Profesorowie Uniwersytetu Poznańskiego 1919–1939. Portret demograficzno-społeczny
DOI:
https://doi.org/10.12775/RDSG.2016.12Keywords
historia, pracownicy, nauczyciele akademiccy, profesorowie, społeczeństwo, uniwersytet, Uniwersytet Poznański, Uniwersytet im. A. Mickiewicza, Poznań, II RzeczypospolitaAbstract
Pierwszym i zarazem jednym z najistotniejszych okresów w dziejach poznańskiej Alma Mater był okres międzywojenny, czas tworzenia, organizowania, kształtowania i budowania jej fundamentów, które pomimo niełatwej historii przetrwały do dnia dzisiejszego. Wśród nich wymienić możemy: bazę materialną, ale także zasoby ludzkie – zarówno studentów, jak i wykładowców czy pracowników administracji. W niniejszym artykule staram się możliwie najpełniej zrekonstruować portret demograficzno-społeczny profesorów Uniwersytetu Poznańskiego w latach 1919–1939, analizuję wiek w momencie obejmowania katedr, pochodzenie terytorialne i społeczne, kapitał kulturowy oraz drogi ich edukacji.References
Biogramy uczonych polskich: materiały o życiu i działalności członków AU w Krakowie, TNW, PAU, PAN, oprac. A. Śródka, P. Szczawiński, Wrocław 1985–1992.
Bogdan Nawroczyński. Uczony, humanista, wychowawca, red. A. Mońka-Stanikowa, S. Mieszalski, A.A. Kotusiewicz, Warszawa 1996.
Boras Z., Tradycje uniwersyteckie Poznania, Poznań 2003.
Bronisław Dembiński (1858–1939). Wybitny historyk, polityk i działacz społeczny, red. W. Jastrzębski, Toruń 2004.
Bumblauskas A., Butkeviciene B., Jegelevičius S., Manusadžianas P., Pšibilskis V., Raila E., Vitkauskaitė D., Universitas Vilnesis 1579–2004, Vilnius 2004.
Dobrzycka A., Rodzina Dobrzyckich, „Kronika Miasta Poznania”, 66, 1998, nr 2: Inteligencja poznańska. Historia i wspomnienia.
Draus J., Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie 1918–1946. Portret kresowej uczelni, Kraków 2007.
Dulczewski Z., Florian Znaniecki. Życie i dzieło, Poznań 1984. Dybiec J., Uniwersytet Jagielloński 1918–1939, Kraków 2000.
Dyczek H., Antoni Tomasz Aleksander Jurasz (1882–1961). Życie, działalność i osiągnięcia, Przysiek 2013.
Dzieje akademickich studiów rolniczych i leśnych w Wielkopolsce 1919–1969, red. S. Barbacki, Z. Borny, E. Matusiewicz, Poznań 1970.
Dzieje Lublina, t. 2, red. S. Krzykała, Lublin 1970.
Dzieje Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza: 1919–1969, red. Z. Grot, Poznań 1972.
Dzieje Uniwersytetu Warszawskiego 1915–1939, red. A. Garlicki, Warszawa 1982.
Grochmalicka-Mikołajczyk J., Moje wspomnienie o ojcu, prof. dr Janie Gabrielu Grochmalickim, „Kronika Miasta Poznania”, 66, 1998, nr 2: Inteligencja poznańska. Historia i wspomnienia.Henryk Niewodniczański 1900–1968. Materiały z Posiedzenia Naukowego PAU w dniu 17 listopada 2000 r., red. R. Majkowska, Kraków 2003 PAU
Herczyńska G., Stefan Borowiecki (1881–1937), „Postępy Psychiatrii i Neurologii”, t. 15, 2006, nr 1, s. I (na okładce).
Historia nauki polskiej, t. 4: 1863–1918, cz. 1–2, red. B. Suchodolski, red. tomu Z. Skubała-Tokarska, Wrocław 1987.
Hrynkiewicz A., Henryk Niewodniczański (1900–1968), Kraków 1998.
Iłowiecki M., Okręty na oceanie czasu. Historia nauki polskiej do 1945, Warszawa 2001.
Inteligencja polska XIX i XX wieku, red. R. Czepulis-Rastenis, Warszawa 1981. Jaworski M., Władysław Tatarkiewicz, Warszawa 1975.
Józef Paczoski w setną rocznicę urodzin, red. Z. Czubiński, Poznań 1967. Kaczmarczyk K., Paczkowski Józef (1881–1933), Warszawa 1934.
Karolewicz G., Nauczyciele akademiccy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w okresie międzywojennym, Lublin 1996.
Kasznica S., Autobiografia, do druku przygotowała oraz wstępem opatrzyła Eleonora Kasznica, „Analecta”, R. 4, 1995, z. 1.
Katolicki Uniwersytet Lubelski, oprac. K. Bojko, Z. Cieszkowski, A. Swęda, Lublin 2000.
Klanowski T., Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 1945–1964, Poznań 1965.
Konieczka-Śliwińska D., Ks. Stanisław Kozierowski. Proboszcz parafii skórzewskiej (1910–1929), Skórzewo 2010.
Kosman M., Uniwersytet Wileński 1579–1979, Wrocław–Łódź 1981.
Kostrzewski J., Z mego życia. Pamiętnik, Wrocław–Kraków 1970.
Krasowski K., Wydział Prawno-Ekonomicznym Uniwersytetu Poznańskiego w latach 1919–1939, Poznań 2006.
Labuda G., Uniwersytet Poznański w latach 1919–1969, Poznań 1969.
Łączkowski A., Antoni Stanisław Jurasz 1847–1923, Warszawa–Poznań 1987.
Maligranda L., Wnuk W., Władysław Orlicz (1903–1990), „Roczniki Polskiego Towarzystwa Matematycznego”, Seria II, Wiadomości Matematyczne, t. 36, 2000.
Malinowski J., Stefan Dąbrowski (1877–1947). Biografia polityczna, Poznań 2014.
Mamczak-Gadkowska I., Józef Paczkowski i jego wkład w budowę polskiej służby archiwalnej, Warszawa–Łódź 1990.
Michałowski S., Mieczysław Biernacki (1862–1948). Lekarz i społecznik, Warszawa–Łódź 1988.
Miśkiewicz B., Uniwersytet im. Adama Mickiewicza 1919–1989, Poznań 1989.
Miśkiewicz B., Uniwersytet Poznański: przeszłość, teraźniejszość, przyszłość, Poznań 1972.
Miziołek J., Uniwersytet Warszawski, dzieje i tradycja, Warszawa 2005.
Munera Poznaniensia. Księga pamiątkowa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu dla uczczenia 600-lecia założenia Uniwersytetu Jagiellońskiego, red. G. Labuda, Poznań 1965.
Musielak M., Heliodor Święcicki (1854–1923), Poznań 2013.
Mycielska D., Drogi życiowe profesorów przed objęciem katedr akademickich w niepodległej Polsce, w: Inteligencja polska XIX i XX wieku, red. R. Czepulis-Rastenis, Warszawa 1981.
Nauka w Wielkopolsce. Przeszłość i teraźniejszość. Studia i materiały, red. G. Labuda, Poznań 1973.
Pawłowski Z.S., Prof. dr phil. Stanisław Pawłowski 1882–1940. Dębowczanin. Geograf i nauczyciel. Profesor i Rektor Uniwersytetu Poznańskiego, Poznań 2006.
Pniewski W., Akademja Poznańska. Szkic historyczny, Poznań 1919.
Profesor dr h. c. Józef Rivoli 1838–1926, red. W. Kusiak, Poznań 2004.
Profesor Stanisław Izydor Runge 1888–1953. W 50 rocznicę śmierci, red. A. Zielińska-Krybus, Poznań 2003.
Radziewicz J., Zasłużeni Polacy. Zygmunt Moczarski – biolog, zootechnik, lekarz medycyny, „Rolniczy Magazyn Elektroniczny”, VII–VIII 2010, nr 38.
Sandecki J., Stefan Vrtel-Wierczyński. W kręgu bibliografii i bibliotekarstwa, Warszawa 2007.
Społeczeństwo, państwo, modernizacja: studia ofiarowane Januszowi Żarnowskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. W. Mędrzecki, Warszawa 2002.
Szymecki S., Rak R., Biskup Stanisław Adamski jakiego nie znamy, Katowice 2003.
Śródka A., Uczeni polscy XIX–XX stulecia, t. 1–4, Warszawa 1994–1998. Taylor E., Wspomnienia ekonomisty, Poznań 2008.
Uniwersytet Poznański w pierwszych latach swego istnienia (1919, 1919–20, 1920–21, 1921–22, 1922–23): za rektoratu Heljodora Święcickiego. Księga pamiątkowa, red. A. Wrzosek, Poznań 1924.
Wielkopolanie XIX wieku, red. W. Jakóbczyk, Poznań 1959.
Wielkopolanie XX wieku, red. A. Gulczyński, Poznań 2001.
Władysław Orlicz. Twórca Poznańskiej Szkoły Matematycznej. Sesja naukowa poświęcona pamięci Profesora Władysława Orlicza, red. J. Kąkol, Z. Palka, Poznań 2002.
Współczesna kultura polska: nauka, literatura, sztuka: życiorysy uczonych, literatów i artystów z wyszczególnieniem ich prac, oprac. A. Peretiatkowicz i M. Sobeski, A. Wigura, Poznań–Warszawa 1932.
Wybitni historycy wielkopolscy, red. J. Strzelczyk, Poznań 1989.
Znaniecki F., Intelektualna Ameryka – napisał Europejczyk, w: Kultura i Społeczeństwo, t. 22, 1978, nr 4.
Życie naukowe w Polsce w drugiej połowie XIX i w XX wieku. Organizacje i instytucje, red. B. Jaczewski, Wrocław–Warszawa–Kraków 1987.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
Stats
Number of views and downloads: 613
Number of citations: 0