Księgozbiór uczniowski przyszłego toruńskiego bibliofila Eugeniusza Przybyła (1884–1965)

Abstrakt

Artykuł prezentuje sylwetkę Eugeniusza Przybyła – jednego z czołowych postaci toruńskiego środowiska bibliofilskiego okresu międzywojennego oraz pierwszych dziesiątek lat po drugiej wojnie światowej. Przybył z wykształcenia był malarzem, ukończył krakowską Akademię Sztuk Pięknych. W 1920 r. osiadł w Toruniu, pozostając w nim do śmierci w 1965 r. Działał w wielu toruńskich towarzystwach, był m.in. współzałożycielem Konfraterni Artystów i Towarzystwa Bibliofilów w Toruniu. Jako bibliofil zajmował się przede wszystkim swoim księgozbiorem, powiększając go nieprzerwanie o bieżącą produkcję książkową. Wśród tych nabytków ważne miejsce zajmowały książki artystyczne, a także książki wytworne, m.in. również współcześnie wysoko cenione na rynku aukcyjnym książki awangardy. Wzbogacał swoje zbiory także o nabytki antykwaryczne. W tym czasie do jego zbiorów wpłynęło przeszło pół setki starych druków, wśród nich jeden inkunabuł, tej klasy cymelium jak Biblia Brzeska oraz szereg rzadkich elzewirów, poloników etc. Jego księgozbiór tuż przed II wojną światową liczył ok. 6 tys. woluminów, a po niej poszerzył się o kolejne 4 tys. tomów. Tekst przybliża początki księgozbioru Przybyła przypadające na lata nauki w gimnazjum częstochowskim. Autor tekstu odtwarza je zarówno na podstawie inwentarza zbioru bibliofila przechowywanego w Bibliotece Uniwersyteckiej w Toruniu, jak również wspomnień jego małżonki.