Krajobraz naukowego edytorstwa cyfrowego – możliwości i wyzwania
DOI:
https://doi.org/10.12775/SE.2023.0009Słowa kluczowe
naukowe edycje cyfrowe, praktyka edytorstwa cyfrowego, Text Encoding Initiative, cyfrowe badania literackieAbstrakt
W artykule opisano krajobraz naukowego edytorstwa cyfrowego (NEC) w perspektywie refleksji nad edytorstwem tradycyjnym traktującym działania z tej dziedziny jako istotny element badań literackich. NEC zostało przedstawione jako ewolucyjne rozwinięcie edytorstwa tradycyjnego, korzystające z jego osiągnięć, ale oferujące liczne nowe możliwości w obszarze traktowania edycji także jako zbioru danych oraz narzędzi dla badaczy literatury, oznaczania różnic i odmian wersji, właściwości rękopisu czy tworzenia wielopiętrowego komentarza historycznoliterackiego i edytorskiego. Wychodząc od doświadczeń praktycznych przy tworzeniu naukowych edycji cyfrowych na platformie TEI Panorama (TEI.NPLP.PL), w artykule wskazano też kilka najistotniejszych zagadnień, uwarunkowań i ograniczeń naukowego edytorstwa cyfrowego.
Bibliografia
Base Tag Set for Drama, https://tei-c.org/Vault/P4/doc/html/DR.html (dostęp: 15.03.2023).
About. A Catalog of: Digital Scholarly Editions, v 3.0, snapshot 2008ff by Patrick Sahle, 2008–2011, https://v3.digitale-edition.de/vlet-about.html (dostęp: 15.03.2023).
Burckhardt Source, https://burckhardtsource.org/ (dostęp: 15.03.2023).
Chachulski T., 2019, Edytorstwo jako historia literatury, Warszawa.
Conrad J., 1972, Jądro ciemności, w: idem, Młodość i inne opowiadania, przeł. A. Zagórska, Warszawa.
Dorosz B., Szleszyński B., 2022, Korespondencja Jana Lechonia i Kazimierza i Haliny Wierzyńskich. Naukowa edycja cyfrowa, https://tei.nplp.pl/documents/korespondencja-jana-lechonia-i-kazimierza-wierzynskiego/.
Dorosz B., Szleszyński B., 2022, Korespondencja Mieczysława Grydzewskiego i Kazimierza Wierzyńskiego. Naukowa edycja cyfrowa, http://tei.nplp.pl/documents/korespondencja-mieczyslawa-grydzewskiego-i-kazimierza-wierzynskiego/.
Eve M. P., 2022, The Digital Humanities and Literary Studies, Oxford.
Faustedition, https://faustedition.net/ (dostęp: 15.03.2023).
Grydzewski M., Wierzyńscy K. i H., 2022, Listy, oprac. B. Dorosz przy współpracy P. Kądzieli, Warszawa.
History, TEI: Text Encoding Initiative, https://tei-c.org/about/history/ (dostęp: 15.03.2023).
Kochańska [Szulińska] A., Niciński K., 2016, Cyfrowa edycja listów Lechonia, Wierzyńskiego i Grydzewskiego – założenia projektu i wstępne rozpoznania, „Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie”, nr 2 (10): Edytorstwo w świecie elektronicznym, pod red. M. M. Śliwińskiej.
Korpus Tekstów i Korespondencji Jana Dantyszka, http://dantiscus.al.uw.edu.pl/?menu=call&f=search (dostęp: 15.03.2023).
Lechoń J., Wierzyński K., 2016, Listy 1941–1956, oprac. B. Dorosz przy współpracy P. Kądzieli, Warszawa.
Maryl M. et al., 2021, Digital Scholarly Editions, w: OPERAS-P Deliverable D6.5: Report on the Future of Scholarly Writing in SSH, Zenodo, s. 158–170, https://doi.org/10.5281/zenodo.4922512 (dostęp: 15.03.2023).
Melville Electronic Library – a Critical Archive, https://melville.electroniclibrary.org/ (dostęp: 15.03.2023).
Modes of Digital Editing, https://melville.electroniclibrary.org/modes-of-digital-editing (dostęp: 15.03.2023).
Niciński K., 2019, Obecność przypisu w edycji cyfrowej – rekonesans, „Napis”, nr 25.
Ohge Ch., 2021, Publishing Scholarly Editions: Archives, Computing, and Experience, Cambridge.
Pierazzo E., 2019, What Future for Digital Scholarly Editions? From Haute Couture to Prêt-à-Porter, „International Journal of Digital Humanities”, Vol. 1, s. 209–220, https://doi.org/10.1007/s42803-019-00019-3 (dostęp: 15.03.2023).
Repozytorium Cyfrowe Instytutów Naukowych, https://rcin.org.pl/dlibra (dostęp: 15.03.2023).
Samuel Beckett: Digital Manuscript Project, https://www.beckettarchive.org/geneticeditions (dostęp: 15.03.2023).
Skamandrycka triada na emigracji. Edycja listów Jana Lechonia, Kazimierza Wierzyńskiego i Mieczysława Grydzewskiego (publikacja książkowa i cyfrowa), kierownik: dr hab., prof. IBL PAN, Beata Dorosz, grant nr 0173/NPRH/H1a/83/2015.
Strzyżewski M., 2020, O szaleństwie edytorów w perspektywie „ratio” i „praxis”, „Pamiętnik Literacki”, z. 4.
Szleszyński B., 2019, Kilka uwag o intymności kolekcji cyfrowych przy okazji prac nad projektem Sienkiewicz ponowoczesny – laboratorium cyfrowe, „Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie”, nr 1 (15): Intymistyka a edytorstwo. Do XIX wieku, pod red. A. Markuszewskiej.
Szleszyński B., Niciński K., Kochańska [Szulińska] A., 2015, Jak przekazywać naukową wiedzę w Internecie. (Na marginesach kolekcji PrusPlus w Nowej Panoramie Literatury Polskiej), „Napis”, nr 21.
Szleszyński B., Szulińska A., Rams P., 2020, O specyfice naukowej edycji cyfrowej korespondencji Jana Lechonia i Kazimierza Wierzyńskiego na platformie TEI.NPLP.PL, w: „Chcę wrócić jak emigrant, z podróży dalekiej / Z papieru, martwych liter, żywy do twych rąk…” Życie i twórczość Kazimierza Wierzyńskiego (1894–1969), pod red. B. Dorosz, Warszawa.
Świrszczyńska A., Orfeusz, Wersja 1: słuchowisko „Śmierć Orfeusza” z 1938, edycja cyfrowa Bartłomiej Szleszyński we współpracy z Anną Dżabaginą, http://tei.nplp.pl/d/605/v/607/f/1326 (dostęp: 15.03.2023).
TEI PANORAMA – http://tei.nplp.pl/ (dostęp: 15.03.2023).
The Beckett Digital Manuscript Project, https://www.beckettarchive.org/home (dostęp: 15.03.2023).
Transcription Coding, https://melville.electroniclibrary.org/transcription-coding (dostęp: 15.03.2023).
Troszyński M., 2017, Alchemia rękopisu. „Samuel Zborowski” Juliusza Słowackiego, Warszawa.
Tuwim Julian, http://tei.nplp.pl/entity/1263 (dostęp: 15.03.2023).
Zasady edycji, 2005, w: Literatura konfederacji barskiej, t. 1, pod red. J. Maciejewskiego et al., Warszawa.
Zasady wydania. Korespondencja Jana Lechonia i Kazimierza Wierzyńskiego. Naukowa Edycja Cyfrowa oraz Korespondencja Mieczysława Grydzewskiego i Kazimierza Wierzyńskiego. Naukowa Edycja Cyfrowa, https://tei.nplp.pl/zasady-wydania-korespondencja-skamandryci.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Bartłomiej Szleszyński
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 421
Liczba cytowań: 0
