Stefan Witwicki – perfekcjonista? O stosunku poety do edycji „Wieczorów pielgrzyma”
DOI:
https://doi.org/10.12775/SE.2023.0027Słowa kluczowe
Stefan Witwicki, edycja, gawęda, esej, wieczoryAbstrakt
Artykuł został poświęcony podejściu Stefana Witwickiego do jednego z jego dzieł – Wieczorów pielgrzyma. Pisarz był bardzo zaangażowany w przygotowywanie tego utworu – początkowo wygłaszał jego fragmenty na posiedzeniach Towarzystwa Literackiego w Paryżu, a następnie opublikował je w zeszytach i tomach. Każde wznowienie było dla Witwickiego czymś więcej niż tylko zwykłym przedrukiem – następne edycje traktował jako okazję do udoskonalenia swoich tekstów, ciągle dążył do stworzenia ich idealnej wersji. Podobną postawę przejawiał także wobec ponownych wydań innych swoich dzieł – tendencja do poprawiania już opublikowanych utworów widoczna jest przez cały okres twórczości pisarza, począwszy od pierwszego zbioru poezji, Ballad i romansów. W reedycji Wieczorów pielgrzyma autor dodawał nowe rozdziały, wprowadzał poprawki, a ponadto interesował się szatą graficzną planowanego do druku dzieła i dopytywał o postępy prac. W artykule zaprezentowano przykłady zmian, które wprowadzał Witwicki.
Bibliografia
Czajkowska A., 2014, Szlachcic w salonie. „Wieczory” w literaturze XIX i XX wieku wobec romantycznej gawędy, „Wiek XIX. Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza”, R. 7 (49).
Dmochowski F. S., 1825, Uwagi nad teraźniejszym stanem, duchem i dążnością poezji polskiej, „Biblioteka Polska”, t. 1, nr 4.
Goszczyński S., 1959, Nowa epoka poezji polskiej, w: Polska krytyka literacka (1800–1918). Materiały, t. 2, pod red. J. Z. Jakubowskiego, Warszawa.
Grabowski M., 1991, Uwagi nad balladami Stefana Witwickiego, z przyłączeniem uwag ogólnych nad szkołą romantyczną w Polszcze, w: Idee programowe romantyków polskich. Antologia, oprac. A. Kowalczykowa, Wrocław.
Maciejewski M., 1977, Gawęda jako słowo przedstawione. Z zagadnień teorii gatunku, w: idem, Poetyka – gatunek – obraz. W kręgu poezji romantycznej, Wrocław.
Mickiewicz A., 1998, Dzieła, t. 14: Listy. Część pierwsza 1815–1829, oprac. M. Dernałowicz, E. Jaworska, M. Zielińska, Warszawa.
Pigoń S., 1998, Jak Mickiewicz tworzył, w: idem, Zawsze o nim. Studia i odczyty o Mickiewiczu, wyd. 2 powiększone, Warszawa.
Podgórski W. J., 1988, Stefan Witwicki (13.IX.1801–19.IV.1847). Zarys monograficzny, t. 1, Warszawa.
Sławiński J., 1988, Esej, w: M. Głowiński et al., Słownik terminów literackich, pod red. J. Sławińskiego, wyd. 2 poszerzone i poprawione, Wrocław.
Świrko S., 1972, Jan Czeczot jako redaktor i korektor drugiego tomiku „Poezji” Mickiewicza, „Rocznik Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza”.
Tomkowski J., 2017, Wstęp, w: Polski esej literacki. Antologia, wstęp i oprac. J. Tomkowski, Wrocław.
Trybusiewicz J., 1968, De Maistre, Warszawa.
Waśko A., 1995, Gatunkowe imitacje i parafrazy, w: idem, Romantyczny sarmatyzm. Tradycja szlachecka w literaturze polskiej lat 1831–1863, Kraków.
Węgrzyn I., 2012, Dylematy tradycjonalisty – wątpliwości reformatora – samotność twórcy: „Wieczory wołyńskie” Józefa Ignacego Kraszewskiego, „Wiek XIX. Rocznik Towarzystwa Literackiego imienia Adama Mickiewicza”, R. 5 (47).
Wieczór, w: Słownik języka Adama Mickiewicza, 1977, t. 9: T–Wie, pod red. K. Górskiego i S. Hrabca, Wrocław.
Witwicki S., 1830, Przemowa, w: idem, Poezije biblijne ułożone przez Stefana Witwickiego, Warszawa.
Witwicki S., 1830–1844, Przemowa do drugiego wydania, w: idem, Ballady, Romanse, i Powiastki ludu przez Stefana Witwickiego. Wydanie drugie, znacznie zmienione. Z dodatkiem oraz zbioru Wierszów różnych tegoż autora, Biblioteka Jagiellońska, rkp. 6684 II, k. 1.
[Witwicki S.], 1833, Wieczory pielgrzyma. Rozmaitości moralne, literackie i polityczne, z. 1, Paryż.
[Witwicki S.], 1834, Wieczory pielgrzyma. Rozmaitości moralne, literackie i polityczne, z. 2, Paryż.
Witwicki S., 1837, Wieczory pielgrzyma. Rozmaitości moralne, literackie i polityczne przez Stefana Witwickiego, t. 1, Paryż.
Witwicki S., 1841, Julian Ursyn Niemcewicz, „Dziennik Narodowy”, nr 9, z 29 maja.
Witwicki S., 1842, Wieczory pielgrzyma. Rozmaitości moralne, literackie i polityczne przez Stefana Witwickiego, t. 2, Paryż.
Witwicki S., 1844, Wieczory pielgrzyma. Rozmaitości moralne, literackie i polityczne przez Stefana Witwickiego, wyd. drugie, przejrzane i pomnożone, t. 1, Paryż.
Witwicki S., 1845, Wieczory pielgrzyma. Rozmaitości moralne, literackie i polityczne przez Stefana Witwickiego, wyd. drugie pomnożone, t. 2, Paryż.
Witwicki S., 1866, Wieczory pielgrzyma. Rozmaitości moralne, literackie i polityczne przez Stefana Witwickiego, t. 1–2, Biblioteka pisarzy polskich, t. 38–39, Lipsk.
Witwicki S., 1885, Wieczory pielgrzyma. Rozmaitości moralne, literackie i polityczne, t. 1–2, Biblioteka uniwersalna arcydzieł polskich i obcych, wyd. A. Kaczurba, Lwów.
Witwicki S., 1901, Listy Stefana Witwickiego do Józefa Bohdana Zaleskiego, wyd. D. Zaleski, Lwów.
Witwicki S., 1912, Wieczory pielgrzyma. Rozmaitości moralne, literackie i polityczne, t. 1–2, Poznań.
Witwicki S., 1986, Przemowa, w: idem, Piosnki sielskie, poezje biblijne i inne wiersze, wstęp: Żyw dotąd w młodej Chopina piosence, wybór, układ i opracowanie tekstu W. J. Podgórski, Warszawa.
Witwicki S., 2015, Przedmowa, w: idem, Edmund, wstęp i oprac. M. Sokołowski, oprac. aneksu i wprowadzenia M. Burzka-Janik, red. tomu J. Ławski i H. Krukowska, Białystok.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Joanna Stocka
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 189
Liczba cytowań: 0