Biuletyn Polskiej Misji Historycznej
Żydowscy męczennicy (kedoschim) w Krakowie w średniowieczu i nowożytności
DOI: http://dx.doi.org/10.12775/BPMH.2014.010
Abstrakt
Do II wojny światowej żydowskie gminy dwa razy do roku wspominały swoich męczenników. Dziś również kontynuuje się tę tradycję, jednak nie wymienia się imion. Tak jest między innymi w Krakowie. Dostępne źródła – tak zwane Memorbucher (księgi pamięci), zachowane inskrypcje z żydowskich cmentarzy oraz źródła drukowane – pozwalają wskazać osoby, które w tradycji krakowskiej gminy uważane były za męczenników. W artykule omówiono źródła dotyczące męczenników gminy żydowskiej w Krakowie, zawarte w nich informacje oraz sposób przedstawienia wydarzeń, w wyniku których doszło do ich śmierci.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (Deutsch)Bibliografia
Bałaban M., Historia Żydów w Krakowie i na Kazimierzu 1304 – 1868, 1: 1304 – 1655, (1931) und 2: 1656 – 1868, (1936).
Friedberg B., לוחות זכרון . Epitaphien von Grabsteinen des israelitischen Friedhofes zu Krakau nebst biographischen Skizzen, (1897).
Friedberg B., Neue auf dem jüdischen Friedhof in Krakau aufgefundene Grabschriften, „Monatsschrift fur Geschichte und Wissenschaft des Judenthums“, (1900), S. 357 – 365.
Friedberg B., לוחות זכרון . Biographien der Rabbiner, Gelehrten und Gemeindevorsteher zu Krakau, vom Anfang des XVI. Jahrhunderts bis auf die Gegenwart nebst Grabinschrift en. Beiträge zur Geschichte der Juden in Polen und Deutschland, (1904).
Hońdo L., Nowy cmentarz żydowski w Krakowie. Przewodnik, 1 (Studia Judaica Cracoviensia. Series Fontium, Quaestiones de Coemeteriis 2, 11, 2006).
Hońdo L., Stary żydowski cmentarz w Krakowie. Historia cmentarza, analiza hebrajskich inskrypcji, (Rozprawy Habilitacyjne – Uniwersytet Jagielloński 340, 1999).
Hońdo L., Inskrypcje starego żydowskiego cmentarza w Krakowie, 1 (Prace Międzywydziałowej Komisji Historii i Kultury Żydów 3, 2000).
Hońdo L., Krakowski Memorbuch bejt hamidraszu Majera Dajana, (2010).
שם הגדולים השלם , Vielfach vervollständigtes und corrigirtes Literarisches Lexikon sämmtlicher Rabbiner, Verfasser und deren Werke seit einem Jahrtausend, von dem berühmten Rabbiner Chaim Josef Dawid Asulai aus Jerusalem zum erstem Male 1774 (5534) herausgegeben, hg. v. E. Krengel, (1909).
Kaźmierczyk A., Materiały źródłowe do dziejów Żydów w księgach grodzkich dawnego województwa krakowskiego z lat 1674 – 1696, 2: Lata 1684 – 1696 (2009).
Lamm L., Das Memorbuch in Buttenwiesen, „Monatsschrift fur Geschichte und Wissenschaft
des Judentums“, (1901), S. 540 – 549.
Martyrologium des Nürnberger Memorbuches, hg. v. S. Salfeld, (Quellen zur Geschichte der Juden in Deutschland 3, 1898).
Perles J., Das Memorbuch der Gemeinde Pfersee, „Monatsschrift fur Geschichte und Wissenschaft des Judenthums“, (1873), S. 508 – 515.
Pinner M., מצבות קברות הרבנים ואנשי השם . Grabschrift en der berühmtesten Männer und Rabbiner in Europa und im heiligen Lande, (1861).
Shmeruk Ch., Historia literatury jidysz. Zarys, (1992).
Weinberg M., Untersuchungen über das Wesen des Memorbuches, „Jahrbuch der Judisch-Literarischen Gesellschaft “, (1924), S. 253 – 320.
Weinberg M., Das Memorbuch von Hagenbach, „Jahrbuch der Judisch-Literarischen Gesellschaft “, (1927), S. 203 – 216.
Weinberg M., Memorbücher, „Menora“, (1928), S. 697 – 708.
Wetstein F.H., Noch ein Wort über die jüngst in Krakau aufgefundenen Grabschriften, „Monatsschrift fur Geschichte und Wissenschaft des Judenthums“, (1901), S. 165 – 176.
Wolf J. Ch., Bibliotheca Hebraea, 4 (1733, Reprint 1967).
Zaremska H., Żydzi w średniowiecznej Polsce. Gmina krakowska, (2011).
Zunz J.M., עיר הצדק . Geschichte der Krakauer Rabbinate vom Anfange des sechzehnten Jahrhunderts bis auf die Gegenwart als Beitrag zur Geschichte der Juden in Polen, (1874).
Zunz L., Das Gedächtnis der Gerechten, in: ders., Zur Geschichte und Literatur, (1845).
ISSN 2083-7755 (print)
ISSN 2391-792X (online)