„Strawę gotują nam na sposób europejski, lecz wychodzi z tego…” . Kulinarne wrażenia jeńców z armii rosyjskiej w czasie pobytu w japońskiej niewoli (1904-1905).
DOI:
https://doi.org/10.15290/sp.2025.33.01.06Słowa kluczowe
wojna rosyjsko-japońska 1904-1905, wyżywienie, jeńcy, kulinaria, smakiAbstrakt
W czasie wojny rosyjsko-japońskiej do niewoli japońskiej trafiło około 70 tysięcy jeńców. Japończycy starali się traktować ich bardzo dobrze. Dotyczyło to również wyżywienia. Jeńcy jadali nie gorzej niż walczący na froncie japońscy żołnierze. Dodatkowo starano się przygotowywać jedzenie podobne do ojczyźnianego menu. Jednak odmienne tradycje kulinarne, brak odpowiednich produktów i narzędzi oraz niedostateczne umiejętności kucharzy powodowały, że efekty tych starań nie zawsze zgodne były z oczekiwaniami.
Bibliografia
Źródła rękopiśmienne i materiały niepublikowane
Российский Государственный Военно-Исторический Архив– РГВИА (Rosyjskie Państwowe Archiwum Wojenno-Historyczne), fond 400, opis 32, dieło 145, 152.
Źródła drukowane i literatura przedmiotu
Wydawnictwa źródłowe
Convention (II) with Respect to the Laws and Customs of War on Land and its annex: Regulations concerning the Laws and Customs of War on Land, Haga, 29.07.1899, https://ihl-databases.icrc.org/assets/treaties/150-IHL-10-EN.pdf (dostęp: 29.09.2024).
W niewoli japońskiej r. 1905. Z pamiętnika żołnierza-Polaka (1907), „Przegląd Powszechny”, t. 93, z. 2.
Селецкий Г.Г. (1910), 646 дней в плену у японцев, Изд. В. Березовского, Санкт-Петербург.
Толстопятов А.М. (1908), В плену у японцев, „Русская Старина”, № 3.
Холмогоров А.П. (1905), В осаде. Воспоминания Порт-Артурца, „Изд. В. В. Комарова”, Санкт-Петербург.
Шикуц Ф. И. (2003), Дневник солдата, ч. 2, „Государственная Публичная Историческая Библиотека России”, Москва.
Prasa
„Dziennik Chicagoski”, 1906, nr 33–36, 42–43, 62, 75.
„Dziennik Kujawski”, 1905, nr 120.
„Gazeta Świąteczna”, 1905, nr 1252, 1255, 1266, 1270.
„Goniec Wieczorny”, 1905, nr 222.
„Kraj”, 1904, nr 18.
„Kurjer Warszawski”, 1905, nr 176.
„Сибирский вестник”, 1905, nr 84.
Opracowania
Kuśmiderska E. (2010), Żołnierska dola, „Głos Ziemi Urzędowskiej”, https://gokurzedow.pl/u/gzu10/57.html (dostęp: 22.09.2024).
Legieć J. (2011), Wyżywienie żołnierzy armii rosyjskiej na przełomie XIX i XX wieku, „Wrocławskie Studia Wschodnie” 15.
Madej L. (2009), Garnizon rosyjski w Częstochowie w latach 1831/1832–1914, Kraków.
Армеев В.Ф. (2007), Щи да каша– пища наша: Этюд о военно-полевой кухне, „Родина” 3.
Стрельцов Д.В. (2022), Японские военнопленные русско-японской войны в Аракчеевских казармах Новгородской губернии, „Ежегодник Япония” 51.
Федорова Т.B. (2016), Российские военнопленные в Японии в период русско-японской войны 1904–1905 гг., w: Актуальные вопросы и перспективы развития общественных наук. Сборник научных трудов по итогам международной научно-практической конференции, „Инновационный центр развития образования и науки”, Омск, № 3.
Хозяйство в роте, эскадроне и сотне (1891), „Изд. В. А. Березовского”, Санкт-Петербург.
Хохлов И. (2024), Каждому пленному офицеру – по стакану виски в день! Как содержали военнопленных Русско-японской войны 1904–1905 годов Новгородской губернии, „Родина”, № 4, https://rodina-history.ru/2024/04/24/kazhdomu-plennomu-oficeru-po-stakanu-viski-v-den.html.
Strony internetowe
Как содержали военнопленных Русско-японской войны 1904–1905 годов Новгородской губернии, https://weekend.rambler.ru/read/52657708-kak-soderzhali-voennoplennyh-russko-yaponskoy-voyny-1904-1905-godov-novgorodskoy-gubernii/?ysclid=lwc04guhxc190873502 (dostęp: 30.09.2024).
Буслов А.E., В плену у японцев. возвращение на родину, 24.05.2011, https://www.na-vasilieva.ru/a_e_buslov_v_plenu_u_japoncev_vozvrashhenie_na_rodinu/?ysclid=lv6kibee9i848417327 (dostęp: 22.09.2024).
Диунов М., Как содержали японских пленных в начале xx века: русские каникулы самураев, 20.09.2020, https://warhead.su/2020/09/20/kak-soderzhali-yaponskih-plennyh-v-nachale-xx-veka-russkie-kanikuly-samuraev?ysclid=lwbzzx36vo774308189 (dostęp: 30.09.2024).
Филькин А. Г., Надпись на Евангелии, 21.08.2020, https://gorky.media/fragments/daleko-nam-do-yapontsev-byt-v-lageryah-dlya-voennoplennyh-v-1905-godu (dostęp: 23.09.2024).
Шимацу Н., Об отношении японцев к русским военнопленным, перевод П. Баратов, 5.12.2014, https://world-japan.livejournal.com/1033615.html (dostęp: 29.09.2024).
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Jacek Legieć, Krzysztof Pierściński
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 9
Liczba cytowań: 0