Kontekstowe wspomaganie rozpoznawania barw: przekonania przenikające czy asocjacje między kształtami a barwami?
DOI:
https://doi.org/10.12775/RF.2019.029Słowa kluczowe
wczesne widzenie, modularność, rozpoznawanie barw, izolacja informacyjna, efekt Delka-FillenbaumaAbstrakt
Artykuł przedstawi obronę tezy o informacyjnej izolacji procesów wczesnego widzenia. Wczesne widzenie rozumie się jako proces percepcyjny, którego danymi wejściowymi są informacje sensoryczne, a danymi wyjściowymi są tzw. pierwotne szkice lub płytkie reprezentacje wzrokowe: stany informacyjne reprezentujące obiekty wzrokowe ze względu na ich kształt, położenie, wielkość, barwę i jasność. Niektórzy badawcze kwestionują tezę o informacyjnej izolacji wczesnego widzenia odnosząc się do danych eksperymentalnych, które zdają się sugerować, że rozpoznawanie barw zależy od przekonań podmiotu postrzegającego o typowych barwach określonych przedmiotów. Wydaje się jednak, że takie doniesienia można uzgodnić z tezą, o której mowa. W artykule wysuwa się hipotezę, w myśl której mechanizmy wczesnego widzenia mają dostęp do lokalnej bazy danych, którą można nazwać paletą mentalną. Paleta mentalna ma postać sieci asocjacyjnej, której węzły reprezentują kształty oraz barwy. Paleta mentalna bierze udział w rozpoznawaniu barw wspomagając ten proces, choć nie korzysta centralnych przekonań o typowych kształtach określonych przedmiotów.
Bibliografia
John L. Delk, Samuel Fillenbaum. 1965. “Differences in Perceived Color as a Function of Characteristic Color.” The American Journal of Psychology 78, no. 2: 290–293.
Jerry Fodor. 1983. The Modularity of Mind. Cambridge, Mass.: MIT Press.
Jerry Fodor. 1986. “Modularity of Mind: Jerry Fodor’s Response.” In: Meaning and Cognitive Structure, ed. Z. W. Pylyshyn, W. Demopoulos, 129–135. Norwood–New Jersey: Ablex Publishing Corporation.
Forster K. I. 1981. “Priming and the effects of sentence and lexical contexts on naming time: Evidence for autonomous lexical processing.” The Quarterly Journal of Experimental Psychology Section A 33, no. 4: 465–495.
Fiona Macpherson. 2012. “Cognitive Penetration of Colour Experience: Rethinking the Issue in Light of an Indirect Mechanism.” Philosophy and Phenomenological Research Philosophy and Phenomenological Research LXXXIV, no. 1: 24–62.
Pylyshyn Zenon W. 1999. “Is vision continuous with cognition? The case for cognitive impenetrability of visual perception.” Behavioral and Brain Sciences 22: 341–423.
Pylyshyn Zenon W. 2003. Seeing and Visualizing. Cambridge, Mass.: MIT Press.
Raftopoulos Athanassios. 2001. “Is perception informationally encapsulated? The issue of the theory-ladeness of perception.” Cognitive Science 25: 423–451.
Swinney David A. 1979. “Lexical Access during Sentence Comprehension: (Re)Consideration of Context Effects.” Journal of Verbal Learning and Verbal Behavior 18: 645–659.
Witek Maciej. 2012. “Jakie skojarzenia ma umysł obliczeniowy? W obronie tezy o informacyjnej izolacji systemu wczesnego widzenia.” Studia z Kognitywistyki i Filozofii Umysłu 6, no. 2: 67–82.
Witek Maciej. 2012. “Tacit Mechanisms and Heuristic Theorizing.” Filozofia Nauki 77: 33–44.
Żegleń Urszula. 2003. Filozofia umysłu (Umysł. Prace z Filozofii i Kognitywistyki). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 571
Liczba cytowań: 0