UWAGI DO SALVE REGINA JANA KASPROWICZA

Abstract

Przedstawiam tu dwie, dotąd niepodjęte w kasprowiczologii, istotne uwagi na temat utworu Salve Regina, zestawiając ze sobą dwa zagadnienia łączące ten hymn Kasprowicza z liturgią rzymską i obrzędowością. Wątki tematyczne i strukturalne, jakie w tym utworze odczytuję, ponad wszelką wątpliwość mają rodowód liturgiczno-obrzędowy. Najwyraźniej związek tego hymnu poety z utworem religijnym o tym samym tytule wyraża się w ujęciu czasu. Tak jak w liturgii mszalnej i liturgii pogrzebowej, ale też tak jak w pobożności klasztornej i pia exercitia hymn ten wiąże się z doświadczeniem krańcowym. Śpiewany lub recytowany na koniec mszy, na koniec pogrzebu, na koniec dnia – jest i w tym utworze Kasprowicza ściśle związany z końcem ziemskiego życia człowieka. Dlatego mamy tu do czynienia z rodzajem anaklezy liturgicznej, a przede wszystkim anamnezy wydarzeń biblijnych z ich liturgicznym kontekstem zorientowanym soteriologicznie.