Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • Čeština
    • Deutsch
    • English
    • Español (España)
    • Français (France)
    • Français (Canada)
    • Hrvatski
    • Italiano
    • Język Polski
    • Srpski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Ogłoszenia
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Français (Canada)
  • Hrvatski
  • Italiano
  • Język Polski
  • Srpski

Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały

Generał Zygmunt Duszyński – dowódca polskiego frontu nadmorskiego. Zarys biografii
  • Strona domowa
  • /
  • Generał Zygmunt Duszyński – dowódca polskiego frontu nadmorskiego. Zarys biografii
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Nr 15 (2017) /
  4. Varia

Generał Zygmunt Duszyński – dowódca polskiego frontu nadmorskiego. Zarys biografii

Autor

  • Jarosław Pałka Dom Spotkań z Historią w Warszawie

DOI:

https://doi.org/10.12775/Polska.2017.13

Słowa kluczowe

PRL, Ludowe Wojsko Polskie, biografia, generalicja, Układ Warszawski, Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, Polish People’s Republic, Polish People’s Army, biography, generals, Warsaw Pact, Polish United Workers’ Party

Abstrakt

Artykuł jest zarysem biografii Zygmunta Duszyńskiego, wiceministra obrony narodowej i szefa Głównego Inspektoratu Szkolenia z końca lat pięćdziesiątych i początku sześćdziesiątych. Ten przedwojenny oficer rezerwy, w czasie okupacji niemieckiej był bliskim współpracownikiem Mariana Spychalskiego w podziemnej komunistycznej partyzantce (Gwardia Ludowa/Armia Ludowa). W 1947 r. jako jeden z najmłodszych oficerów Ludowego Wojska Polskiego otrzymał szlify generalskie i dowodził dywizją piechoty, walczył z sukcesami z podziemiem niepodległościowym. W czasie czystek stalinowskich odsunięty został na „boczny tor”. Gdy w 1956 r. władzę objął Władysław Gomułka, Duszyńskiego mianowano zastępcą szefa Sztabu Generalnego, a w 1959 r. wiceministrem obrony narodowej, zastępcą Spychalskiego. Był on także członkiem KC PZPR. Duszyński postrzegany był jako wysokiej klasy generał, fachowiec, w przypadku wybuchu III wojny światowej miał zostać dowódcą Frontu Polskiego działającego w ramach Zjednoczonych Sił Zbrojnych Układu Warszawskiego w ofensywie przeciwko państwom NATO. W połowie lat sześćdziesiątych odsunięty został od władzy w wyniku rozgrywek w kierownictwie partii i wojska (konflikt pomiędzy „puławianami” i „natolińczykami” oraz „partyzantami”).

 

General Zygmunt Duszyński – the first commander of the Polish Coastal Front. A brief biography

The following article provides an outline of the biography of Zygmunt Duszyński, the Deputy Minister of National Defence and the chief of the Main Inspectorate of Training in the late ‘50s and the early ‘60s. This prewar reserve officer during the Nazi occupation served in the underground communist guerrilla (People’s Guard/People’s Army), where he was a close co-operator of Marian Spychalski, which paved him the way to the highest positions in the afterwar army. In 1947 Duszyński – as one of the youngest officers of the People’s Polish Army – became a general; right after the war he was leading an infantry division, he also successfully fought the Polish afterwar anti-communist resistance movement. During the Stalinist purges he was “sidelined”. In the 1956, when Władysław Gomułka took the power, Duszyński became the Deputy Chief of General Staff, then the Deputy Minister of National Defence, he was also a member of the Central Committee of the Polish United Workers’ Party. He was perceived as a high-class general and a specialist, in the case of World War III he was supposed to lead a Polish Front within the Unified Armed Forces of the Warsaw Pact against NATO. In the mid-1960s, due to the internal political turmoil within the leadership of both the party and the army (a conflict between the party’s fractions called “puławianie”, “natolińczycy” and “partisans”), he was removed from power.

Biogram autora

Jarosław Pałka - Dom Spotkań z Historią w Warszawie

Jarosław Pałka, doktor historii. Pracuje w Archiwum Historii Mówionej Domu Spotkań z Historią i Ośrodka KARTA. Koordynuje projekty związane z historią mówioną, nagrywa wywiady biograficzne, współautor wydawnictw edukacyjnych opartych na metodzie oral history, a także serwisów relacjebiograficzne.pl i audiohistoria.pl. Autor monografii Generał Stefan Mossor (1896–1957). Biografia wojskowa. Współautor, razem z Machteld Venken i Krzysztofem M. Zalewskim, książki Żołnierze generała Maczka. Doświadczenie i pamięć wojny oraz wspólnie z Jerzym Poksińskim biografii Michał Żymierski 1890–1989.

Bibliografia

Archiwalia

Archiwum Akt Nowych

– Centralna Kartoteka KC PZPR Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej

– akta personalne

– akta Wojskowej Służb Wewnętrznej

Archiwum Ministerstwa Obrony Narodowej

– Główny Inspektorat Szkolenia Archiwum Ośrodka KARTA

– Kolekcja Jerzego Poksińskiego Centralne Archiwum Wojskowe

– Teczki Akt Personalnych (TAP)

Źródła opublikowane

Gomułka W., Pamiętniki, oprac. A. Werblan, t. 2, Warszawa 1994

Kuropieska J., Od Października do Marca, Warszawa 1992

Kuropieska J., Wspomnienia z lat 1956–1968, cz. 2: Od Października do Marca w siłach zbrojnych, Warszawa 1994

Protokoły posiedzeń Biura Politycznego KC PPR 1944–1945, oprac. A. Kochański, Warszawa 1992

Protokoły posiedzeń Biura Politycznego KC PPR 1947–1948, oprac. A. Kochański, Warszawa 2002

Protokoły posiedzeń Państwowej Komisji Bezpieczeństwa, oprac. J. Pałka, „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2014, nr 1

Rakowski M.F., Dzienniki polityczne 1963–1966, Warszawa 1999

Opracowania

Eisler J., Polski rok 1968, Warszawa 2006

Gontarczyk P., Polska Partia Robotnicza. Droga do władzy 1941–1944, Warszawa 2003

Kajetanowicz J., Wojsko Polskie w systemie bezpieczeństwa państwa 1945–2010, Częstochowa 2013

Kierownictwo PPR i PZPR wobec wojska 1944–1956, oprac. J. Poksiński, A. Kochański, K. Persak, Warszawa 2003

Kowalski L., Jaruzelski. Generał ze skazą. Biografia wojskowa generała armii Wojciecha Jaruzelskiego, Poznań 2012

Ludzie. Fakty. Refleksje, rozmowy przeprowadzili i oprac. W. Namiotkiewicz, B. Rostropowicz, Warszawa 1963

Marzec 1968 w dokumentach MSW, t. 2: Kronika wydarzeń, cz. 2, red. F. Dąbrowski, P. Gontarczyk, P. Tomasik, Warszawa 2015

Pałka J., Generał Stefan Mossor (1896–1957). Biografia wojskowa, Warszawa 2008

Piotrowski P., Front Polski – próba wyjaśnienia zagadnienia, „Wrocławskie Studia z Historii Najnowszej” 6, 1999, s. 225–226

Pióro T., Armia ze skazą. W Wojsku Polskim 1945–1968 (wspomnienia i refleksje), Warszawa 1994

Poksiński J., Wojsko Polskie wobec Marca, w: Marzec 1968. Trzydzieści lat później, t. 1: Referaty, red. M. Kula, P. Osęka, M. Zaremba, Warszawa 1998

Szarota T., Karuzela na placu Krasińskich. Studia i szkice z lat wojny i okupacji, Warszawa 2007

Szumiło M., Roman Zambrowski 1909–1977. Studium z dziejów elity komunistycznej w Polsce, Warszawa 2014

Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2018-02-01

Jak cytować

1.
PAŁKA, Jarosław. Generał Zygmunt Duszyński – dowódca polskiego frontu nadmorskiego. Zarys biografii. Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały [online]. 1 luty 2018, nr 15, s. 261–314. [udostępniono 9.6.2023]. DOI 10.12775/Polska.2017.13.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Nr 15 (2017)

Dział

Varia

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 194
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Français (Canada)
  • Hrvatski
  • Italiano
  • Język Polski
  • Srpski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

PRL, Ludowe Wojsko Polskie, biografia, generalicja, Układ Warszawski, Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, Polish People’s Republic, Polish People’s Army, biography, generals, Warsaw Pact, Polish United Workers’ Party
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa