Stanowisko władz kościelnych wobec ruchu ludowego w Galicji na przykładzie społecznej i wydawniczej działalności księdza Stanisława Stojałowskiego
DOI:
https://doi.org/10.12775/TSB.2013.025Słowa kluczowe
"Pszczółka", "Wieniec", duchowieństwo katolickie, działalność wydawnicza, ruch ludowy, Stojałowski Stanisław (1845-1911)Abstrakt
Przełom XIX i XX wieku przyniósł na ziemiach polskich poważne zmiany w dziedzinie postaw politycznych i społeczno-religijnych. W sposób szczególny zaznaczyły się one w galicyjskim środowisku chłopskim. Wiązało się to z rozwojem w ostatnim dwudziestopięcioleciu XIX w. na tych terenach ruchu ludowego przy udziale duchowieństwa katolickiego. Ks. Stanisław Stojałowski był wybitnym przedstawicielem tego ruchu. Uczestniczył w powołaniu do istnienia Stronnictwa Chrześcijańsko-Ludowego, założył m.in. Towarzystwo Kółek Rolniczych. Ks. S. Stojałowski doceniając zalety prasy w dziedzinie kształtowania świadomości i postaw społecznych, w 1875 r. objął redakcję „Wieńca” i „Pszczółki”. Te dwa periodyki odegrały istotną rolę w jego akcji ludowej. Nagłaśniane przy ich pomocy niezależne poglądy w kwestiach społecznych i ekonomicznych sprowadziły na niego poważne szykany a także utrudnienia w realizowaniu działalności wydawniczej.Bibliografia
Bogucki B., Inteligencja wobec ruchu społeczno-katolickiego, „Głos Narodu” 1906, nr 17, s. 3-4.
Bojko Jakub, Ze wspomnień, Warszawa 1959.
Bujak Franciszek, Wieś zachodnio-galicyjska u schyłku XIX wieku. Wieś polska, Lwów 1905.
Cross L. F., Livingstone A. Elizabeth, Encyklopedia Kościoła, t. 2, Warszawa 2004.
Górnicz Antoni, Kółka rolnicze na ziemiach polskich w okresie zaborów, „Roczniki Dziejów Ruchu Ludowego” 1966, nr 8, s. 30-34.
Hempel Helena, Wspomnienia z życia śp. Ks. Stojałowskiego, Kraków 1921.
Jackowski Henryk, O potrzebie, programie i założeniu dziennika katolickiego, „Gazeta Kościelna” 1897, nr 19, s. 157-160.
Kącki Franciszek, Ks. Stanisław Stojałowski i jego działalność społeczno-polityczna, t. 1: (1845-1890), Lwów 1937.
Lenkiewicz Z., Ostatnie dwa lata w życiu i w pismach «Księdza Redaktora», „Gazeta Kościelna” 1895, nr 51, s. 72-73.
Najdus Walentyna, Szkice z historii Galicji, t. 2, Warszawa 1958.
Olszewski Daniel, Szkice z dziejów kultury religijnej, Katowice 1986.
Pawłowski Jan, Stronnictwa i programy polityczne w Galicji. 1864-1918, Warszawa 1966.
Stapiński Jan, Pamiętnik, Warszawa 1958.
Strzeszewski Czesław, Chrześcijańska myśl i działalność społeczna w zaborze austriackim w latach 1865-1918, [w]: Historia katolicyzmu społecznego w Polsce, red. Czesław Strzeszewski, Warszawa 1981.
Wąsowicz Krzysztof, Dzieje Stronnictwa Ludowego w Galicji, Warszawa 1956.
Witos Wincenty, Moje wspomnienia, t. 1, Paryż 1964.
Zamorski Jan, Ks. Stanisław Stojałowski, Bielsko 1931.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 945
Liczba cytowań: 0
