Andrzej Wyczański – An Attempt at an Intellectual Portrait of a Social and Economic Historian
DOI:
https://doi.org/10.12775/RDSG.2025.11Keywords
Andrzej Wyczański, social and economic historiography, clan-destine University of Warsaw, Institute of History of the Polish Academy of SciencesAbstract
This article aims to address a significant gap in the existing literature regarding the intellectual biography of Andrzej Wyczański (1924–2008), one of the most distinguished Polish historians specialising in socio-economic research. The centenary of his birth in 2024 offers an opportunity to examine the formative experiences that shaped this renowned historian. While this text is not, for obvious reasons, a comprehensive account of Wyczański’s life, it focuses explicitly on these key experiences. Wyczański was part of a generation profoundly affected by the German occupation and the subsequent Sovietization of social and academic life. The article outlines the strategies he employed to survive and maintain the Polish ‘pre-war’ ethos, of which he was a notable representative.
References
Prace naukowe Andrzeja Wyczańskiego
[Rec.:] K. Górski, Zagadnienie produkcji mikrofilmowych odbitek pozytywów w zastosowaniu do źródeł historycznych, Toruń 1948, PH, 1949, nr 2, s. 112–113.
Zastosowanie mikrofilmu w organizacji bibliotek i pracy naukowej, „Przegląd Biblioteczny” 1950, nr 3–4, s. 234–246.
Z dziejów reform skarbowo-wojskowych za Zygmunta I, PH, 1953, nr 3, s. 281–305.
O folwarku szlacheckim w Polsce XVI stulecia (uwagi dyskusyjne), KH, 1954, nr 4, s. 169–191.
Studia nad folwarkiem szlacheckim w Polsce w latach 1500–1580, Warszawa 1960.
Studia nad gospodarką starostwa korczyńskiego, Warszawa 1964.
Historia powszechna. Koniec XV w. – połowa XVII w., Warszawa 1965.
Polska – Rzeczą Pospolitą Szlachecką 1454–1754, Warszawa 1965.
Polska w Europie XVI stulecia, Warszawa 1973.
Odnowienie stosunków naukowych z Francją w 1956 roku, KH, 1993, nr 4, s. 265–268.
Spory o Polską Akademię Nauk, „Kultura” 1993, nr 8, s. 118–126.
Nauka – między przeszłością a przeszłością, Warszawa 1995.
Sprawy Unii Europejskiej – z perspektywy historyka, „Kultura” 2000, nr 3, s. 12–20.
Wschód i Zachód Europy w początkach doby nowożytnej, Warszawa 2003.
Szkice z organizacji nauki, Warszawa 2007.
Opracowania
Andreae Wyczański Professori Universitatis Varsoviensis Natalem Septuagesimum Celebranti Hoc Volumen Amici Dedicant, Białystok 1994.
Andrzej Wyczański. Doctor Honoris Causa Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 1999.
Bartoszewski W., Warszawski pierścień śmierci. Terror hitlerowski w okupowanej stolicy, wyd. 3, Warszawa 2008.
Biliński P., Okupacyjne losy Władysława Konopczyńskiego, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 2016, nr 1, s. 7–29.
Czapiuk A., Kamler A., Kuklo C., Profesor Andrzej Wyczański historyk, nauczyciel i organizator nauki, w: Między polityką a kulturą, red. C. Kuklo, Warszawa 1999, s. 9–12.
Dembińska M., Racje czy normy żywnościowe (Uwagi na marginesie pracy A. Wyczańskiego), KHKM, 1970, nr 2, s. 277–294.
Drozdowski M.M., Andrzej Wyczański – wieloletni prezes Towarzystwa Miłośników Historii w Warszawie, w: tenże, Konfraternia warszawskich historyków pod znakiem Klio. Subiektywne biogramy ucznia i kolegi, Warszawa 2014, s. 219–231.
Gieysztor A., Historyk wobec historii i swego czasu. Tadeusz Manteuffel (1902–1970), „Kronika Warszawy” 1980, z. 2, s. 103–110.
Grzeloński B., Dyplomacja i arrasy. Wokół powrotu zbiorów wawelskich do Polski 1945–1961, Kraków 2016.
Guzowski P., Kuklo C., Poniat R., O historii integralnej w ujęciu Andrzeja Wyczańskiego, Białystok 2015.
Kamler A., Andrzej Wyczański 13 IV 1924 – 22 III 2008, RDSG, t. 68, 2008, s. 7–12.
Kamler M., Mączak A., Spożycie i dochód narodowy, PH, 1971, nr 1, s. 112–120.
Kuklo C., Andrzej Wyczański (1924–2008), „Nauka” 2008, nr 2, s. 168–169.
Kuklo C., Andrzej Wyczański (13 IV 1924 – 22 III 2008), KH, 2009, nr 1, s. 216–223.
Kuklo C., Andrzej Wyczański (1924–2008), „Rocznik Towarzystwa Naukowego Warszawskiego” 2009, s. 72–77.
Kuklo C., Andrzej Wyczański. Doktor Honoris Causa Uniwersytetu w Białymstoku (13 IV 1924 – 22 III 2008), „Studia Podlaskie” 2009/2010, s. 297–308.
Kula M., Mimo wszystko bliżej Paryża niż Moskwy, Warszawa 2010.
Manikowski A., Andrzej Wyczański 1924–2008, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 2008, nr 3–4, s. 7–16.
Mączak A., Gospodarstwo chłopskie na Żuławach Malborskich w początkach XVII wieku, Warszawa 1962.
Mączak A., Między Gdańskiem a Sundem. Studia nad handlem bałtyckim od połowy XVI do połowy XVII wieku, Warszawa 1972.
Pleskot P., Intelektualni sąsiedzi. Kontakty historyków polskich ze środowiskiem „Annales” 1945–1989, Warszawa 2010.
„Pochodem idziemy…” Dzieje i legenda Szkoły im. Stefana Batorego w Warszawie, red. E. Kujawski, W. Grabski, Warszawa 1993.
Pomóżmy „Bibliotece Narodowej”, „Kultura” 1957, nr 3, s. 3–5.
Siewierski T., Popularność badań nad dziejami gospodarczymi jako fenomen polskiej historiografii lat 1949–1956. Próba nakreślenia przyczyn zjawiska, w: Letnia Szkoła Historii Najnowszej 2010. Referaty, red. N. Jarska, T. Kozłowski, Warszawa 2011, s. 155–162.
Sosnowska A., Zrozumieć zacofanie. Spory historyków o Europę Wschodnią (1947–1994), Warszawa 2004.
Topolski J., Społeczeństwo i gospodarka w Polsce epoki odrodzenia w ujęciu Andrzeja Wyczańskiego, w: Studia nad gospodarką, społeczeństwem i rodziną, red. J. Topolski, współudz. C. Kuklo, Lublin 1987, s. 7–22.
Wierzbicki A., W stronę postaw otwartych. „Annales” w refleksji historyków polskich po II wojnie światowej, „Klio Polska” 1, 2004, s. 49–81.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 20
Number of citations: 0
