2019, Czarodzieje wyobraźni. Portrety polskich ilustratorów, Lublin.

Osiecka A., 1974, Wzór na diabelski ogon, Warszawa.

Woroszylski W., 1962, Cyryl, gdzie jesteś? Krótka, ale powieść, Warszawa.

Wyrzykowska B., 2000, Architekt książki, „Nowe Książki”, nr 2.

Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie

Pobrania

Opublikowane

2025-02-24

Jak cytować

1.
WINCENCJUSZ-PATYNA, Anita. Wzór na diabelsko dobrą okładkę. O wybranych projektach Bohdana Butenki . Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie [online]. 24 luty 2025, T. 26, nr 2, s. 93–100. [udostępniono 27.2.2025]. DOI 10.12775/SE.2024.0028.

Numer

Tom 26 Nr 2 (2024): Od deski do deski. Retoryka oprawy

Dział

Artykuły i rozprawy

Licencja

Prawa autorskie (c) 2025 Anita Wincencjusz-Patyna

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 31
Liczba cytowań: 0