Wpływ cenzury na recepcję twórczości literackiej Leszka Dunina Borkowskiego
DOI:
https://doi.org/10.12775/TSB.2013.024Słowa kluczowe
Dunin Borkowski Leszek (1811-1896), cenzura, recepcja twórczościAbstrakt
Założenie, że cenzurze uda się utrzymać Cesarstwo Austriackie w stanie politycznej apatii już w swojej naturze było fałszywe. Wprowadzone ograniczenia przyczyniły się nie tylko do wzrostu niepewności, ale także upokorzyły rząd, stając się inspiracją dla wielu zwolenników wolności słowa. Poza granicami monarchii, naiwny i nie do zniesienia system wyśmiewano, a każdy fakt jego naruszenia był ochoczo witany. W takich warunkach młodzi pisarze ze Lwowa, z Leszkiem Duninem Borkowskim na czele, starali się rozbijać polityczne fundamenty monarchii do tego stopnia, że w 1848 r. na krótki czas cenzura została zniesiona. W czasie wolności umożliwiono publikowanie wielu rękopisów, ale to nie wpłynęło na rozkwit kultury i literatury w Galicji. Kolejne lata po przywrócenia cenzury całkowicie wstrzymały działalność pisarzy okresu romantyzmu, którzy porzucili pracę lub stali się redaktorami gazet prorządowych.Bibliografia
„Parafiańszczyzna” przez Leszka. t. 2, Poznań 1850, „Czas” 1850, nr 1.
Błękitny kwiat. Almanach romantycznej poezji i prozy dla miłośników literatury na rok 1983, [wybór i oprac.] J. Kamionka-Straszakowa, Kraków 1983.
Bobrowska L., Myśli, „Dziennik Mód Paryskich” 1843, nr 16.
Chmiel A. , Dzieła A. Mickiewicza w Rzeczpospolitej Krakowskiej, „Przegląd Literacki” 1897, nr 1.
Co mówią o Parafiańszczyźnie. Wizyta wizyt, „Rok” 1844, t. 11, s. 66−75; t. 12, s. 30−70.
D, Korespondencja, „Tygodnik Literacki” 1842, nr 11.
Dąbczańska-Budzynowska H., Pamiętnik, oprac. J. Fijałek, „Rocznik Biblioteki Polskiej Akademii Nauk w Krakowie” R. IX: 1963, s. 348−349.
Dębicki L., Z dawnych wspomnień 1846−1848, Kraków 1903.
Dmitruk K., Literatura − społeczeństwo − przestrzeń. Przemiany układu kultury literackiej, Wrocław 1980.
Dunin Borkowski L., Autobiografia, „Dziennik Polski” 1897.
Dunin Borkowski L., Parafiańszczyzna, t. 1, Wrocław 1843.
Dunin Borkowski L., Parafiańszczyzna, t. 2, Poznań 1850.
Dunin Borkowski L., Sejm ustawodawczy rakuzki ze szczególniejszą uwagą na poselstwo polskie, Poznań 1849.
Dunin Borkowski L., Służebnictwo świata wielkiego czyli arystokracja parafiańska, „Dziennik Mód Paryskich” 1848, nr 24, s. 191−193, nr 25 s. 198−202, nr 26, s. 206−210.
Dunin Borkowski L., Szczerość, „Dziennik Mód Paryskich” 1843, nr 11, s. 82−86.
Dunin Borkowski L., Uwagi nad literaturą polską w Galicji. Artykuł drugi, „Tygodnik Literacki” 1842, nr 17.
Dunin Borkowski L., Uwagi nad literaturą w Galicji, „Tygodnik Literacki” 1842, nr 12.
Dunin Borkowski L., Uwagi ogólne nad literaturą w Galicji. Artykuł trzeci, „Tygodnik Literacki” 1842, nr 49.
Francev V. A., Pis’ma k Wiaczesławu Gankie iż słowiańskich ziemiel, Warszawa 1905.
Giergielewicz M., Polityka Watykanu w świetle „Kordiana”, „Ruch Literacki” 1835, nr 9.
Inglot M., Wieszcz i pomniki. Wrocław 1999.
J. M., Cenzura pism w dawnej Polsce, „Tygodnik Literacki” 1843, nr 29.
Janion M., Żmigrodzka M., Romantyzm i historia, Warszawa 1978.
Kętrzyński W., August Bielowski, „Ateneum” 1877, t. 4, z. 1.
Korespondencje z Galicji. 1 lipca 1843, „Tygodnik Literacki” 1843, nr 33.
Krajewski J., Tajne związki polityczne w Galicji, Lwów 1903.
Krytyka literacka i naukowa. „Wieszczenia Lechowe”, „Czas” 1850, nr 82.
Lamennais H., Daffaires de Rome, Paris [b. d.].
Leszek Dunin Borkowski, „Towarzysz” 1870, nr 10/11.
Leszka hrabiego Dunina Borkowskiego Autobiografia, „Dziennik Polski” 1897, nr 133.
Listy Seweryna Goszczyńskiego (1823−1875), zebrał i do druku przyg. S. Pigoń, Kraków 1937.
Nadolski B., Lwowskie czasopiśmiennictwo literackie w XIX wieku, [w:] Księga referatów, pod red. L. Bernackiego, Lwów 1936.
Niepowieści i nierozprawy, Bochnia 1846.
Objażdżka literacka, „Orędownik Naukowy” 1842, nr 22.
Ostaszewski-Barański K., Z dziejów cenzury, [w:] Stulecie „Gazety Lwowskiej” 1811−1911. T. 2. Cz. 4: Miscellanea, pod red. W. Bruchnalskiego, Lwów 1912.
Pamiętnik Wincentego Pola do literatury polskiej XIX wieku w dwudziestu prelekcjach mianych w radnej sali miasta Lwowa, Lwów 1866.
Parafiańszczyzna przez Leszka Dunina Borkowskiego. Wizyta pierwsza, „Orędownik Naukowy” 1842, nr 28−30.
Pecold K., „Parafiańszczyzna” Leszka Dunina Borkowskiego. (Problemy tekstu i komentarze), „Acta Uniwersitatis Wratislaviensis. Prace Literackie” 1965, nr 6, s. 28.
Pigoń S., Studia literackie, Kraków 1951.
Pigoń S., Wiązanka historycznoliteracka. Studia i szkice, Warszawa 1969.
Prek F. K., Czasy i ludzie, oprac. H. Barycz, Wrocław 1959.
Rozmaitości, „Dziennik Domowy” 1843, nr 4, s. 31.
Schnür-Pepłowski S., Z tajnego archiwum. (Kartka z dziejów Galicji), Lwów 1896.
Siemieński L., Religijność i mistyka w życiu i poezjach Adama Mickiewicza, Kraków 1871.
Sikora A., Lammenais czyli dramat konsekwencji [Wstęp], [w:] H. de Lammennais, Wybór pism, Warszawa 1970.
Skwarczyńska S., Spór o Mickiewicza Katolika, Warszawa 1957.
Sosnowska D., Seweryn Goszczyński. Biografia duchowa, Wrocław 2000.
Stulecie „Gazety Lwowskiej” 1811−1911. T. 1. Cz. I: Historia „Gazety Lwowskiej” 1811−1848, na tle czasopiśmiennictwa galicyjskiego 1773−1811, pod red. W. Bruchnalskiego, Lwów 1911, s. IV.
Tokarz W., Sprzysiężenie Wysockiego i Noc Listopadowa, Warszawa 1925.
Trojanowiczowa Z., Romantyzm. Od poetyki do polityki, Kraków 2010.
Waintraub W., Mickiewicz − mistyczny polityk i inne studia o poecie, wybrała i opracowała Z. Stefanowska, Warszawa 1998.
Wasylewski S., O zapomnianym świetnym pisarzu polskim, „Wiadomości Literackie” 1929, nr 32.
Widman K., Leszek Dunin Borkowski, cyt za odbitka z „Tygodnik Lwowski” 1867, nr 4−5.
Wisłocki W., Tajne druki Zakładu Ossolińskich, „Pamiętnik Literacki” 1934, z. ½.
Woykowska J., „Parafiańszczyzna” t. 1, Wrocław 1843, Dokończenie, „Tygodnik Literacki” 1843, nr 51.
Wyjątek z drugiego tomu Parafiańszczyzny, „Atheneum” 1844, t. 4, s. 96−124.
Wyka K., Teka Stańczyka na tle historii Galicji w latach 1849−1869, Wrocław 1951.
Žáček V., Kontakty kulturalno-naukowe Ossolineum z Czechami, [w:] Ossolineum 1817−1967. Księga pamiątkowa w 150-lecie Zakładu Narodowego imienia Ossolińskich, pod red. nauk. B. Olszewicza, Wrocław 1967.
Zielińska M., Mickiewicz i naśladowcy, Warszawa 1984.
Zoografia wielkiego świata wytłumaczona za pomocą „Parafiańszczyzny”, „Pszonka” 1844, Oddział VI, półarkusz 11 i 12, s. 41.
Żmigrodzka M., Galicyjska księga snobów, „Pamiętnik Literacki” 1961.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 923
Liczba cytowań: 0
