PERCEPCJA DUCHOWIEŃSTWA KATOLICKIEGO, JAKO GRUPY ZAWODOWEJ W ŚWIETLE MATERIAŁÓW OPERACYJNYCH I SZKOLENIOWYCH SB ZA LATA 1963–1989
DOI:
https://doi.org/10.12775/SPLP.2023.002Słowa kluczowe
teczki ewidencji operacyjnej, kartoteka księży katolickich, funkcjonariusze SB, propaganda antyklerykalna, figurant, technika operacyjna, obraz kapłanaAbstrakt
Perymetrem mechanizmów ingerencji przez Służbę Bezpieczeństwa w autentyczność percepcji duchowieństwa są socjotechniczne zabiegi przy manipulacji techniką operacyjną. Z problemem kreowania wizerunku przychodzi mierzyć się na niwie narracji historycznej w obrębie aspektu operacyjnej inwigilacji kapłana, która relatywizuje jego społeczną rolę, jaką ma do spełnienia w realiach PRL. Zjawisko to odcisnęło swoje piętno, erodujące ład sytemu ustrojowego, jak też konsolidujące siły mu przeciwne w czasach kryzysów władzy. Formuła analitycznej kompilacji ma na celu określenie etykiet przypisanych duchownym z użyciem schematu rozpracowywania przy rozwijaniu rudymentów pracy funkcjonariuszy SB. Upatrywanie czynników destabilizacji społecznej wśród księży warunkowało epatowanie propagandą „tropienia wroga”. Zestawiane przez autora studium przypadków stanowi propozycję interpretacyjną dla hermeneutyki źródeł. Badanie zabezpieczenia operacyjnego księży, weryfi kują odsłaniane instrukcje aparatu represji.
Bibliografia
Aparat bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza 1975-1990, t. 3, red. Piotrowski P., Warszawa 2008.
Ewidencja operacyjna i archiwum organów bezpieczeństwa PRL w latach 1944–1990. Zbiór normatywów, red. Komaniecka-Łyp M., Kraków 2017.
Instrukcje, wytyczne, pisma Departamentu IV Ministerstwa Spraw Wewnętrznych z lat 1962–1989. Wybór dokumentów, red. Dziurok A., Musiał F., Kraków–Katowice 2017.
Isakowicz-Zaleski T., Księża wobec bezpieki, Krakw 2007.
Łatka R., Episkopat Polski wobec stosunków państwo-Kościół i rzeczywistości społeczno-politycznej PRL 1970-1989, Warszawa 2019.
Metody pracy operacyjnej aparatu bezpieczeństwa wobec kościołów i związków wyznaniowych 1945–1989, red. Dziurok A. i in., Warszawa 2004.
Musiał F., Podręcznik bezpieki. Teoria pracy operacyjnej Służby Bezpieczeństwa w świetle wydawnictw resortowych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych PRL (1970–1989), Kraków–Warszawa 2019.
Nigdy przeciw Bogu. Komunistyczna bezpieka wobec biskupów polskich, red. Marecki J., Musiał F., Warszawa–Kraków 2007.
Operacja: zniszczyć Kościół, red. Musiał F., Szarek J., Kraków 2007.
Sobór oczami polskich komunistów. Sobór Watykański II w świetle dokumentów MSW i MSZ, red. Kucharski W., Misiejuk D., Warszawa 2017.
Teczka Ewidencji Operacyjnej na Księdza. Teoria i praktyka pracy operacyjnej SB, red. Dyrcz R. i in., Kraków 2009.
Urząd do spraw Wyznań – struktury, działalność, ludzie. Struktury wojewódzkie i wybrane aspekty działalności, t. 1, red. Łatka R., Warszawa 2020.
Żaryn J., Dzieje Kościoła katolickiego w Polsce (1944-1989), Warszawa 2003
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 205
Liczba cytowań: 0
