W stronę metafizyki Leszka Kołakowskiego
DOI:
https://doi.org/10.12775/RF.2023.026Słowa kluczowe
Leszek Kołakowski, metafizyka, horror metaphysicus, mitAbstrakt
Leszek Kołakowski był jednym z tych polskich filozofów, który wytrwale i z pasją oddawał się myśleniu metafizycznemu przez całe swoje życie. Niezaprzeczalną jego zasługą jest, na co zwraca uwagę Barbara Skarga, że jak mało kto dokonał „głębokiej destrukcji metafizyki, obnażając wszystkie jej nieuprawnione uroszczenia” (B. Skarga, Sceptycyzm metafizyką podszyty, „Tygodnik Powszechny” 43/2002.). Ostateczne stanowisko Kołakowskiego w kwestii metafizyki jest trudne do rekonstrukcji. Po pierwsze, reprezentuje on „niekonsekwentny sceptycyzm”, który nie jest metodą badawczą prowadzącą do jednoznacznych konkluzji. Po wtóre, znaczącą trudność odnajdujemy w jego sposobie pisania – eseistyce. Jednak czytelnik pism Kołakowskiego dostrzeże, że zawsze kierowała nim uczciwość intelektualna, a rozległość prowadzonych przez niego analiz i zachwyca i wydobywa interesujące implikacje. Tak też jest w przypadku jego refleksji na temat metafizyki. W niniejszym artykule podjęta zostanie próba prześledzenia dróg namysłu o charakterze metafizycznym Leszka Kołakowskiego ze szczególnym uwzględnieniem tez zawartych w jego dwóch pracach: Horror metaphysicus i Obecność mitu.
Bibliografia
Aleksijewicz Swietłana. 2012. Czarnobylska modlitwa. Kronika przyszłości, tłum. Jerzy Czech, Poznań: Czarne.
Bielik-Robson Agata, „Chcę wierzyć” – Kołakowski między mitem a horror metaphysicus. Dostęp 26.01.2023. https://publica.pl/teksty/bielik-robson-chce-wierzyc-kolakowski-miedzy-mitem-a-horror-metaphysicus-63512.html
Byung-Chul Han. 2022. Społeczeństwo zmęczenia i inne eseje, tłum. Rafał Pokrywka, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Czyżewski Hubert. 2022. Kołakowski i poszukiwanie pewności. Kraków.
Dobieszewski Janusz. 1997. „O pocieszeniu jakie niesie „Horror metaphysicus” Leszka Kołakowskiego”, Sztuka i Filozofia 14: 60-91.
Kołakowski Leszek 1993. „Horror metaphysicus”. W: Leszek Kołakowski, Jeśli Boga nie ma… Horror metaphysicus, tłum. Tadeusz Baszniak, Maciej Panufnik, 195-289. Poznań: Zysk i S-ka.
Leszek Kołakowski, Jeśli Boga nie ma… Horror metaphysicus, tłum. Tadeusz Baszniak, Maciej Panufnik. Poznań: Zysk i S-ka.
Kołakowski Leszek. 2009. „Kompletna i krótka metafizyka. Innej nie będzie. Innej nie będzie”. W: Leszek Kołakowski, Czy Pan Bóg jest szczęśliwy i inne pytania. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Kołakowski Leszek. 1989. „Mircea Eliade – religia jako paraliż czasu”. W: Leszek Kołakowski, Pochwała niekonsekwencji, t. 3, red. Zbigniew Mentzel. Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza, 27-32.
Kołakowski Leszek. 2010. „Nasza wesoła apokalipsa”. W: Nasza wesoła apokalipsa. Wybór najważniejszych esejów Kraków: Wyd. Znak.
Kołakowski Leszek. 2005. Obecność mitu. Warszawa: Prószyński i S-ka.
Kołakowski Leszek. 2012. „Ogólna teoria nie-uprawiania ogrodu”. Zeszyty Literackie 30, nr spec. 1. Warszawa, 247-248.
Kołakowski Leszek, Lefebvre Henri, Elders Fonds. 1987. „Ewolucja czy rewolucja”. W: Obecność Kołakowskiego, „Aletheia” 1, 56-79.
List Kołakowskiego do Tadeusza Kotarbińskiego. 2017. W: Źródła z dziejów warszawskiej szkoły idei. Materiały archiwalne i rękopiśmienne (rekonesans), oprac. Henryk Citko, Warszawa.
Mentzel Zbigniew. 2008. Czas ciekawy, czas niespokojny. Z Leszkiem Kołakowskim rozmawia Zbigniew Mentzel, cz. 2. Kraków.
Mordka Cezary. 1997. Od Boga historii do historycznego Boga. Wprowadzenie do filozofii Leszka Kołakowskiego. Lublin: UMCS.
Przełęcki Marian. 2010. „W obronie semantycznego pojęcia prawdy”. W: Deskrypcje i prawda. Warszawa: Polskie Towarzystwo Semiotyczne.
Przełęcki Marian, Jadacki Jacek, Brożek Anna. 2010. „Trójgłos w sprawie metafizyki Leszka Kołakowskiego”. Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria 19, 1 (73).
Przełęcki Marian. 2011. „Język mitu czy język wartości? (Uwagi na marginesie Obecności mitu Leszka Kołakowskiego)”. Kwartalnik Filozoficzny T. XXXIX, Z. 1.
Skarga Barbara. 2002. „Sceptycyzm metafizyką podszyty”. Tygodnik Powszechny 43.
Stachewicz Krzysztof. 2016. Myśleć dobro i prawdę. W kręgu filozofii, religii i etyki. Poznań: WT UAM.
Varela Francisco. 2010. Neurofenomenologia. Metodologiczne lekarstwo na trudny problem, tłum. Robert Poczobut. „Avant” 1.
Woźniak Cezary. 2012. „Horror metaphysicus. Transcendencja a pragnienie obecności”. Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria 21, 2 (82).
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Agnieszka Biegalska, Krzysztof Stachewicz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 368
Liczba cytowań: 0