Źródła fosforu w diecie 17- letniej młodzieży
DOI:
https://doi.org/10.12775/v10251-012-0066-ySłowa kluczowe
spożycie fosforu, źródła fosforu, młodzież szkolnaAbstrakt
Wstęp. Fosfor jest pierwiastkiem naturalnie występującym w żywności. Spora ilość tego związku dodawana jest również do żywności m.in. jako emulgatory, stabilizatory i spulchniacze. Rosnąca popularność żywności wysokoprzetworzonej staje się problemem, gdyż w dietach dzieci i młodzieży obserwuje się nadmiar spożycia fosforu.
Celem pracy była ocena spożycia fosforu i wyznaczenie głównych jego źródeł w całodziennej racji pokarmowej 17-letniej młodzieży z województwa kujawskopomorskiego.
Materiał i metody. Informacje o składzie spożytej racji pokarmowej uzyskano metodą wywiadu z 24 godzin. Na podstawie informacji o spożyciu oraz zawartości fosforu w 100 g produktów spożywczych obliczono zawartość fosforu w całodziennej racji pokarmowej. Uzyskane wartości porównano z normą dla osób w wieku 16- 18 lat (Średnie zapotrzebowanie dla grupy, EAR ang. - Estimated Average Requirement = 1050 mg/osobę/dzień). Następnie obliczono procent fosforu z 6 grup żywności w racjach pokarmowych dziewcząt i chłopców, określając strukturę spożytego pierwiastka. Zróżnicowanie struktury spożytego fosforu związane z płcią przeprowadzono testem U Manna-Whitneya. Analizę statystyczną przeprowadzono przy pomocy programu Statistica.
Wyniki. Analiza wykazała, że dieta młodzieży charakteryzowała się wysoką zawartością fosforu. Średnia zawartość fosforu w całodziennej racji pokarmowej chłopców wynosiła 1939,8±62,7 mg/osobę/dzień, co stanowiło 184,7% średniego zapotrzebowania na fosfor (EAR). W grupie dziewcząt spożycie fosforu było istotnie niższe niż u chłopców i wynosiło 1245,7±38,4 mg/osobę/dzień, co stanowiło 118,6% EAR. Źródłem ponad 80% spożytego fosforu były 3 grupy produktów spożywczych.
Głównymi źródłami fosforu w diecie były produkty zbożowe, ziemniaki oraz produkty pochodzenia zwierzęcego (mleko i produkty mleczne, mięso, wędliny, ryby i jaja).
Wnioski. Stwierdzono nadmierne spożycie fosforu w diecie młodzieży.
Bibliografia
Kunachowicz H., Wojtasik A.: Fosfor jako składnik produktów żywnościowych. XIII Konferencja Dyskusyjna: Fakty i fikcje w żywieniu człowieka, 2005; Warszawa, 12-18.
Rutkowska U., Kunachowicz H.: Ocena spożycia fosforu z uwzględnieniem fosforanów dodawanych do żywności i wpływu na metabolizm wapnia i innych składników mineralnych. Żyw. Czł. i Met., 1994; XXI (2): 180-191.
Chwojnowska Z., Charzewska J., Chabros E. i wsp.: Zawartość wapnia oraz fosforu w dietach młodzieży z warszawskich szkół podstawowych. Roczn. PZH, 2002; 53 (2): 157-165.
Ostrowska A., Szewczyński J., Gajewska M.: Wartość odżywcza całodziennej racji pokarmowej uczniów szkół średnich z województwa mazowieckiego. Cz.II. Składniki mineralne i witaminy. Żyw. Czł. i Met., 2003; XXX (1/2): 367-371.
Czeczelewski J., Raczyński G.: Ocena spożycia wapnia i fosforu w całodziennych racjach pokarmowych dzieci z powiatu bialskiego. Żyw. Czł. i Met., 2005; XXXII (Sup.1): 109-115.
Jeżewska-Zychowicz M.: Ocena zawartości wybranych składników mineralnych w całodziennych racjach pokarmowych młodzieży w wieku 13-15 lat. Cz.1. Żyw. Czł. i Met., 2005; XXXII (Sup.1): 630-635.
Charzewska J., Wajszczyk B., Chwojnowska Z. i wsp.: Żywieniowe czynniki ryzyka przewlekłych chorób niezakaźnych w populacji dzieci i młodzieży. Otyłość, żywienie, aktywność fizyczna, zdrowie Polaków. Diagnoza stanu odżywienia, aktywności fizycznej i żywieniowych czynników ryzyka otyłości oraz przewlekłych chorób niezakaźnych w Polsce (1960-2005). Red. Jarosz M. Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2006, 186-206.
Szponar L., Sekuła W., Rychlik E. i wsp.: Badania indywidualnego spożycia żywności i stanu odżywienia w gospodarstwach domowych. Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2003, 264-274.
Dybkowska E., Świderski F., Waszkiewicz-Robak B.: Spożycie składników mineralnych przez dorosłych mieszkańców Warszawy na tle spożycia krajowego. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin- Polonia, 2004; XIV (97): 14-18.
Stefańska E., Ostrowska L., Czapska D., Karczewski J.: Ocena poziomu spożycia wybranych składników mineralnych (Na, K, P, Ca, Mg, Fe, Zn) występujących w całodziennych racjach pokarmowych studentów AMB. Bromat. Chem. Toksykol., 2005; Sup., 209-211.
Kuchanowicz H., Nadolna I., Iwanow K., Przygoda B.: Wartość odżywcza wybranych produktów spożywczych i typowych potraw. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003.
Jarosz M., Bułhak-Jachymczyk B.: Normy żywienia człowieka, PZWL, Warszawa 2008, 442.
Szponar L., Turlejska H., Pelzner U. i wsp.: Normy wyżywienia dla chorych dzieci i dorosłych i zbiory receptur. Podstawy naukowe żywienia w szpitalach. Red. Dzieniszewski J. Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2001, 247-290.
Maruszewska M., Przysławski J.: Wybrane składniki pokarmowe w żywieniu młodzieży poznańskich szkół średnich. Żyw. Czł. i Met., 2005; 32 (1): 650-655.
Rutkowska U., Iwanow K., Chwojnowska J. i wsp.: Badania analityczne nad składem i wartością odżywczą racji pokarmowych. Cz.II. Zawartość wapnia, fosforu, magnezu, żelaza i potasu. Żyw. Czł. i Met., 1993; 20 (4): 328.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 343
Liczba cytowań: 0
