Problem „dzieciństwa kulturowego” jako wytworu nowych mediów

Abstrakt

Celem artykułu jest pokazanie, w jaki sposób nowe media kształtują obraz dzieciństwa kulturowego. Przekazy kulturowe na temat dzieci, zwłaszcza stworzone w przestrzeni mediów społecznościowych, nie są wolne od ideologii i stanowią narzędzie władzy w rękach dorosłych. Dziecko i dzieciństwo traktowane jako konstrukty społeczno-kulturowe nieustannie wytwarzają nowe znaczenia, tworząc simulacrum. Przyjmując McLuhanowskie założenie, że media są określane przez samo medium, autorka zastanawia się nad relacją między wizerunkiem dziecka a medium, które go tworzy. Rozważa, czy użytkownicy mediów świadomie wytwarzają treść medialną, czy raczej konkretny rodzaj medium z jego własnymi zasadami i konwencjami wpływa na treść wytwarzaną przez jego użytkowników. Nowe media jako wynalazek kultury postmodernistycznej odzwierciedlają cechy samej ponowoczesności. Według Rolanda Barthesa wzmacniają one także kilka mitów dotyczących dzieciństwa, manipulując w ten sposób odbiorem dziecka w kulturze. Analiza blogów rodzicielskich i postów matek na Instagramie pozwala przyjrzeć się dominującemu obrazowi dzieciństwa i pokazać, jakie role i wartości przypisuje się dzieciom przez kulturę. Ponadto umożliwia postawienie tezy o infantylizacji kultury zdeterminowanej przez media wizualne oraz pogłębiającą się unifikację ludzkich zachowań, co pozwala zwrócić uwagę na mechanizmy władzy, na to, co ukryte i zmarginalizowane w dyskursie głównego nurtu.