OSOBOWOŚĆ DYSSOCJALNA JAKO PRZYCZYNA NIEWAŻNEJ ZGODY MAŁŻEŃSKIEJ
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPLP.2024.008Ključne riječi
małżeństwo, osobowość dyssocjalna, rozeznanie oceniajace, zdolność konsensualna, zgoda małżeńskaSažetak
Małżeństwo w Kościele katolickim jest uznawane za instytucję pochodzącą bezpośrednio z Objawienia Bożego. Za początek i przyczynę sprawczą małżeństwa uznaje się zgodę małżeńską. Jednak jest niezbędne, aby nupturienci chcący zawrzeć sakramentalny związek małżeński byli zdolni do wyrażenia ważnego aktu zgody małżeńskiej. Jedną z form niezdolności konsensualnej jest brak rozeznania oceniającego co do istotnych praw i obowiązków małżeńskich wzajemnie przekazywanych i przyjmowanych. W niniejszym artykule autor ukazuje wpływ osobowości dyssocjalnej (ICD – 10) na poważny brak rozeznania oceniającego, w świetle prawodawstwa kościelnego, który jest istotnym czynnikiem wpływającym na stwierdzenie nieważności małżeństwa.
References
BOKUNIEWICZ S., Funkcjonowanie w środowisku społecznym osób wykazujących cechy psychopatyczne. Analiza teoretyczna, „Ogrody Nauk i Sztuk” 5 (2015), s. 173-182.
Diagnostic and statistical manual o f mental disorders, Washington 1994.
GAJDA P., Prawo małżeńskie Kościoła Katolickiego, Tarnów 2013.
GÓRALSKI W., Ius Matrimoniale. Ze studiów nad kościelnym prawem małżeńskim, t. II, Lublin 1991.
GÓRALSKI W., Kościelne Prawo Małżeńskie, Warszawa, 2006.
GÓRALSKI W., Małżeństwo w prawie kanonicznym, „Prawo Kanoniczne” 54 (2011), nr 1-2, s. 127-143.
GÓRALSKI W., Zgoda małżeńska jako akt konstytuujący małżeństwo, [w]: Niezdolność konsensualna do zawarcia małżeństwa kanonicznego (kan. 1095, nn. 1-3 KPK), red. W. Góralski, G. Dzierżon, Warszawa 2001, s. 25-42.
GRACZYK K., Zaburzenia osobowości nupturienta podstawą do orzekania o nieważności małżeństwa: próba kanonicznej klasyfikacji pojęć „normalność” i „anormalność”, „Studia Włocławskie” 6 (2003), s. 189-203.
JAKUBIK A., Diagnostyka osobowości dyssocjalnej, „Studia Psychologica” 6 (2006), s. 237-247.
JOUGAN A., Słownik Kościelny Łacińsko-Polski, wyd. III, Poznań 1958.
KARSTEN K., Orzeczenie nieważności małżeństwa. Aplikacja kan. 1095 nr 3 w wyrokach coram Sobański, Kraków 2017.
KRAIŃSKI W., Osobowość dyssocjalna jako przyczyna psychiczna nieważności małżeństwa, „Ius Matrimoniale” 15 (2010), s. 27-42.
KRAIŃSKI W., Zaburzenia osobowości jako przyczyna niezdolności konsensualnej do zawarcia małżeństwa kanonicznego, „Kultura i Edukacja” 1 (2020), s. 125-146.
KRÓLIKOWSKI P., Małżeństwo, [w]: Encyklopedia Katolicka, t. 11, Lublin 2006, kol. 1054-1055.
MAJER P., Rozeznanie oceniające, „Prawo Kanoniczne” 54 (2011), nr 1-2, s. 404-425.
Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych – X Rewizja, t. I, 2008, https://stat.gov.pl/Klasyfikacje/doc/icd10/pdf/ICD10TomI.pdf
PAWLUK T., Brak uświadomienia co do natury małżeństwa a ważność kanonicznej umowy małżeńskiej, „Prawo Kanoniczne” 23 (1980), nr 3-4, s. 193-210.
PAŹDZIOR S., Przyczyny psychiczne niezdolności osoby do zawarcia małżeństwa w świetle kan. 1095 nr 3, Lublin 2009.
POMPEDDA M. F., Kan. 1095 w systematyce generalnej KPK i w ewolucji interpretacyjnej, „Ius Matrimoniale” 4 (1999), s. 29-43.
RATAJCZAK M., Osobowość dyssocjalna w świetle prawa karnego. Wybrane zagadnienia, Poznań 2019.
STAWNIAK H., Rozeznanie oceniające przedmiotu zgody małżeńskiej i celu małżeńskiego w świetle kanonicznego prawa małżeńskiego, „Seminare. Poszukiwania naukowe” 7 (1985), s. 121-152.
SZTYCHMILER R., Istotne obowiązki małżeńskie, Warszawa 1997.
SZTYCHMILER R., Znaczenie osobowości kandydata do małżeństwa w świetle obowiązującego prawa kanonicznego, „Prawo Kanoniczne” 40 (1997), nr 1-2, s. 201-217.
TUMANEVYCH G., Wpływ osobowości dyssocjalnej na rozeznanie oceniające co do istotnych praw i obowiązków małżeńskich, „Biuletyn – Stowarzyszenie Kanonistów Polski” XXIX (2019), nr 32, s. 225-244.
WĄSIK W., Poważny brak rozeznania oceniającego co do istotnych praw i obowiązków małżeńskich wzajemnie przekazywanych i przyjmowanych, jako przyczyna nieważności małżeństwa, „Kieleckie Studia Teologiczne” 15 (2016), s. 124-155.
VILADRICH P., Konsens małżeński. Sposoby prawnej oceny i interpretacji w kanonicznych procesach o stwierdzenie nieważności małżeństwa, (kan. 1095-1107 Kodeksu Prawa Kanonicznego), Warszawa 2002.
Downloads
Objavljeno
How to Cite
Broj časopisa
Rubrika
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 190
Number of citations: 0
