Crafts and trade in Krasnystaw. Between prosperity and crisis, mid-sixteenth century – seventeenth century
DOI:
https://doi.org/10.12775/RDSG.2021.02Keywords
Krasnystaw, city, economic history, trade, crafts, municipal economy, Krasnystaw Starosty, Chełm Land, crisis of the seventeenth centuryAbstract
The condition of Krasnystaw’s crafts and trade from the mid-sixteenth until the seventeenth century depended on local, regional, and national factors. Royal privileges, beneficial location on trade routes, and good state of the economy all determined the role of Krasnystaw as an artisan-commercial centre in the sixteenth century, although first harbingers of future crisis could already be noticed in the last decades of the century. In the seventeenth century, Krasnystaw’s status was undermined by an accumulation of natural disasters and wars, growth of jurydykas, competition from newly chartered towns, most importantly Zamość, and structural changes in the Commonwealth’s economy. The crisis saw its peak in the 1670s and the 1680s and went hand in hand with the depopulation of the centre. As a result, Krasnystaw was demoted to an agricultural settlement and its trade and crafts became largely marginalised. This negative trend changed towards the end of the Commonwealth’s “Silver Age.”
References
Adamczyk W., Ceny w Lublinie od XVI do końca XVIII wieku, Lwów 1935.
Baranowski B., Polska karczma, restauracja, kawiarnia, Wrocław 1979.
Baszanowski J., Handel wołami w Polsce w XVI–XVIII w., Szczęsne 2017.
Berkowski W.H., Wołyńsko-gdańskie kontakty handlowe w XVI – pierwszej połowie XVII wieku, „Acta Historica Universitatis Klaipedensis” 14, 2007, s. 45–54.
Bogucka M., Samsonowicz H., Dzieje miast i mieszczaństwa w Polsce przedrozbiorowej, Wrocław 1986.
Boroda K., Geografia gospodarcza Królestwa Polskiego w XVI wieku, Białystok 2016.
Boroda K., O przydatności rejestrów poborowych z XVI wieku w badaniach demograficznych, „Przeszłość Demograficzna Polski” 33, 2014, s. 21–38.
Charewiczowa Ł., Handel średniowiecznego Lwowa, Lwów 1925.
Czownicki Z., Spław rzeczny na Sanie czasów nowożytnych, Rzeszów 2009, mps w zbiorach autora.
Górczak Z., Początki oraz funkcjonowanie targów i jarmarków w średniowiecznej Polsce, w: Targi, jarmarki i odpusty. Wykłady popularnonaukowe zorganizowane w ramach X Ogólnopolskiego Festiwalu Kultury Słowiańskiej i Cysterskiej w Lądzie nad Wartą w dniach 31 maja – 1 czerwca 2014 roku, red. M. Brzostowicz, M. Przybyła, J. Wrzesiński, Poznań 2014, s. 12–42.
Guzowski P., Poniat R., Przeliczniki demograficzne w szacunkach zaludnienia miast w Królestwie Polskim w drugiej połowie XVI wieku, „Przeszłość Demograficzna Polski” 37, 2005, nr 2, s. 77–93.
Horn M., Rzemiosło województwa bełskiego w pierwszej połowie XVII wieku. Zagadnienie kryzysu gospodarczego Rzeczypospolitej szlacheckiej w XVII wieku, Wrocław 1966.
Hoszowski S., Handel Gdańska w okresie XV–XVIII wieku, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Krakowie” 1960, nr 11, s. 3–71.
Janeczek A., Miasta prywatne na Rusi Koronnej do końca XV wieku, RDSG, t. 77, 2016, s. 143–177.
Jusiak P., Krasnystaw na szlakach handlowych w średniowieczu, „Zapiski Krasnostawskie” 4, 2013, s. 21–31.
Karpiński A., W walce z niewidzialnym wrogiem. Epidemie chorób zakaźnych w Rzeczypospolitej XVI–XVIII wieku i ich następstwa demograficzne, społeczno-ekonomiczne i polityczne, Warszawa 2000.
Kozyrski R., Miasta i mieszczaństwo w dokumentach sejmiku ziemi chełmskiej 1648–1717, „Rocznik Chełmski” 10, 2006, s. 21–35.
Kozyrski R., Szlachta, Kościół, podatki. Czopowe i szelężne w ziemi chełmskiej w XVII–XVIII w., „Rocznik Chełmski” 15, 2011, s. 125–137.
Kuklo C., Demografia Rzeczypospolitej przedrozbiorowej, Warszawa 2009.
Kumor B., Przeniesienie stolicy biskupiej z Chełma do Krasnegostawu (1490), „Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne” 49, 1984, s. 369–380.
Kwiatkowski B., Folwarki Lubelszczyzny. Historia rozwoju i zabudowy, Lublin 2012.
Majer J., Obraz postępu nauki lekarskiej, o ile nań wpłynęły pisma polskie, lub przez Polaków w trzech ostatnich latach wydane, Kraków 1840 (odb.: „Rocznik Wydziału Lekarskiego w Uniwersytecie Jagiellońskim” 3).
Małecki J.M., Związki handlowe miast polskich z Gdańskiem w XVI i pierwszej połowie XVII wieku, Wrocław 1968.
Manikowski A., Zmiany czy stagnacja? Z problematyki handlu polskiego w drugiej połowie XVII wieku, PH, t. 64, 1973, nr 4, s. 771–791.
Mączak A., Samsonowicz H., Zientara B., Z dziejów rzemiosła w Polsce, Warszawa 1954.
Myśliński K., Lublin a handel Wrocławia z Rusią, „Rocznik Lubelski” 3, 1960, s. 5–36.
Obuchowska-Pysiowa H., Handel wiślany w pierwszej połowie XVII wieku, Wrocław 1964.
Pietrzkiewicz I., Miser Res Sacra. Bonifratrzy w dawnej Rzeczypospolitej, Kraków 2009.
Polska na tle Europy XVI–XVII wieku. Konferencja Muzeum Historii Polski, Warszawa 23–24 października 2006, Warszawa 2007.
Rybarski R., Handel i polityka handlowa Polski w XVI stuleciu, t. 1: Rozwój handlu i polityki handlowej, Poznań 1928; t. 2: Tablice i materiały statystyczne, Poznań 1929.
Rybarski R., Skarb i pieniądz za Jana Kazimierza, Michała Korybuta i Jana III, Oświęcim 2015.
Samsonowicz H., Przemiany osi drożnych w Polsce późnego średniowiecza, PH, t. 64, 1973, nr 4, s. 697–716.
Samsonowicz H., Rzemiosło wiejskie w Polsce w XIV–XVI w., Warszawa 1954.
Simpson S., History and Mythology of Polish Vodka: 1270–2007, „Food & History” 8, 2010, nr 1, s. 121–148.
Soroka H., Staropolskie pieczęcie Krasnegostawu, „Zapiski Krasnostawskie” 4, 2013, s. 7–20.
Stołecki K., Krasnystaw. Rys historyczny, Puławy 2008.
Szczygieł R., Hrubieszów w okresie staropolskim. Charakterystyka etapów rozwoju miasta, w: Hrubieszów przez dzieje, Hrubieszów 1990, s. 21–41.
Szczygieł R., Powstanie miasta Krasnegostawu i jego dzieje w XV wieku, „Zapiski Krasnostawskie” 5, 2014, s. 7–20.
Szykuła A., Żygawski J., Szlak Lwów–Lublin. Geneza, zmiany przebiegu i funkcje do końca XIX wieku, w: Ziemiaństwo na Lubelszczyźnie IV. Ziemianie w podróży. Materiały IV sesji naukowej zorganizowanej w Muzeum Zamoyskich w Kozłówce w dniach 8–10 października 2008 roku, t. 1, red. H. Łaszkiewicz, Lublin 2010, s. 369–390.
Ternes J., Ferro, igni et… peste. Zniszczenia wojenne i klęski elementarne w Krasnymstawie w 2 połowie XVII wieku, „Zapiski Krasnostawskie” 4, 2013, s. 33–43.
Weymann S., Cła i drogi handlowe w Polsce piastowskiej, Poznań 1938.
Weymann S., Ze studiów nad zagadnieniem dróg w Wielkopolsce od X do XVIII w., „Przegląd Zachodni” 1953, nr 6–8, s. 194–253.
Wyrobisz A., Handel w Solcu nad Wisłą do końca XVIII w. Przyczynki do historii rynku wewnętrznego w Polsce przedrozbiorowej, PH, t. 57, 1966, nr 1, s. 15–48.
Wyrobisz A., Typy funkcjonalne miast polskich w XVI–XVIII w., PH, t. 72, 1981, nr 1, s. 25–49.
Wyrobisz A., Zagadnienie upadku rzemiosła i kryzysu gospodarczego miast w Polsce: wiek XVI czy XVII? (w związku z pracami Maurycego Horna, Skutki ekonomiczne najazdów tatarskich z lat 1605–1633 na Ruś Czerwoną, Wrocław 1964; oraz, Rzemiosło miejskie województwa bełskiego w pierwszej połowie XVII wieku: zagadnienie kryzysu gospodarczego Rzeczypospolitej szlacheckiej w XVII wieku, Wrocław 1966), PH, t. 58, 1967, nr 1, s. 132–138.
Zimmer B., Miasta ziemi chełmskiej od XIII do poł. XIX w. w zarysie, Lublin 1993.
Сидорук T.B., Соціально-економічний розвиток Ратненського староства у XVI–XVII ст. (1500–1674 рр.), Острог 2007, mps w zbiorach autora.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
![Creative Commons License](http://i.creativecommons.org/l/by-nd/4.0/88x31.png)
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 441
Number of citations: 0