„Zima wasza” – życie codzienne w pierwszych miesiącach stanu wojennego na przykładzie Trójmiasta
DOI:
https://doi.org/10.12775/Polska.2016.09Słowa kluczowe
stan wojenny w Trójmieście, życie codzienne w PRL, „zima wasza”, militaryzacja życia codziennego, reżim milicyjny, Trójmiasto, GdańskAbstrakt
Artykuł został poświęcony codzienności w stanie wojennym w Trójmieście. Jego celem jest próba ukazania dnia powszedniego w okresie nietypowym dla całych dziejów PRL.Bibliografia
Archiwalia
Archiwum Akt Nowych (AAN) Zespół 1354
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej. Oddział w Gdańsku (AIPN GD) Prokuratura Marynarki Wojennej
Zarządzenia MSW, Dzienniki Urzędowe MSW, Kronika SB i MO Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w Gdańsku 1980-1984 (tajne).
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej. Oddział w Warszawie (AIPN)
KW MO Gdańsk Wydział Prewencji, Kopie meldunków sytuacyjnych „Gotowość” (tajne) Archiwum Państwowe w Gdańsku (APG)
Komitet Wojewódzki PZPR w Gdańsku (KW PZPR 2384)
Sygnatury: 43, 52, 450-457, 471-472, 138-161, 470, 834, 890, 1889-1890, 1907, 1961, 1995-1996, 2004, 2482, 2500, 2507, 3030, 3050, 1904, 1970, 2255, 1980-1986, 1514, 1898, 1652, 1658, 1678, 1959, 161, 19/07/82, 1880, 1881, 1971-1975, 470, 825, 834, 1469, 1662, 2482, 9436, 9478, 9507, 9571-9573, 9601, 9606-9614, 10013, 10038, 10263-10276, 10274, 10322, 10406, 10408, 10462, 10464-10616, 10657, 10658, 10714
Urząd Wojewódzki Gdańsku (UWG)
Archiwum Państwowe w Gdańsku. Oddział w Gdyni KM PZPR
Sygnatury: 68-187
Prokuratura 443
Archiwum Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”
Biuletyny informacyjne, bibuła, Raport Polska 5 lat po sierpniu 1985
Biblioteka Gdańska Polskiej Akademii Nauk
Dokumenty ikonograficzne Bogusława Nieznalskiego.
Muzeum Miasta Gdyni
MMG/HM/I/3075; MMG/HM/I 3072; Księga pamiątkowa m/s Kudowa Zdrój HM/R-III-D/715
Prasa
„Aneks” 1982, 1983, 1984
„Dni Morza” 1983
„Dziennik Bałtycki” 1980–1984
„Głos” 1982
„Głos Wybrzeża” 1980–1984
„Głosy zza muru” 1982
„Kobieta i życie” 1982, 1983
„Morze” 1982, 1983
„Nasz czas” 1982
„Regiony” 1982, 1983
„Rocznik Gdański” 1980, 1981, 1982, 1983
„Rocznik Gdyński” 1982, 1983
„Rocznik Sopocki” 1980, 1982, 1984
„Trybuna Ludu” 1981, 1982
„Tygodnik Wybrzeże” 1982
„Uczeń” 1983
„Uroda” 1982, 1983
„Wieczór Wybrzeża” 1980–1984
„Wykroje i wzory” 1982
„Zeszyty Historyczne” 1982
Dokumenty opublikowane
„Dziennik Ustaw” 1981, 1982
„Rocznik Statystyczny Miasta Gdańska” 1982, 1983
„Rocznik Statystyczny Gdyni” 1982, 1983
Stan wojenny w dokumentach władz PRL (1980–1983), wybór, wstęp i oprac. B. Kopka, G. Majchrzak, Warszawa 2001
Stan wojenny w Polsce: kalendaria wydarzeń 13 XII 1981–31 XII 1982, red. W. Chudzik, Warszawa 1999
Wspomnienia, reportaże, publicystyka
Afanasjew A., Uwięziona kolęda, Gdańsk 1991
Bagniewska K., Wrzeszcz ze smakiem, http://www.wrzeszcz.info.pl
Bartoszewski W., Dziennik z internowania. Jaworze 15 XII 1981–19 IV 1982, Warszawa 2006 Bocheński J., Stan po zapaści, Warszawa 2009
Junta juje! Obrazki z tzw. „stanu wojennego”, Gdańsk 1983 Kondratowicz E., Szminka na sztandarze, Warszawa 2001
Krawczyk R., Ocena sytuacji politycznej po dziewięciu miesiącach stanu wojennego, Warszawa 1982
Łopiński M., Moskit M., Wilk M., Konspira: rzecz o podziemnej „Solidarności”, Paris 1984 Mażewski L., Solidarnościowe rozrachunki: 22 szkice gdańskie, Krzeszowice 2005
Mur J., (Drzycimski A., Kinaszewski A.), Dziennik internowanego grudzień 1981–grudzień 1982, Gdańsk – Warszawa 1989
Nowakowski M., Raport o stanie wojennym, Białystok 1990 Nowakowski M., Zapiski na gorąco, Warszawa 1983 Pawlak A., Brulion wojenny, Kraków 1983
Prywaciarze 1945–1989, red. A. Knyt, A. Wancerz-Gluza, Warszawa 2006 Siedlecka J., Jaworowe dzieci, Warszawa 1988
Sporoń H., Wspomnienia i listy z ośrodków internowania PRL w czasie stanu wojennego 1981–1982, Chorzów 2006
Stan wojenny: jak Ty to pamiętasz?: wspomnienia mieszkańców województwa zachodniopomorskiego, red. A. Chudziński, wstęp M. Machałek, Pruszcz Gdański 2009
Świdrak K., 13 wspomnień ze stanu wojennego, Warszawa 2011
Szczesiak E., My podziemni. Cisi bohaterowie stanu wojennego, Gdańsk 2006 Terlecki M., Poszukiwany, Warszawa 1983
Wałęsa D., Marzenia i tajemnice, Kraków 2011
Wałęsa L., Droga do prawdy. Autobiografia, Warszawa 2008
Opracowania
Brzostek B., PRL na widelcu, Warszawa 2010
Brzostek B., Za progiem. Codzienność w przestrzeni publicznej Warszawy lat 1955–1970, Warszawa 2007
Cenckiewicz S., Gdańsk ’70, Zbrodnia nieukarana i bitwa o pamięć, „Biuletyn IPN” 12 (2010)
Cenckiewicz S., Gdańsk, Gdynia, Sopot, w: Oblicza marca 1968, red. K. Rokicki, S. Stępień, Warszawa 2004
Danielewicz S., Jazzowisko Trójmiasta. Historia jazzu w Gdańsku, Gdyni i Sopocie 1945–2000, Kraków 2011
Danowska B., Grudzień na wybrzeżu gdańskim, wyd. 2, Pelplin 2000
Długołęcki J., Waga stanu wojennego: studium dotyczące roli zamachu wojskowego dokonanego przez generała Wojciecha Jaruzelskiego, Gdańsk 2009
Dzieje Gdyni, red. R. Wapiński, Wrocław 1980 Eisler J., Grudzień 1970, Warszawa 1995 Eisler J., Polski rok 1968, Warszawa 2006
Eisler J., Siedmiu wspaniałych. Poczet pierwszych sekretarzy KC PZPR, Warszawa 2014
Fic A., Drukarnia podziemna w Trójmieście w latach wojny jaruzelsko-polskiej 1981–1989, Gdynia 2005
Fitzpatrick S., Życie codzienne pod rządami Stalina. Rosja radziecka w latach trzydziestych XX wieku, Kraków 2012
Friedrich J., „Dziś kupuje się mebelek funkcjonalny”, w: Dom – spotkanie przestrzeni prywatnej i publicznej na tle przemian cywilizacyjnych XIX i XX w., red. Z. Opacki, D. Płaza-Opacka, Gdańsk 2008
Fułek W., Stinzing-Wojnarowski R., Kurort w cieniu PRL-u. Sopot 1945–1989, Gdańsk 2007
Galij-Karbińska S., Nigdy przed mocą nie ugniemy szyi. Obóz internowania w Potulicach 1981–1982, Bydgoszcz – Gdańsk 2015
Galus H., Monografia „Głosu Wybrzeża” (1949–1990), Gdańsk 2009, http://hgalus.republika.pl
Gawin M., Historie intymne. Codzienność warszawianek doby fin de siècle’u, w: Metamorfozy społeczne, t. 2: Badania nad dziejami społecznymi XIX i XX w., red. J. Żarnowski, Warszawa 2007
Golon M., Polityka radzieckich władz wojskowych i policyjnych na Pomorzu Nadwiślańskim w latach 1945–1947, Toruń 2001
Hejger M., Polityka narodowościowa władz polskich w województwie gdańskim w latach 1945–1947, Słupsk 1998
Herbst K., Droga do mieszkania, w: Dom we współczesnej Polsce, red. P. Łukaszewicz, A. Siciński, Wrocław 1996
Jarosz D., Akta Biura Listów i Inspekcji KC PZPR jako źródło do badań rzeczywistości społecznej w Polsce w latach 1950–1956, „Polska 1944/45–1989. Studia i Materiały” 2 (1997)
Jarosz D., „Masy pracujące przede wszystkim”. Organizacja wypoczynku w Polsce 1945–1956, Warszawa–Kielce 2003
Jarosz D., Pasztor M., W krzywym zwierciadle. Polityka władz komunistycznych w Polsce w świetle plotek i pogłosek z lat 1949–1956, Warszawa 1995
Jaruzelski W., Stan wojenny dlaczego…, Warszawa 1992
Jewdokimow M., Meblościanka i jej użytkowanie w polskich mieszkaniach, w: Dom – spotkanie przestrzeni prywatnej i publicznej na tle przemian cywilizacyjnych XIX i XX w., red. Z. Opacki, D. Płaza-Opacka, Gdańsk 2008
Kersten K., Między wyzwoleniem a zniewoleniem. Polska 1944–1956, Londyn 1993
Klich-Kluczewska B., Przez dziurkę od klucza. Życie prywatne w Krakowie (1945–1989), Warszawa 2006
Kochanowski J., Tylnymi drzwiami. „Czarny rynek” w Polsce 1944–1989, Warszawa 2010
Kosiński K., Historia pijaństwa w czasach PRL, Warszawa 2008
Kosiński K., Oficjalne i prywatne życie młodzieży w czasach PRL, Warszawa 2006
Kosiński K., Prywatki młodzieżowe w czasach PRL, w: PRL. Trwanie i zmiana, red. D. Stola, M. Zaremba, Warszawa 2003
Kowalewski M., Mit miasta portowego jako atrakcja turystyczna, w: Polskie Ziemie Zachodnie. Studia socjologiczne, red. A. Michalak i in., Poznań 2011
Kuczkowska M., Sopockie pensjonaty i hotele w latach 1968–1972. Z dziejów wypoczynku nad morzem, w: Szkice z życia codziennego w Gdańsku w latach 1945–1989, red. G. Berendt, E. Kizik, Gdańsk 2012
Kwiatkowska W., Między robotniczą rewoltą a powstaniem, w: To nie na darmo… Grudzień ’70 w Gdańsku i Gdyni, red. M. Sokołowska, Pelplin 2006
Kwiatkowski S., W stanie wyższej konieczności: wojsko w sytuacji konfliktu społecznego w Polsce 1981–1983, Toruń 2011
Ligarski S., W zwierciadle ogłoszeń drobnych. Życie codzienne na Śląsku w latach 1945–1949, Wrocław 2007
Lisicki K., Panek T., Wabik W., Gdańsk w stanie wojennym 1981–1983, Gdańsk 2013 Machcewicz A., Bunt. Strajki w Trójmieście. Sierpień 1980, Gdańsk 2015
Madej K., Korupcja w PRL w latach 1956–1980, w: PRL. Trwanie i zmiana, red. D. Stola., M. Zaremba, Warszawa 2003
Mazurek M., Społeczeństwo kolejki. O doświadczeniach niedoboru 1945–1989, Warszawa 2010
Mędrzecki W., Intymność i sfera prywatna w życiu codziennym i obyczajach rodziny wiejskich w XIX i pierwszej połowie XX wieku, w: Rodzina – prywatność – intymność. Dzieje rodziny polskiej w kontekście europejskim, red. D. Kałwa, A. Walaszek, A. Żarnowska, Warszawa 2005
Mysiakowska-Muszyńska J., Osiak A., Wojtera D., Obraz codzienności w prasie stanu wojennego, Warszawa 2006
Nikołajew J., Zawód rybaka dalekomorskiego. Studium socjologiczne, Szczecin 1992
Niwiński P., Działania komunistycznego aparatu represji wobec środowisk kombatantów wileńskiej AK 1945–1980, Warszawa 2009
Nowaczewska A., Trzy miasta, trzy pokolenia, Gdańsk 2006
Ordyłowski M., Życie codzienne we Wrocławiu 1945–1948, Wrocław 1991
Osęka P., Rytuały stalinizmu. Oficjalne święta i uroczystości rocznicowe w Polsce 1944–1956, Warszawa 2007
Paczkowski A., Wojna polsko-jaruzelska: Stan wojenny w Polsce 13 XII 1982 – 22 VII 1983, Warszawa 2006
Perkowski P., Codzienność trójmiejskich hipisów w działaniach aparatu bezpieczeństwa w latach siedemdziesiątych XX wieku, w: Szkice z życia codziennego w Gdańsku w latach 1945–1989, red. G. Berendt, E. Kizik, Gdańsk 2012
Perkowski P., Gdańsk – miasto od nowa. Kształtowanie społeczeństwa i warunki bytowe w latach 1945–1970, Gdańsk 2013
Perkowski P., Stańczak-Wiślicz K., Zmiany w gospodarstwie domowym w okresie PRL, w: Kobieta w gospodarstwie domowym. Ziemie polskie na tle porównawczym, red. K. Sierakowska, G. Wyder, Zielona Góra 2012
Pleskot P., Wielki mały ekran. Telewizja a codzienność Polaków w latach sześćdziesiątych, Warszawa 2007
Polak W., Stan wojenny – pierwsze dni, Gdańsk 2006
Propaganda i ideologia władzy w okresie stanu wojennego na plakatach, afiszach i ulotkach ze zbiorów Zakładu Narodowego im. Ossolińskich: katalog, Wrocław 2008
Pych N., Ballada o stanie wojennym, Warszawa 2012
Ruzikowski T., Stan wojenny w Warszawie i województwie stołecznym 1981–1983, Warszawa 2009 Semków P., Dzieje Sopotu, t. 2: 1939–1945, Sopot 2003
Socjologia codzienności, red. P. Sztompka, M. Bogunia-Borowska, Kraków 2008
Sokołowska M., Powojenne wysiedlenia gdynian, w: Korzenie Gdyni. Gdynia w czasach stalinowskich. Materiały z konferencji historycznej, cz. 2, Gdynia 2003
Sowiński P., Wakacje w Polsce Ludowej. Polityka władz i ruch turystyczny (1945–1989), Warszawa 2005
Spałek R., Warszawska ulica w stanie wojennym. Demonstracje, protesty, zamieszki, pochody w oczach opozycji i władzy 1981–1983, Warszawa 2008
Sprawa kwidzyńska 1982. Internowanie, pobicie, proces, wybór i oprac. K. Lisicki, Gdańsk 2012
Stan wojenny w Polsce 1981–1983, red. A. Dudek, Warszawa 2003
Szarota T., Okupowanej Warszawy dzień powszedni, wyd. 4, Warszawa 2010
Szarota T., Życie codzienne w Peerelu – propozycja badawcza, „Polska 1944/45–1989. Studia i Materiały” 1 (1995)
Świda-Ziemba H., Młodzież PRL. Portrety pokoleń w kontekście historii, Kraków 2010
Świadectwa stanu wojennego, oprac. A. Dudek, K. Madej, Warszawa 2001
Terlecki R., Wojenna codzienność, w: Droga do niepodległości. Solidarność 1980–2005, Warszawa 2005
Trzynastego grudnia roku pamiętnego… Internowani w stanie wojennym z powodów politycznych z województw bydgoskiego, elbląskiego, gdańskiego, słupskiego, toruńskiego i włocławskiego, red. I. Hałagida, Bydgoszcz 2011
Wapiński R., Polska i małe ojczyzny Polaków: z dziejów kształtowania się świadomości narodowej w XIX i XX wieku po wybuchu II wojny światowej, Wrocław 1994
Weydenthal J., Porter B., Devlin K., Polski dramat 1980–1982, Warszawa 1991 Wicenty D., Weryfikacja gdańskich dziennikarzy w stanie wojennym, Gdańsk 2015
Wójcicki K., Rozmowy z księdzem Hilarym Jastakiem, Gdynia 1999
Zaremba M., Komunizm, legitymacja, nacjonalizm. Nacjonalistyczna legitymizacja władzy w komunistycznej Polsce, Warszawa 2001
Zaremba M., Społeczeństwo polskie lat sześćdziesiątych – między „małą stabilizacją” a „małą destabilizacją”, w: Oblicza marca 1968, red. K. Rokicki, S. Stępień, Warszawa 2004
Zaremba M., Wielka trwoga. Polska 1944–1947. Ludowa reakcja na kryzys, Kraków 2012 Zaremba P., Młodopolacy, Gdańsk 2000
Żakiewicz M., Gdańsk 1945. Kronika wojennej burzy, wyd. 2: Gdańsk 2008 Żukowski M., Ośrodki odosobnienia w Polsce w latach 1981–1982, Katowice 2013
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 340
Liczba cytowań: 0
