Zespolenie treści z formą. Uwagi o wybranych projektach wydawniczych Emila Zegadłowicza
DOI:
https://doi.org/10.12775/SE.2024.0024Słowa kluczowe
Emil Zegadłowicz (1888–1941), poezja dwudziestolecia międzywojennego, bibliofilstwo, idea „pięknej książki”Abstrakt
Emil Zegadłowicz był pasjonatem literatury pięknej i wielokrotnie nawiązywał do tradycji sztuki edytorskiej Johna Ruskina i Williama Morrisa. Przywiązywał dużą wagę do edycji swoich utworów. Dzięki bogatemu archiwum pisarza, które się zachowało, mamy dostęp do wielu dokumentów świadczących o jego zaangażowaniu w przygotowanie książki do druku, jej skład, dystrybucję i wreszcie promocję. Twórczy udział Zegadłowicza w projekcie obejmował sferę tekstową, graficzną oraz edytorską. W artykule omówiono wybrane projekty wydawnicze Emila Zegadłowicza: Powsinogi beskidzkie, Wielka nowina w Beskidzie, Noc świętego Jana Ewangelisty, „Niam niam”. Antologia poezji murzyńskiej, Siedem pieśni zgrzebnych o Janie Kasprowiczu, Pallas Atene, Podkowa na progu.
Bibliografia
Bartos E., 2017, Marzyciel i pragmatyk. Emil Zegadłowicz jako kolekcjoner, „Wadoviana”, t. 20.
Bartos E., 2020, Typografia czcionki. O „Gawędzie poety z typografem” Emila Zegadłowicza, w: Okolice Zegadłowicza, red. H. Czubała, W. Próchnicki i K. Wądolny-Tatar, Kraków.
Bieńkowska B., przy współudziale E. Maruszak, 2005, Książka na przestrzeni dziejów, Warszawa.
Budrewicz T., 1985, Maniera interpunkcyjna Zegadłowicza, w: Szkice o twórczości Emila Zegadłowicza, red. Z. Andres, Rzeszów.
Bystroń J. B., 1929, Polskie drzeworyty ludowe, „Sztuki Piękne”, R. 5, nr 1.
Encyklopedia wiedzy o książce, 1971, red. A. Birkenmajer, B. Kocowski i J. Trzynadlowski, Wrocław.
Kotwica A., 2012, Estetyka książki a oczekiwania i potrzeby odbiorcy na przykładzie spuścizny bibliotecznej Emila Zegadłowicza, w: W poszukiwaniu odpowiedniej formy. Rola wydawcy, typografa, artysty i technologii w pracy nad książką, red. M. Komza przy współudziale E. Jabłońskiej-Stefanowicz i E. Repucho, Wrocław.
Kozikowski E., 1966, Portret Zegadłowicza bez ramy. Opowieść biograficzna na tle wspomnień osobistych, Warszawa.
Krzak-Weiss K., 2022, Jak Jan Kuglin poszukiwał ideału „książki pięknej”, „Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie”, nr 2 (22): Książka bez granic, red. M. Bizior-Dombrowska i P. Chłopek.
Krzyżanowski J., 1962, O twórczości Emila Zegadłowicza, w: idem, W kręgu wielkich realistów, Kraków.
Kuglin J., 1964, Poligrafia książki, Wrocław.
Kulczyńska-Kruk J., 2015, „Niam niam”… – poetycki żart?, w: Emil Zegadłowicz. Daleki i bliski, red. H. Czubała et al., Katowice.
Kulczyńska-Kruk J., 2022, „Powsinogi beskidzkie” Emila Zegadłowicza – ewolucja formy i treści, „Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi”, t. 16, z. 1.
Materiały Emila Zegadłowicza z zakresu bibliofilstwa, Biblioteka Cyfrowa Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, https://bibliotekacyfrowa.ujk.edu.pl/dlibra/doccontent?id=1362 (dostęp: 12.08.2021).
Mazgaj J., 2013, Świat wadowickiej książki na tle historii miasta do 1939 roku, „Debiuty Bibliologiczno-Informatologiczne”, R. 1.
Przyłuski B., 1962, Samuel Tyszkiewicz artysta-typograf, Essex.
Ratajczak T., 2010, Książki religijne i quasi-religijne z wadowickich oficyn drukarskich (1824–1940), Warszawa.
Słapa A., 1964, Oczami księgarza, w: J. Bogucka-Ordyńcowa et al., Cyganeria i polityka. Wspomnienia krakowskie 1919–1939, Warszawa.
Smolik P., 1930, Jana Bukowskiego prace graficzne, Łódź.
Smolik P., 1924, O współczesnej książce polskiej, Kraków.
Smolik P., 1928, Zdobnictwo książki w twórczości Wyspiańskiego, Łódź.
Szydłowska A., Misiak M., 2015, Paneuropa, Kometa, Hel. Szkice z historii projektowania liter w Polsce, Kraków.
Szypulski M., 2004, Magister Samuel Typographus. Rzecz o Samuelu Tyszkiewiczu drukarzu emigracyjnym (1889–1954), Kraków.
Teka drzeworytów ludowych dawnych zebranych i wydanych przez Zygmunta Łazarskiego, 1921, Warszawa.
Twórczość Emila Zegadłowicza. Notatki: spisy książek, zbiorów graficznych, obrazów, Biblioteka Cyfrowa Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, https://fbc.pionier.net.pl/search#fq={!tag=dcterms_accessRights}dcterms_accessRights%3A%22Dost%C4%99p%20otwarty%22&q=spis%20ksi%C4%85%C5%BCek%20zegad%C5%82owicz (dostęp: 25.04.2024).
Wielkie rzeczy zrozumienie. Korespondencja Jerzego, Witolda i Wandy Hulewiczów z Emilem Zegadłowiczem (1918–1938), 2008, opracował i wstępem poprzedził M. Wójcik, Warszawa.
Wiercińska J., 1986, Sztuka i książka, Warszawa.
Wójcik M., 2004, Księga Gości i Zdarzeń. „Miscelaneiczne pêle-mêle” Emila Zegadłowicza, „Teksty Drugie”, nr 4.
Wójcik M., 2005, Pan na Gorzeniu. Życie i twórczość Emila Zegadłowicza, Kielce.
Wójcik M., 2002, Wstęp, w: E. Zegadłowicz, S. Żechowski, M. Ruzamski, Korespondencja 1936–1937, t. 1, wstęp, oprac. tekstu i przypisy, M. Wójcik, Kielce.
Zegadłowicz E., 1929, Dziesięć ballad o powsinogach beskidzkich, Poznań.
Zegadłowicz E., 1927, Dziewanny, Warszawa–Kraków.
Zegadłowicz E., 1927, Dziewanny. Księga czwarta: Powsinogi beskidzkie, Warszawa–Kraków.
Zegadłowicz E., 1929, Gawęda poety z typografem, Poznań.
Zegadłowicz E., 1929, Głośniki płonące, Poznań.
Zegadłowicz E., 1926, Krąg, Kraków–Paryż.
Zegadłowicz E., 1923, Niam niam. Antologia poezji murzyńskiej, Wadowice.
Zegadłowicz E., 1924, Noc świętego Jana Ewangelisty. Misterium balladowe w siedmiu sferach, Wadowice.
Zegadłowicz E., 1930, Pallas Atene, Poznań.
Zegadłowicz E., 1932, Podkowa na progu, Florencja.
Zegadłowicz E., 1938, Powsinogi beskidzkie Emila Zegadłowicza. Dziesięć obrazów scenicznych w inscenizacji autora, Warszawa.
Zegadłowicz E., 1923, Powsinogi beskidzkie, Wadowice.
Zegadłowicz E., 1925, Powsinogi beskidzkie, Wadowice.
Zegadłowicz E., 1927, Siedem pieśni zgrzebnych o Janie Kasprowiczu, Kraków.
Zegadłowicz E., 1928, Siedem pieśni zgrzebnych o Janie Kasprowiczu, Poznań.
Zegadłowicz E., 1924, Wielka nowina w Beskidzie, Wadowice.
Zegadłowicz E., Żechowski S., Ruzamski M., 2002, Korespondencja 1936–1937, t. 1, wstęp, oprac. tekstu i przypisy M. Wójcik. Kielce.
Zegadłowicz E., 1938, Motory, t. 1–2, Warszawa–Kraków–Lwów.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Joanna Kulczyńska-Kruk
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 28
Liczba cytowań: 0
