Zanim został ministrem. O kontaktach Ryszarda Zakrzewskiego z wywiadem PRL
DOI:
https://doi.org/10.12775/Polska.2017.14Słowa kluczowe
Ryszard Zakrzewski, polska emigracja polityczna w Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej, Polska Partia Socjalistyczna na emigracji, wywiad PRL wobec emigracji, Polish political émigrés in Great Britain after World War IIAbstrakt
Ryszard Zakrzewski, emigrant polityczny, działacz PPS w Wielkiej Brytanii, na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych XX w. kontaktował się w Londynie z funkcjonariuszami wywiadu PRL, podającymi się za dyplomatów. Wiele lat później, na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych był ministrem spraw krajowych w rządzie RP na uchodźstwie.
Before he became minister. On Ryszard Zakrzewski’s contacts with the Polish People’s Republic intelligence
After the Second World War Ryszard Zakrzewski (1913–1994) was a well-known exile political and social activist in Great Britain. In the late 1940s he became one of the leaders of the Polish Socialist Party in emigration. He was also active in the Polish Ex-Combatants’ Association and the Federation of Poles in Great Britain. In 1956, the intelligence of the Polish People’s Republic got interested in his person. Over the next few years Zakrzewski maintained contacts with intelligence officers, employed as diplomats at the Polish Embassy in London. Despite the fact that he was not formally recruited, he provided information about activities of certain political groups on emigration, especially socialists. And, as evidenced by documents, he was paid money by some of his contacts. And it was also him, who sought to made his talks of political nature. When his contacts were exposed by British counterintelligence, he ended his collaboration. In the following years Zakrzewski continued to participate actively in the political life of the Polish emigration, and in 1989 he became a minister of the last Polish government in exile.
Bibliografia
Zbiory archiwalne
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej AIPN, 01168/218, PPS
AIPN, 01649/98, Ryszard Zakrzewski AIPN, 01940/65, TRJN/RJN
Archiwum Politechniki Warszawskiej
Teczka studencka Ryszarda Zakrzewskiego Archiwum Uniwersytetu Warszawskiego
Wpis w Albumie studentów Uniwersytetu Warszawskiego
Opracowania i źródła publikowane
Friszke A., Adam Ciołkosz. Portret polskiego socjalisty, Warszawa 2011
Friszke A., Życie polityczne emigracji, Warszawa 1999
Kondracki T., Historia Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Wielkiej Brytanii 1946–1996, Londyn 1996
Moszczyński W., Wspomnienie o Ryszardzie Zakrzewskim, „Orzeł Biały” 1994, nr 6
Nowy rząd RP na uchodźstwie, „Rzeczpospolita Polska” 1989, nr 11
Siwik A., Polska Partia Socjalistyczna na emigracji w latach 1945–1956, Kraków 1998
Siwik A., Polskie uchodźstwo polityczne. Socjaliści na emigracji w latach 1956–1990, Kraków 2002
Siwik A., Sprawa Bergu. Współpraca emigracyjnej Rady Politycznej z zachodnim wywiadem, „Studia Historyczne” 2001, nr 2
Sprawa Bergu, „Zeszyty Historyczne” 1987, z. 179
Tarka K., Jest tylko jedna Polska? Emigranci w służbie PRL, Łomianki 2014
Tarka K., Stanisław Olszewski „Olcha”. Donosiciel-samobójca, „Zeszyty Historyczne” 2007, z. 162
Turkowski R., Parlamentaryzm polski na uchodźstwie 1973–1991 po zjednoczeniu emigracji polskiej w Londynie, Warszawa 2002
Zakrzewski R., Delegacja prezydencka z Londynu w Warszawie 1990, w: Zakończenie działalności władz RP na uchodźstwie 1990, red. Z. Błażyński, R. Zakrzewski, Londyn 1995
Ziętara P., Anders, Korboński, Sieniewicz… Szkice z dziejów Drugiej Wielkiej Emigracji, Łomianki 2016
Ziętara P., Strategia konia trojańskiego. Aparat bezpieczeństwa PRL wobec emigracyjnego Stronnictwa Pracy, „Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989” 2012, nr 1 (10)
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 402
Liczba cytowań: 0