Zdzisław Jerzy Czarnecki: historyk filozofii, historyk idei, badacz filozofii dziejów, filozofii człowieka i wartości
DOI:
https://doi.org/10.12775/RF.2025.032Słowa kluczowe
Zdzisław J. Czarnecki, historia filozofii, filozofia historii, filozofia nowożytna, wartości utylitarne, człowiek, podmiotowość, wolność, optymizm, pesymizm, Wydział Filozofii i Socjologii UMCS, Instytut Filozofii UMCSAbstrakt
W artykule prezentujemy najważniejsze idee rozwijane przez Zdzisława J. Czarneckiego. Po przedstawieniu informacji biograficznych, omawiamy problematykę jego wybranych publikacji z obszaru historii filozofii, filozofii historii i filozofii człowieka. Ich tematyka koncentruje się wokół trzech pojęć: człowiek, wartości, historia. Wskazujemy również na zawarte w nich bardziej szczegółowe zagadnienia: religia w myśli Platona; marksistowska krytyka religii i jej filozoficzne źródła; uwarunkowania i typy idei prospekcji dziejowej; natura filozofii dziejów i jej status teoretyczny; historyczna rola wartości; rola wartości i wartościowań w refleksji filozoficznej nad ludzkim światem i jego przemianami; rozumienie czasu historycznego; struktura idei historycznego optymizmu; struktura idei historycznego pesymizmu; historia filozofii dziejów, zwłaszcza nowożytnej i współczesnej, historia idei wolności i podmiotowości człowieka. Na koniec omawiamy wpływ Zdzisława J. Czarneckiego na rozwój środowiska naukowego Wydziału Filozofii i Socjologii UMCS.
Bibliografia
Choroszyński Rafał. 1999. „Bibliografia prac prof. dr. hab. Zdzisława J. Czar-neckiego”. W: Rekonesanse filozoficzne. Człowiek, wartości, historia. Prace ofiarowane Profesorowi Zdzisławowi Jerzemu Czarneckiemu, red. Honorata Ja-kuszko, Stanisław Jedynak, Andrzej L. Zachariasz, Jolanta Zdybel, 11-16. Lublin, Wydawnictwo UMCS.
Czarnecki Zdzisław J. 1981. Przyszłość i historia. Studia nad historyzmem i ideą prospekcji dziejowej w historii filozofii. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.
Czarnecki, Zdzisław J. 1990. „Wyzwanie i odpowiedź Arnolda Toynbee’ego filozofia historii jako perspektywa zagłady i wizja ocalenia cywilizacji”. W: Historyczna dynamika wartości. Studia nad aksjologicznymi interpretacjami dziejów , red. Zdzisław J. Czarnecki, Stefan Symotiuk, 113-134. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Czarnecki, Zdzisław J. 1992. Wartości i historia. Studia nad refleksją filozoficzną o ludzkim świecie. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Czarnecki, Zdzisław Jerzy. 2018. „Odkrywanie ludzkiego tworzenia”. W: Krea-tywność w edukacji, sztuce i biznesie, red. Zdzisław Jerzy Czarnecki, Makary K. Stasiak, Leszek Kuras, 13-28. Łódź: Wydawnictwo Akademii Humani-styczno-Ekonomicznej w Łodzi.
Człowiek w kontekstach kulturowych i historycznych. 2012. Red. Honorata Jakusz-ko, Leszek Kopciuch. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Jakuszko, Honorata. 2002. „Zdzisław Jerzy Czarnecki”. Edukacja Filozoficzna 33: 105-126.
Jakuszko, Honorata. 2005. „Zdzisław Jerzy Czarnecki”. W: Polska filozofia powo-jenna III, red. Witold Mackiewicz, 19-40. Warszawa: Agencja Wydawnicza Witmark.
Kopciuch, Leszek. 2014. Szkice systematyczne z filozofii dziejów. Lublin: Wydaw-nictwo UMCS.
W kręgu zagadnień filozofii XVII wieku. 2009. Red. Honorata Jakuszko, Leszek Kopciuch. Lublin: Lubelskie Towarzystwo Naukowe, Wydawnictwo Olech.
Z badań nad filozofią XVII wieku, jej źródłami i kontynuacjami. 2013. Red. Honorata Jakuszko. Lublin: Lubelskie Towarzystwo Naukowe, Wydawnictwo Olech, 2013.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Honorata Jakuszko, Leszek Kopciuch
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 9
Liczba cytowań: 0
