Testamenty mieszczanek brzeskich z pierwszej połowy XVII w.
DOI:
https://doi.org/10.12775/RL.2024.10.07Słowa kluczowe
mieszczanki, Brześć, testamentyAbstrakt
W artykule przedstawiono analizę pochodzących z pierwszej połowy XVII w. jedenastu testamentów mieszczanek brzeskich. Dokumenty zawierały następujące dane biograficzne: informacje o mężach, dzieciach, wyznaniu, pochówku oraz majętności. Testamenty stanowią cenny materiał do badań nad historią mieszczaństwa brzeskiego, ich rodziny, życia codziennego. Dokumenty zawierają ważne dla historii Brześcia informacje o świątyniach, ulicach, właścicielach domów.
Bibliografia
Źródła archiwalne
Нацыянальны гістарычны архіў Беларусі (NGAB), f. 1786, inw. 1, spr. 1, 2, 3.
Źródła drukowane
Groicki B., Artykuły prawa magdeburskiego. Postępek sądów około karania na gardle. Ustawa płacej u sądów, Warszawa 1954.
Ius municipale: to jest prawo Miejskie Majdeburskie, nowo z łacińskiego i z niemieckiego na polski język z pilnością i wiernie przełożone, wyd. G. Kowalski, Kraków 2011.
Акты, издаваемые комиссиею, высочайше учрежденною для разбора древних актов в Вильне, t. 6: Акты Брестского гродского суда (поточные). Акты брестского подкоморского суда. Акты Брестской магдебургии. Акты Кобринской магдебургии. Акты Каменецкой магдебургии, Вильна 1872 / Akty, izdavaemye komissiei͡u, vysochaĭshe uchrezhdennoi͡u dli͡a razbora drevnikh aktov v Vil'ne, t. 6: Akty Brestskogo grodskogo suda (potochnye). Akty brestskogo podkomorskogo suda. Akty Brestskoĭ magdeburgii. Akty Kobrinskoĭ magdeburgii. Akty Kamenet͡skoĭ magdeburgii, Vil'na 1872.
Саксонское зерцало. Памятник, комментарии, исследования, red. В.М. Корецкий, Москва 1985 / Saksonskoe zert͡salo. Pami͡atnik, kommentarii, issledovanii͡a, red. V.M. Koret͡skiĭ, Moskva 1985.
Opracowania
Adamska A., „Stąd do wieczności”. Testament w perspektywie piśmienności pragmatycznej na przełomie średniowiecza i epoki nowożytnej, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 61, 2013, nr 2, s. 185–200.
Bartoszewicz A., Testament jako źródło do badań nad piśmiennością mieszczańską w późnym średniowieczu, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 59, 2011 nr 3–4, s. 293–302.
Gil A., Unickie cerkwie Brześcia w opisie wizytacyjnym z 1726 roku, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” 4, 2006, s. 37–40.
Katalog testamentów mieszkańców Brześcia i Grodna od XVI do początku XVIII wieku, oprac. N. Sliž, Warszawa 2017.
Kłosowski S., Włoscy architekci i muratorzy z Piuro i ich działalność na ziemiach Rzeczypospolitej w XVI i XVII wieku, Warszawa 2021.
Kolendo-Korczak K., Kościół parafialny P.W. Podwyższenia Krzyża Św. w Brześciu, w: Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa brzeskolitewskiego, t. 1, red M. Zgliński, Kraków 2013, s. 69–90.
Ławrowska I., Internalizacja prawa magdeburskiego przez mieszkańców Brześcia Litewskiego w XIV–XVIII w., w: Wobec sejmików. Magnateria Rzeczypospolitej w XVI–XVIII wieku, red. M. Kupczewska, K. Łopatecki, Białystok 2024, s. 433–461.
Ławrowska I., Monaster Św. Symeona w Brześciu wg źródeł archiwum RGADA Moskwa; RGWIA Moskwa, RGIA Petersburg i NHAB Mińsk, w: Wielkie powroty. Tom rozpraw międzynarodowej konferencji naukowej „Wielkie powroty. O dziełach sztuki, zbiorach bibliotecznych, archiwalnych i świętościach polskiego prawosławia utraconych i wywiezionych w czasie I i II wojen światowych”, red. Archimandryta Piotr (Dawidziuk) et al., Jabłeczna 2021, s. 713–737.
Pisanko-Borowik A., Dyspozycje pogrzebowe mieszczan grodzieńskich w świetle ich testamentów (XVII–XVIII w.), w: Małe miasta. Religie, red. M. Zemło, Lublin–Supraśl 2007, s. 143–168.
Pisanko-Borowik A., Testamenty mieszczan grodzieńskich w XVII–XVIII wieku, „Studia Podlaskie” 15, 2005, s. 129–185.
Skruteń J., Bakowiecki-Mokosiej Józef, w: PSB, t. 1, Kraków 1935, s. 227.
Sliž N., Testamenty mieszczan grodzieńskich w pierwszej połowie XVII w., „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 61, 2013, nr 2, s. 305–316.
Wiszowata K., Testament jako źródło historyczne, „Białostockie Teki Historycznie” 7, 2009, s. 25–38.
Zielecka-Mikołajczyk W., Prawosławni i unici w Rzeczypospolitej XVI–XVIII wieku wobec życia i śmierci w świetle testamentów, Warszawa 2012.
Żołądż-Strzelczyk D., Dziecko w dawniej Polsce, Poznań 2002.
Білоус Н., За крок до Вічності. Мешканці міст Волині у світлі тестаментів кінця ХVІ–ХVІІ століть, Київ 2021 / Bilous N., Za krok do Vichnosti. Meshkant͡si mist Volyni u svitli testamentiv kint͡si͡a XVI–XVII stolit', Kyïv 2021.
Никитчик А.Д., Никитчик Т.А., Берестейский Свято-Симеоновский монастырь в середине XVIII в., w: Архитектурное наследие Прибужского региона. Сохранение и культурно-историческое использование. Сборник научных трудов международной научно-практической конференции 29–30 мая 2012, Брест 2012, s. 159–164 / Nikitchik A.D., Nikitchik T.A., Beresteĭskiĭ Svi͡ato-Simeonovskiĭ monastyr’ v seredine XVIII v., w: Arkhitekturnoe nasledie Pribuzhskogo regiona. Sokhranenie i kul'turno-istoricheskoe ispol’zovanie. Sbornik nauchnykh trudov mezhdunarodnoĭ nauchno-prakticheskoĭ konferent͡sii 29–30 mai͡a 2012, Brest 2012, s. 159–164.
Паевский Л., Город Брестъ-Литовскъ и его древние храмы, „Труды девятого Археологического съезда в Вильне” 1895, s. 304–349 / Paevskiĭ L., Gorod Brest’-Litovsk’ i ego drevnie khramy, „Trudy devi͡atogo Arkheologicheskogo s’ezda v Vil’ne” 1895, s. 304–349.
Сліж Н., Гарадзенская мяшчанка ў палоне сярэднявечнага права: па матэрыялах магістрацкіх кніг XVII ст., „Наукові записки УКУ. Історія” 3, 2019, s. 193–206 / Sliz͡h N., Haradzenskai͡a mi͡ashchanka ŭ palone si͡aredni͡avechnaha prava: pa materyi͡alakh mahistratskikh knih XVII st., „Naukovi zapiski UKU. Istorii͡a” 3, 2019, s. 193–206.
Сліж Н., Рэлігійнасць берасцейскіх мяшчан у першай палове XVII ст., w: Берасцейскія кнігазборы: праблемы і перспектывы даследавання. Матэрыялы і даклады IV Міжнароднай навукова-практычнай канферэнцыі, Брэст, 22–25 мая 2019, Брэст 2019, s. 228–239 / Sliz͡h N., Rėlihiĭnasts' berastseĭskikh mi͡ashchan u pershaĭ palove XVII st., w: Berastseĭskii͡a knihazbory: prablemy i perspektyvy dasledavanni͡a. Materyi͡aly i daklady IV Miz͡hnarodnaĭ navukova-praktychnaĭ kanferėntsyi, Brest, 22–25 mai͡a 2019, Brest 2019, s. 228–239.
Сліж Н., Тэстамент берасцейскага бурмістра Станіслава Баброўскага, 1639 г., „Białoruskie Zeszyty Historyczne” 42, 2014, s. 7–24 / Sliz͡h N., Testament berastseĭskaha burmistra Stanislava Babroŭskaha, 1639 h., „Białoruskie Zeszyty Historyczne” 42, 2014, s. 7–24
Сліж Н., Гардзееў М., Шляхецкія тэстаменты 16 – пачатку 18 ст., „Гістарычны альманах” 3, 2000, s. 90–110 / Sliz͡h N., Hardzeeŭ M., Shli͡akhetskii͡a testamenty 16 – pachatku 18 st., „Histarychny al'manakh” 3, 2000, s. 90–110.
Тастаменты шляхты і мяшчан Беларусі другой паловы XVI ст. (з актавых кніг Нац. гіст. архіва Беларусі), oprac. А.Ф. Аляксандрава, В.У. Бабкова, І.М. Бобер, red. А.Б. Доўнар, Мінск 2012 / Tastamenty shli͡akhty i mi͡ashchan Belarusi druhoĭ palovy XVI st. (z aktavykh knih Nats. hist. arkhiva Belarusi), oprac. A.F. Ali͡aksandrava, V.U. Babkova, I.M. Bober, red. A.B. Doŭnar, Minsk 2012.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 106
Liczba cytowań: 0
