Korupcja ludzi z ekipy Edwarda Gierka. Wspomnienia wiceprezesa NIK Władysława Piłatowskiego z lat 1980–1981
DOI:
https://doi.org/10.12775/Polska.2020.10Słowa kluczowe
korupcja w Polsce, Najwyższa Izba Kontroli, Edward Gierek i jego współpracownicy, Polska Zjednoczona Partia Robotnicza 1980–1981, Władysław PiłatowskiAbstrakt
Tekst zawiera obszerne fragmenty wspomnień Władysława Piłatowskiego, wysokiego urzędnika Najwyższej Izby Kontroli (NIK). W latach 1980–1981 odegrał on wiodącą rolę w ujawnianiu przypadków nadużyć i praktyk korupcyjnych, których dopuścili się ludzie z szeroko rozumianej ekipy Edwarda Gierka. Za jego sprawą szczególnie nagłośniono sprawę nielegalnych inwestycji budowlanych. We wspomnieniach Piłatowski pokazuje własne spojrzenie na okoliczności podjęcia akcji kontrolnej, jej rozmaite meandry oraz następstwa upublicznienia wyników pracy inspektorów NIK.
Bibliografia
Źródła archiwalne
Archiwum Akt Nowych: PZPR, 4014, 1758
Archiwum Najwyższej Izby Kontroli: Departament Prezydialny, 121/1, 126/1, 1543/11, 1543/13
Źródła publikowane
VI Plenum KC PZPR 5–6 IX (I część), 4–6 X (II część) 1980, Warszawa 1980
Dziennik Ustaw 1976, nr 12, poz. 66
Dziennik Ustaw 1980, nr 22, poz. 80
Komisja Tadeusza Grabskiego (1981), oprac. M. Jabłonowski, W. Janowski, Warszawa 2013
Korupcja polskiej nomenklatury (Z tajnych akt Najwyższej Izby kontroli), „Zeszyty Historyczne” 1983, nr 64, s. 149
NSZZ „Solidarność” w regionie łódzkim w dokumentach Służby Bezpieczeństwa 1980–1981, oprac. S. Pilarski, R. Rabiega, Warszawa–Łódź 2010
PZPR a Solidarność 1980–1981. Tajne dokumenty Biura Politycznego, wstęp T. Kozłowski, Warszawa 2013
Sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 1972 r., Warszawa 1973
Sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 1973 r., Warszawa 1974
Sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 1975 r., Warszawa 1976
Sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 1976 r., Warszawa 1977
Prasa
„Dziennik Polski” 1981
„Trybuna Robotnicza” 1971, 1978, 1980, 1981
Pamiętniki
Jaroszewicz P., Roliński B., Przerywam milczenie, Warszawa 1991
Pińkowski J., 1980. Horyzont przed burzą, Warszawa 1993
Tejchma J., Kulisy dymisji. Z dzienników ministra kultury 1974–1977, Kraków 1991
Opracowania naukowe i popularne
Antonić D., Corruption in Serbia, Belgrade 2006
Cenckiewicz S., Gontarczyk P., SB a Lech Wałęsa. Przyczynek do biografii, Gdańsk–Warszawa– Kraków 2008
Cichocki B., Jóźwiak K., Najważniejsze są kadry. Centralna Szkoła Partyjna PPR/PZPR, Warszawa 2006
Drelich S., Postulaty gdańskie w kontekście założeń ludowego populizmu oddolnego, w: Czas przełomu. Solidarność 1980–1981, red. W. Polak, P. Ruchlewski, V. Kmiecik, J. Kufel, Gdańsk 2010, s. 23–24
Friszke A., Rewolucja Solidarności 1980–1981, Kraków 2014
Garbal Ł, Edytorstwo. Jak wydawać współczesne teksty literackie?, Warszawa 2011
Johnston M., Syndromes of corruption. Wealth, power and democracy, Cambridge 2005
Karklins R., Wszystkiemu winien system. Korupcja w krajach postkomunistycznych, Warszawa 2009
Korupcja na przestrzeni wieków, Warszawa 2012
Lesiakowski K., Mieczysław Moczar „Mietek”. Biografia polityczna, Warszawa 1998
Lesiakowski K., Professional negligence, mismanagement and malpractice Polish companies in the light of Supreme Audit Office materials in the years 1976–1980, „Studia Historiae Oeconomicae” 34, 2016, s. 16
Maciejowski M., Partyjni dygnitarze w odosobnieniu, „Pamięc.pl” 2012, nr 9, s. 55
Madej K., Bezradność lub represja. Władze wobec przestępczości gospodarczej w PRL (1956–1960), Warszawa 2010
Madej K., Siermiężna i dolarowa – korupcja w PRL w latach 1956–1980, w: PRL. Trwanie i zmiana, red. D. Stola, M. Zaremba, Warszawa 2003, s. 250
Makowski G., Korupcja jako problem społeczny, Warszawa 2008
Mendras M., Rule by bureaucracy in Russia, w: Democracy and corruption in Europe, eds D. Della Porta, Y. Mény, London–Washington 1997, s. 122
Mołdawa T., Ludzie władzy 1944–1991. Władze państwowe i polityczne Polski według stanu na dzień 28 II 1991, Warszawa 1991
Piotrowski P., Sprawa współpracy Wojciecha Jaruzelskiego z Informacją Wojskową. Rekonesans archiwalny, „Biuletyn IPN” 2007, nr 1–2, s. 116–125
Rose-Ackerman S., Korupcja i rządy, Warszawa 2001
Seidler B., Ludzie i paragrafy, Kraków 1988
Shihata I.F.I., Corruption – a general review with an emphasis on the role of the World Bank, w: Corruption: the enemy within, ed. B. Rider, Hague–London–Boston 1999, s. 260
Skwarczyńska S., Teoria listu, oprac. E. Feliksiak, M. Leś, Białystok 2006
Szumiło M., Kierownictwo PZPR w latach 1971–1980, w: PRL na pochylni (1975–1980), red. M. Bukała, D. Iwaneczko, Rzeszów 2017, s. 41
Szumski J., Rozliczenia z ekipą Gierka 1980–1984, Warszawa 2018
Wojtkowiak Z., Źródła narracyjne, cz. 1: Pamiętnik, tekst literacki, Poznań 2003
Internet
https://katalog.bip.ipn.gov.pl/informacje/1333
https://katalog.bip.ipn.gov.pl/informacje/1816
https://katalog.bip.ipn.gov.pl/informacje/1029?katalog=4
https://katalog.bip.ipn.gov.pl/informacje/11963
https://katalog.bip.ipn.gov.pl/informacje/162216
https://katalog.bip.ipn.gov.pl/informacje/640627
https://www.biogramy.pl/a/biografia/julian-falat-malarz-wiesz
https://www.ipsb.nina.gov.pl:8080/a/biografia/julian-tuwim-poeta-wiesz
http://orka.sejm.gov.pl/ArchAll2.nsf
Inne
Zbiory własne autora: List Władysława Piłatowskiego wraz z załącznikiem z 6 kwietnia 1994 r.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 366
Liczba cytowań: 0