Ekowerwa w kulturze
Zrównoważony rozwój a zarządzanie kulturą i rozwój kadr kultury w kontekście kryzysu klimatyczno-ekologicznego
DOI:
https://doi.org/10.12775/ZWAM.2021.8.15Abstract
The article is a result of cooperation of the academician and the practitioner, both dealing with development of cultural staff and culture management. The aim is to create Eco verve in the culture sector and research on it, understood as practical activities in the face of the climate-ecological crisis. The paper outlines the history of sustainable development, diagnoses the severity of the crisis and presents international community attempts of managing it, also in Poland. The theoretical part ends with considering the meaning of "sustainable development" and its links with culture. The empirical part exemplifies Eco verve in culture, basing on an autoethnographic study of creating two current publications on "greening" of the sector, deepened by a free interview with their author, as well as signalizes ecoverve in museums. The summary is replaced with a manifesto emphasizing the cardinal role of making culture management, in all its senses, both sustainable and sustainabilizing.
References
Bibliografia
Asikainen, Sari, Brites, Claudia, Plebańczyk, Katarzyna, Rogač Mijatović, Ljiljana, Soini, Katriina, red.
: Culture in Sustainability. Towards a transdisciplinary approach, Jyväskylä: SoPhi.
Barańska, Katarzyna
: Zarządzanie dla wartości, czyli o odpowiedzialności menedżerów kultury słów kilka, „Zarządzanie w kulturze”, tom 7.
Drucker, Peter F.
: Zarządzanie w XXI wieku, przeł. B. Kacprzyńska, Warszawa: Muza.
Folga-Januszewska, Dorota
: Dzieje pojęcia muzeum i problemy współczesne — wprowadzenie do dyskusji nad nową definicją muzeów ICOM, Muzealnictwo, tom 61.
Gruchelski, Marek, Niemczyk, Józef
: Agenda Narodów Zjednoczonych na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 i cele zrównoważonego rozwoju — szanse realizacji celów, „Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego”, nr 1.
Hawkes, Jon
: The Fourth Pillar of Sustainability — Culture’s Essential Role in Public Planning, Melbourne: Common Ground Publishing.
Hickel, Jason
: Less is more. How degrowth will save the world, Londyn: William Heinemann.
Jasikowska, Katarzyna, Pałasz, Michał
: Za pięć dwunasta koniec świata. Kryzys klimatyczno-ekologiczny głosem wielu nauk, Kraków: Biblioteka Jagiellońska [w przygotowaniu].
Kolbert, Elizabeth
: Szóste wymieranie. Historia nienaturalna, przeł. T. Grzegorzewska, P. Grzegorzewski, Warszawa: WAB.
Lewandowski, Mateusz
: W poszukiwaniu znaczenia zarządzania kulturą, „Zarządzanie w Kulturze”, tom 11.
Malinowski, Bronisław
: Szkice z teorii kultury, przeł. H. Buczyńska, H. Stasiak, T. Święcka, Warszawa: Książka i Wiedza.
: A Scientific Theory of Culture and other Essays, New York: Oxford University Press.
Malone, Nicholas, Ovenden, Kathryn
: Natureculture, [w:] The International Encyclopedia of Primatology, red. M. Bezanson in., Hoboken, NJ: John Wiley & Sons.
Meadows, Donella H., Meadows, Dennis L., Randers, Jørgen, Herens III, William W.
: The limits to growth. A Report for the Club of Rome’s on the Predicament of Mankind, New York: Universe Books.
Murzyn-Kupisz, Monika
: Kultura i dziedzictwo kulturowe a rozwój zrównoważony, „Studia KPZK”, nr 152.
Orzechowski, Emil
: Dziś nawet żebrak musi być sprawnym menedżerem: o zarządzaniu kulturą i szkolnictwem wyższym, Kraków: Attyka.
Pascual, Jordi
: Polityki kulturalne, rozwój społeczny i innowacyjność instytucjonalna, czyli: dlaczego potrzebujemy Agendy 21 dla kultury?, [w:] Kierunek Kultura. Promocja regionu przez kulturę, red. W. Kłosowski, Warszawa: Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki.
Plebańczyk, Katarzyna
: Kultura i zrównoważony rozwój — wykorzystanie narzędzi partycypacji zaangażowanej, „Zarządzanie w kulturze”, tom 18 nr 3.
: Role kultury we współczesnych strategiach rozwoju zrównoważonego, „Studia Ekonomiczne”, nr 376.
Smil, Vaclav
: Harvesting the biosphere: The human impact, „Population and development review”, tom 37 nr 4.
Smircich, Linda
: Concepts of Culture and Organizational Analysis, „Administrative Science Quarterly”, tom 28 nr 3.
Sokolewicz, Zofia, red.
: Etnologia. Wybór tekstów, Warszawa: PWN.
Tabaka, Joanna
a: Kultura naturze, z Syrenką w tle. Dobre praktyki proekologiczne w warszawskich instytucjach kultury, Warszawa: Miasto Stołeczne Warszawa.
b: Zielona instytucja kultury. O stawaniu się miejscem kultury przyjaznym naturze, Poznań: MKiDN.
Throsby, David
: Culture, Economics and Sustainability, „Journal of Cultural Economics”, nr 19.
UN Environment
: Global Environment Outlook — GEO-6: Summary for Policymakers, Nairobi: Cambridge University Press.
Wołczek, Przemysław
: Ewolucja podejścia do koncepcji zrównoważonego rozwoju na arenie międzynarodowej, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 338.
WWF, Almond, Rosamunde, Grooten, Monique, Petersen, Tanya, red.
: Living Planet Report 2020 — Bending the curve of biodiversity loss, Gland: WWF.
Strony internetowe
Britannica
britannica.com/topic/museum-cultural-institution; data odczytu: 24.07.2021a.
britannica.com/topic/Alexandrian-Museum; data odczytu: 24.07.2021b.
CBD — Konwencja o różnorodności biologicznej
cbd.int/doc/legal/cbd-en.pdf; data odczytu: 24.07.2021.
Climate NASA — NASA Global Climate Change, Vital Signs of the Planet
climate.nasa.gov/evidence; data odczytu: 25.07.2021.
Dashboards — Sustainable Development Report
dashboards.sdgindex.org; data odczytu: 24.07.2021a.
dashboards.sdgindex.org/profiles/poland; data odczytu: 24.07.2021b.
EC — European Commission — Environment — Sustainable Development
ec.europa.eu/environment/archives/eussd/index.htm; data odczytu: 24.07.2021.
Facebook — MUZEA DLA KLIMATU
facebook.com/groups/959855331103737; data odczytu: 24.07.2021.
Gov.pl — Serwis Rzeczypospolitej Polskiej
gov.pl/web/rozwoj-praca-technologia/monitoring-realizacji-agendy-2030; data odczytu: 24.07.2021a.
gov.pl/web/klimat/badania-swiadomosci-ekologicznej; data odczytu: 24.07.2021b.
gov.pl/web/rozwoj-praca-technologia/ubostwo-energetyczne-dotyka-nadal-46-mlnpolakow-glownie-mieszkancow-terenow-wiejskich-i-mniejszych-miast; data odczytu: 24.07.2021c.
Greenpeace
greenpeace.org/canada/en/story/25523/it-was-historic-7-6-million-strike-for-climateaction; data odczytu: 24.07.2021.
IISD — International Institute for Sustainable Development
iisd.org/articles/stockholm-and-birth-environmental-diplomacy; data odczytu: 24.07.2021.
instagram.com/p/BnadXk1lQpK; data odczytu: 24.07.2021.
IPCC — Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu
ipcc.ch/about; data odczytu: 24.07.2021a.
ipcc.ch/2020/08/31/st-30th-anniversary-far; data odczytu: 24.07.2021b.
ipcc.ch/assessment-report/ar6; data odczytu: 24.07.2021c.
Joanna Tabaka
joannatabaka.pl/omnie; data odczytu: 24.07.2021.
Ki Culture
kiculture.org/ki-books; data odczytu: 24.07.2021.
Nauka o klimacie
naukaoklimacie.pl/aktualnosci/jak-nam-idzie-realizacja-porozumienia-paryskiegojak-pokazuje-raport-emissions-gap-bardzo-zle-460; data odczytu: 24.07.2021.
News — Artnet
news.artnet.com/art-world/bp-ends-tate-sponsorship-2017-447041; data odczytu: 24.07.2021.
Polityka
polityka.pl/tygodnikpolityka/spoleczenstwo/1975216,1,zbojkotujmy-marazm.read;data odczytu: 24.07.2021.
PTGEO — Polskie Towarzystwo Geograficzne, Projekt Geodesola
ptgeo.org.pl/geodesola/zrownowazony-rozwoj; data odczytu: 24.07.2021.
Public WMO — Światowa Organizacja Meteorologiczna
public.wmo.int/en/media/press-release/2020-was-one-of-three-warmest-years-record; data odczytu: 24.07.2021.
SDG Knowledge Hub, a project by International Institute for Sustainable Development
sdg.iisd.org/news/governments-begin-negotiating-2022-political-declaration-onenvironment; data odczytu: 24.07.2021.
SDGS — UN, Department of Economic and Social Affairs, Sustainable Development
sdgs.un.org/goals; data odczytu: 24.07.2021.
Sustainable Development Goals Knowledge Platform
sustainabledevelopment.un.org/milestones/wced; data odczytu: 24.07.2021a.
sustainabledevelopment.un.org/content/documents/5987our-common-future.pdf; data odczytu: 24.07.2021b.
sustainabledevelopment.un.org/content/documents/Agenda21.pdf; data odczytu: 24.07.2021c.
sustainabledevelopment.un.org/index.php?page=view&nr=23&type=400&menu=35; data odczytu: 24.07.2021d.
UN — Organizacja Narodów Zjednoczonych
un.org/en/conferences/environment/stockholm1972; data odczytu: 24.07.2021a.
un.org/en/conferences/environment/rio1992; data odczytu: 24.07.2021b.
un.org/en/conferences/environment/newyork2000; data odczytu: 24.07.2021c.
un.org/en/conferences/environment/johannesburg2002; data odczytu: 24.07.2021d.
un.org/en/conferences/environment/rio2012; data odczytu: 24.07.2021e.
un.org/ga/search/view_doc.asp?symbol=A/RES/66/288&Lang=E; data odczytu: 24.07.2021f.
un.org/en/conferences/environment/newyork2015; data odczytu: 24.07.2021g.
un.org/ga/search/view_doc.asp?symbol=A/RES/70/1&Lang=E; data odczytu: 24.07.2021h.
UN Docs — Dokumenty Organizacji Narodów Zjednoczonych
undocs.org/en/A/RES/2398(XXIII); data odczytu: 24.07.2021a.
undocs.org/en/A/RES/55/2; data odczytu: 24.07.2021b.
UNFCCC — Ramowa konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu
unfccc.int/files/essential_background/background_publications_htmlpdf/application/pdf/conveng.pdf; data odczytu: 24.07.2021a.
unfccc.int/process/bodies/supreme-bodies/conference-of-the-parties-cop; data odczytu:24.07.2021b.
unfccc.int/resource/docs/convkp/kpeng.pdf; data odczytu: 24.07.2021c.
unfccc.int/sites/default/files/english_paris_agreement.pdf; data odczytu: 24.07.2021d.
We Are Museums
wearemuseums.com/events; data odczytu: 24.07.2021.
Wilanów — Pasaż Wiedzy, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
wilanow-palac.pl/skad_sie_wzielo_muzeum.html; data odczytu: 24.07.2021.
Youtube — Greta Thunberg speech at COP24
youtube.com/watch?v=2fycgrYgXpA; data odczytu: 24.07.2021.
Ziemianie atakują — raport
ziemianieatakuja.pl; data odczytu: 24.07.2021.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2021 Michał Pałasz, Joanna Tabaka

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
- The authors give the publisher (Polish Ethnological Society) non-exclusive license to use the work in the following fields:
- recording of a Work / subject of a related copyright;
- reproduction (multiplication) Work / subject of a related copyright in print and digital technique (ebook, audiobook);
- marketing of units of reproduced Work / subject of a related copyright;
- introduction of Work / object of related copyright to computer memory;
- dissemination of the work in an electronic version in the formula of open access under the Creative Commons license (CC BY - ND 4.0).
- The authors give the publisher the license free of charge.
- The use of the work by publisher in the above mentioned aspects is not limited in time, quantitatively nor territorially.
Stats
Number of views and downloads: 731
Number of citations: 0