EDUKACYJNY, WYCHOWAWCZY I DUCHOWY CHARAKTER PISM MAGDALENY MORTĘSKIEJ (1554-1631)
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPLP.2023.012Słowa kluczowe
Magdalena Mortęska, klasztory, mniszki, reforma, fundacje, nauki, rozmowyAbstrakt
Magdalena Mortęska żyła w latach 1554–1631. Mimo sprzeciwu ojca w grudniu 1578 r. wstąpiła do klasztoru benedyktynek w Chełmnie, a 4 czerwca 1579 r. złożyła śluby zakonne. Następnie została wybrana ksienią chełmińskiego konwentu. Była postacią nieprzeciętną o wielkich zdolnościach umysłu i niezwykłej duchowości. Podjęta przez nią reforma objęła łącznie 22 klasztory na terenie całej Rzeczypospolitej. Nowe fundacje powodowały napływ coraz większej liczby nowicjuszek. Przy każdym klasztorze ksieni chełmińska zakładała szkoły dla dziewcząt. Przyczyniła się w ten sposób do szerzenia kultury i oświaty wśród kobiet. Magdalena Mortęska pozostawiła po sobie spuściznę w postaci listów, spisanych wygłoszonych przez nią nauk oraz rozmów z mniszkami. Jest również autorką dzieła Rozmyślania o Męce Pańskiej. Celem artykułu jest ukazanie wybitności Magdaleny Mortęskiej oraz przeanalizowanie pism jej autorstwa pod kątem edukacyjnym, wychowawczym i duchowym.
Bibliografia
Nauki i rozmowy, wyd. M. Borkowska, Kraków 2019.
Listy i memoriały, wyd. M. Borkowska, Kraków 2019.
Borkowska M., Tęsknota. Opowieść o Magdalenie Mortęskiej, Kraków 2019.
Borkowska M., Życie codzienne polskich klasztorów żeńskich w XVII-XVIII wieku, Warszawa 1996.
Borkowska M., Leksykon zakonnic polskich epoki przedrozbiorowej, T. 1, Polska Zachodnia i Pół-nocna, Warszawa 2004.
Borkowska M., Zreformowana reguła św. Benedykta jako droga odnowy i odrodzenia zakonu, w: Między mistyką a codziennością. Magdalena Mortęska i jej rola w reformie trydenckiej, red. D. Za-górski i in., Pelplin 2017.
Ciara S., Wejher Ernest, w: Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, tom 4, red. Z. J. No-wak, Gdańsk 1997.
Czaplewski P., Senatorowie świeccy, podskarbiowie i starostowie Prus Królewskich 1454-1772, „Roczniki Towarzystwa Naukowego w Toruniu” XXVI-XXVIII, 1919-1921.
Górski K., Magdalena Mortęska i jej rola w reformie trydenckiej w Polsce, „Nasza Przeszłość”, tom 34, 1971.
Górski K., Matka Mortęska, Kraków 1971.
Górski K., Zarys dziejów duchowości w Polsce, Kraków 1986.
Górski K., Mortęska Magdalena (1554-1631), w: Polski Słownik Biograficzny, tom 22, red. W. Szczuczko, z. 92.
Kalinowski J.K., Wawrzyniec Gembicki jako biskup chełmińskiej i pomezańskiej diecezji wieczysty administrator (1600-1610), Toruń 2011.
Misiurek J., Historia i teologia polskiej duchowości katolickiej, Tom 1 (w. X-XVII), Lublin 1994.
Mortęska M., Rozmyślania o Męce Pańskiej, wyd. M. Borkowska, Kraków 2020.
Mróz M., Duchowość pasyjna Magdaleny Mortęskiej w świetle pism benedyktynek reformy chełmiń-skiej, w: (red.), Między mistyką a codziennością. Magdalena Mortęska i jej rola w reformie trydenc-kiej, red. D. Zagórski, P. Hoppe, Ż. Sztylc, Pelplin 2017.
Oder S., Specyfika procesu historycznego na przykładzie procesu ksieni Magdaleny Mortęskiej, w: Między mistyką a codziennością. Magdalena Mortęska i jej rola w reformie trydenckiej, red. D. Za-górski, P. Hoppe, Ż. Sztylc, Pelplin 2017.
Olesińska M., Działalność fundacyjna ksieni klasztoru chełmińskiego Magdaleny Mortęskiej, w: Między mistyką a codziennością. Magdalena Mortęska i jej rola w reformie trydenckiej, red. D. Za-górski, P. Hoppe, Ż. Sztylc, Pelplin 2017.
Rozynkowski W., Sztylc Ż., Ślady pamięci i kultu Sługi Bożej Magdaleny Mortęskiej- zarys proble-matyki, w: Między mistyką a codziennością. Magdalena Mortęska i jej rola w reformie trydenckiej, red. D. Zagórski, P. Hoppe, Ż. Sztylc, Pelplin 2017.
Rozynkowski W., W drodze na ołtarze: Sługa Boża ksieni Magdalena Mortęska, Sługa Boży biskup Adolf Piotr Szelążek, w: Jubileusz Diecezji Toruńskiej. Spojrzenie w przeszłość i w przyszłość, red. W. Rozynkowski, Toruń 2017.
Szczuczko W., Mortęska Magdalena (1554-1631), w: Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślań-skiego, tom 3, red. Z. J. Nowak, Gdańsk 1997.
Szczuczko W., Żaliński Maciej, w: Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, tom 4, red. Z. J. Nowak, Gdańsk 1997.
Szołdrski W., Kronika benedyktynek chełmińskich, Pelplin 1937.
Sztylc Ż., Zdolności menedżerskie jednookiej ksieni, w: Między mistyką a codziennością. Magdalena Mortęska i jej rola w reformie trydenckiej, red. D. Zagórski, P. Hoppe, Ż. Sztylc, Pelplin 2017.
Urzędnicy Prus Królewskich XV-XVIII wieku. Spisy, oprac. K. Mikulski, Wrocław-Warszawa-Kraków 1990.
Zieliński M.G., Cmentarze, krypty, płyty nagrobne i epitafia w Chełmnie w XVI-XVIII w., Chełmno 2016.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 224
Liczba cytowań: 0
