Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • Język Polski
    • English
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Ogłoszenia
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Proces recenzji
    • Etyka wydawnicza
    • Zespół redakcyjny
    • Rada Naukowa
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • Język Polski
  • English

Studia Podlaskie

Magic in Minority Culture: The Use of Magical Strategies in Religious Communities in Podlasie
  • Strona domowa
  • /
  • Magic in Minority Culture: The Use of Magical Strategies in Religious Communities in Podlasie
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 33 Nr 2 (2025) /
  4. Artykuły

Magic in Minority Culture: The Use of Magical Strategies in Religious Communities in Podlasie

Autor

  • Michalina Trochimowicz Szkoła Doktorska Uniwersytetu w Białymstoku https://orcid.org/0000-0003-0993-9084
  • Maciej Alimowski Uniwersytet w Białymstoku https://orcid.org/0000-0003-0290-4217
  • Paweł Chyc Wydział Socjologii Uniwersytet w Białymstoku https://orcid.org/0000-0002-5896-3868
  • Konrad Talmont-Kamiński Uniwersytet w Białymstoku https://orcid.org/0000-0002-7144-4384

DOI:

https://doi.org/10.15290/sp.2025.33.02.07

Słowa kluczowe

magic, religious borderland, Podlasie, Orthodoxy, Catholicism, faith

Abstrakt

W niniejszym artykule przeanalizowano powszechne przekonanie, że mniejszości częściej angażują się w praktyki magiczne niż grupy stanowiące większość populacji. Rozważono potencjalne przyczyny postrzegania mniejszości jako bardziej zaangażowanych w magię, w tym rolę zachowania tradycji w utrzymaniu tożsamości oraz proces „inności” stosowany przez grupy większościowe. Skupiając się na mniejszości prawosławnej w Polsce, badanie analizuje, czy przynależność do mniejszości religijnej sama w sobie wiąże się z większą wiarą w magię i jej praktykowaniem. Badanie zostało przeprowadzone w regionie, w którym społeczności katolicka i prawosławna żyją obok siebie w podobnych warunkach, co pozwoliło na bezpośrednie porównanie i wykluczenie innych zmiennych, takich jak warunki życia czy struktura wiekowa. Metoda badawcza polegała na zadawaniu członkom obu społeczności pytań dotyczących ich strategii radzenia sobie z konkretnymi problemami medycznymi i społecznymi w życiu codziennym. Wbrew powszechnym stereotypom wyniki badania wskazują, że tożsamość religijna nie jest czynnikiem prognostycznym skłonności do proponowania rozwiązań opartych na praktykach magicznych. Sugeruje to, że o ile mogą istnieć rzeczywiste różnice w praktykach magicznych mniejszości, to mogą one wynikać z warunków życia tych mniejszości.

Biogramy autorów

Michalina Trochimowicz - Szkoła Doktorska Uniwersytetu w Białymstoku

Doktorantka Szkoły Doktorskiej Uniwersytetu w Białymstoku. Pisze prace doktorską pt. Nad Czarną - Praktyki i przekonania religijne na pograniczu religijnym.

Maciej Alimowski - Uniwersytet w Białymstoku

Doktorant Szkoły Doktorskiej Uniwersytetu w Białymstoku. Pisze prace doktorską pt. Polityczne cykle budżetowe w samorządzie gminnym w Polsce w okresie wyborów bezpośrednich organu wykonawczego – wybrane przejawy i efekty wyborcze .

Konrad Talmont-Kamiński - Uniwersytet w Białymstoku

Kierownik Zakładu Socjologii Poznawczej. Jego badania koncentrują się na poznawczych i ewolucyjnych podstawach religii. Studiował na University of Melbourne i University of Western Ontario. Uzyskał doktorat z filozofii na Monash University w Australii i był stypendystą Instytutu Ewolucji i Badań Poznawczych im. Konrada Lorenza w Wiedniu.

Bibliografia

Print sources and literature on the subject


Blaylock D., Briggs N. (2023), Intergroup Contact. Oxford Research Encyclopedia of Psychology.

Cohen J. (1969), Statistical Power Analysis for the Behavioral Sciences (revised edition), London.

Data from the National Census (2021), obtained from the Central Statistical Office.

Dein S. (2013), Magic and Jinn among Bangladeshis in the United Kingdom Suffering from Physical and Mental Health Problems: Controlling the Uncontrollable, “In Research In the Social Scientific Study of Religion”, no. 24, pp. 192–219.

Favret‑Saada J. (1980), Deadly Words: Witchcraft in the Bocage, trans. C. Cullen, Cambridge.

Gronchi G., Zemla J.C. (2021), Cognitive Style Predicts How People Explain Mental Magic Tricks, “Acta Psychologica”, p. 218.

Luehrmann S. (2013), The Magic of Others: Mari Witchcraft Reputations and Interethnicrelations in the Volga Region, “Russian History‑histoire Russe” vol. 40, no. 3, pp. 469–487.

Malinowski B.(1992), Magic, Science and Religion and Other Essays, “Prospect Heights”: Waveland Press Inc.

Marcus G.E. (1995), Ethnography in/of the WorldSystem: The Emergence of Multi‑sited Ethnography, “Annual Review of Anthropology” no. 24, pp. 95–117.

McCall L. (2005), The Complexity of Intersectionality, “Signs” vol. 30, no. 3, pp. 1771–1800.

McGuire M.B. (2008), Lived Religion: Faith and Practice in Everyday Life, Oxford.

Miyazaki K. (2000), Javanese‑Malay: Between Adaptation and Alienation, “Journal of Social Issues in Southeast Asia”, pp. 76–99.

Owusu R.Y. (2015), Socioreligious Agencies of Santería Religion in the United States of America, [in:] Contemporary Perspectives on Religions in Africa and the African Diaspora, Palgrave Macmillan, Aderibigbe S., Jones Medine C.M. (eds), New York, pp. 199–257.

Putnam R.D. (2000), Bowling Alone: The Collapse and Revival of American Community, Simon & Schuster.

Rogers E.M. (2003), Diffusion of Innovations (5th ed.), Free Press.

Roht‑Yilmaz E.L. (2019), Fortune Telling is a Curse on Your Children: Conver Sion, Fort Une Telling, and Beliefs in Magic Among Roma Women in Estonia, “Journal of Ethnology and Folkloristics” vol. 13, no. 1, pp. 107–129.

Rytter M. (2010), In‑laws and Outlaws: Black Magic among Pakistani Migrants in Denmark, “Journal of the Royal Anthropological Institute” vol. 16, no. 1, pp. 46–63.

Sadanowicz E. (2018), Folk Healers as a Culture‑specific Phenomenon of Borderland in Podlasie, “Pogranicze. Studia Społeczne”, no. 32, pp. 190–207.

Scott R.A. (2010), Miracle Cures: Saints, Pilgrimage, and the Healing Powers of Belief, California.

Siekierski K. (2012), Catholics in the Holy Spirit: the Charismatic Renewal in Poland, “Religion, State and Society”, vol. 40, no. 1, pp. 145–161.

Sørensen J. (2007), A Cognitive Theory of Magic, Bloomsbury.

Tajfel H., Turner J.C. (1979), An Integrative Theory of Intergroup Conflict, [in:] The Social Psychology of Intergroup Relations, Austin W.G.,, Worchel S. (eds), pp. 33–47.

Talmont‑Kaminski K. (2014), Religion as Magical Ideology: How the Supernatural Reflects Rationality, Routledge.

Turner V. (2010), The Ritual Process, Jagiellonian University Publishing House.

Voas D., Chaves M. (2016), Is the United States a Counterexample to the Secularization Thesis?, “American Journal of Sociology”, vol. 121, no. 4, pp. 1517–1556.

White J. (2020), Unity in Faith?: Edinoverie, Russian Orthodoxy, and Old Belief, 1800–1918, Indiana.

Wynot Jr., Edward D. (2014), The Polish Orthodox Church in the Twentieth Century and Beyond: Prisoner of History, Bloomsbury.

Studia Podlaskie

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2025-12-31

Jak cytować

1.
TROCHIMOWICZ, Michalina, ALIMOWSKI, Maciej, CHYC, Paweł & TALMONT-KAMIŃSKI, Konrad. Magic in Minority Culture: The Use of Magical Strategies in Religious Communities in Podlasie. Studia Podlaskie [online]. 31 grudzień 2025, T. 33, nr 2, s. 135–152. [udostępniono 1.1.2026]. DOI 10.15290/sp.2025.33.02.07.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 33 Nr 2 (2025)

Dział

Artykuły

Licencja

Prawa autorskie (c) 2025 Michalina Trochimowicz, Maciej Alimowski, Paweł Chyc, Konrad Talmont-Kamiński

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 24
Liczba cytowań: 0

Użytkownik

Użytkownik

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa