POWODY WĘDRÓWEK DUCHOWIEŃSTWA W ŚWIETLE POSTANOWIEŃ PÓŹNOANTYCZNYCH ZGROMADZEŃ BISKUPICH (IV, V WIEK)

Maciej Wojcieszak

doi:10.12775/SPLP.2022.026

Autor(i)

Maciej Wojcieszak Uniwersytet Gdański https://orcid.org/0000-0002-8150-9751

DOI:

https://doi.org/10.12775/SPLP.2022.026

Ključne riječi

chrześcijaństwo antyczne, duchowieństwo IV i V wieku, Kościół starożytny, podróże w starożytności, zgromadzenia biskupie późnego antyku

Sažetak

W artykule zajęliśmy się przyczynami wędrówek późnoantycznego duchowieństwa (IV, V w.), które pojawiały się w kościelnych tekstach normatywnych ustalanych na zgromadzeniach biskupich Cesarstwa Rzymskiego. Poruszyliśmy kwestie powodów wędrówek osób duchownych podzielone na te zgodne z prawem kanonicznym i wszelkie inne wynikające z powodów czy to ambicjonalnych, prestiżowych, niezgadzania się na ekskomuniki, czy to różnych skandali. Kanony ustalane przez synody i sobory były naszym głównym źródłem. Kolekcja tekstów normatywnych jest bogata i można na jej podstawie odtwarzać fragmenty obrazu dyscypliny duchowieństwa (i wielu problemów nękających ówczesnych chrześcijan) w interesującej nas epoce. Temat wędrówek potrzebuje dalszych badań, zwłaszcza w analizie innych późnoantycznych źródeł.

References

Augustinus, Ep. 219, PL 33.

Barnes T.D., Athanasius and Constantius. Theology and Politics in the Constantinian Empire, Cambridge 2001.

Burrus V., The Making of a Heretic. Gender, Authority, and the Priscillianist Controversy, Berkeley-Los Angeles-Oxford 1995.

Chadwick H., Priscillian of Avila. The Occult and the Charismatic in the Early Church, Oxford 1976.

Clauss M., Athanasius der Große. Der unbeugsame Heilige, Darmstadt 2016.

Dokumenty soborów powszechnych, tom I, Nicea I-Konstantynopol I-Efez-Chalcedon-Konstantynopol II-Konstantynopol III-Nicea II (325-787), układ i opracowanie A. Baron, H. Pietras, Kraków 2002.

Dokumenty synodów od 50 do 381 roku, układ i opracowanie A. Baron, H. Pietras, Synodi et Collectiones Legum vol. I, Kraków 2006.

Dokumenty synodów od 381 do 431 roku, układ i opracowanie A. Baron, H. Pietras, Synodi et Collectiones Legum vol. IV, Kraków 2010.

Dokumenty synodów od 431 do 504 roku, układ i opracowanie A. Baron, H. Pietras, Synodi et Collectiones Legum vol. VI, Kraków 2011.

Epistola tarraconensim episcoporum ad Hilarum papam 1-5, PL 58.

Hilarius Papa, Ep. II, PL 58.

Kanony Ojców Greckich (tekst grecki i polski), Atanazego i Hipolita (tekst arabski i polski), układ i opracowanie A. Baron, H. Pietras, Synodi et Collectiones Legum vol. III, Kraków 2009.

Konstytucje Apostolskie oraz kanony Pamfilosa z apostolskiego synodu w Antiochii, prawo kanoniczne świętych Apostołów, kary świętych Apostołów dla upadłych, Euchologion Serapiona, układ i opracowanie A. Baron, H. Pietras, Synodi et Collectiones Legum vol. II, Kraków 2007.

Libellus emendationis sive satisfactionis Leporii monachi et presbyteri, PL 31.

Lienhard J.T., Two Friends of Athanasius: Marcellus of Ancyra and Apollinaris of Laodicea, „Zeitschrift für Antikes Christentum” 10/1 (2006), s. 56–66.

Milewski I., Depozycje i zsyłki biskupów w Cesarstwie Wschodniorzymskim (lata 325-451), Gdańsk 2008.

Parvis S., Marcellus of Ancyra And the Lost Years of the Arian Controversy 325-345, New York 2006.

Wipszycka E., Études sur le Christianisme dans l’Égypte de l’antiquité tardive, Roma 1996.

Wojcieszak M., Społeczność kościoła Afryki rzymskiej w relacji św. Augustyna, „Studia Pelplińskie” 53 (2019), s. 568-572.

Wojcieszak M., Znaczenie pielgrzymek dla chrześcijan epoki późnego antyku w relacji św. Paulina z Noli (354/355-431), „Studia Pelplińskie” 54 (2020), s. 329-343.