Zawroty głowy u osób starszych
DOI:
https://doi.org/10.12775/MBS.2015.023Słowa kluczowe
zawroty głowy, upadki, osoby starszeAbstrakt
Zawroty głowy to dolegliwość bardzo rozpowszech-niona, a ich częstość występowania rośnie wraz z wiekiem. Stanowią one objaw schorzenia, a nie istotę choroby. Są one zazwyczaj wynikiem zaburzeń układu przedsionkowego
i mogą być spowodowane uszkodzeniem samego błędnika (zawroty błędnikowe) lub jego unerwienia (zawroty pozabłędnikowe). Zawrotami głowy zajmują się dwie dziedziny medycyny – otolaryngologia i neurologia. Pogranicze tych specjalności stanowi neurootologia, zwana też otoneurologią, która ostatnio uznaje się za odrębną podspecjalność. Ale zdiagnozowanie przyczyn zawrotów głowy oraz ich leczenie jest bardzo trudne i często poza laryngologiem i neurologiem wymaga ścisłej współpracy innych specjalistów, między innymi: kardiologa, okulisty, radiologa, ortopedy, a nawet psychiatry. Zawroty głowy są trudno uchwytnym objawem i z reguły trudnym do zdiagnozowania. U starszych osób zawroty głowy występują z wielu różnych przyczyn. Mogą być pochodzenia centralnego, obwodowego, psychiatrycznego lub występować na tle różnych chorób ogólnoustrojowych. Leczenie farmakologiczne najlepiej należy rozpocząć po wykonaniu odpowiedniej diagnostyki i po ustaleniu diagnozy. Jeśli przyczyną zawrotów głowy jest układ przedsionkowy, indywidualnie dostosowane ćwiczenia mogą mieć bardzo korzystny wpływ w odzyskiwaniu sprawności funkcjonalnej.
Bibliografia
Prusiński A., Zawroty głowy, Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2001.
Guccione AA., Geriatric Physical Therapy, Second Edition, Elsevier, Philadelphia 2000.
Lampert T., Neuhauser H, Epidemiology of vertigo, migraine and vestibular migraine. J. Neur. 2009; 256: 333–338.
Baloh R.W. Dizziness in older people. J. Am. Geriatr. Soc. 1992; 40: 713–721.
Prusiński A., Zawroty głowy w praktyce neurologicznej: obraz kliniczny, diagnostyka, Termedia Wydawnictwa Medyczne, 2010.
Latkowski B., Prusiński A. Zawroty głowy (krótkie kompendium). Termedia, Poznań 2009.
Neuhauser H.K, Epidemiologie von Schwindeler-krankungen. Nervenarzt 2009; 80: 887–894.
Tinetti M.E., Williams C.S., Gill T.M, Dizziness among older adults: a possible geriatric syndrome. Ann. Intern. Med. 2000; 132: 337–344.
Lawson J., Fitzgerald J., Birchall J. et al, Diagnosis of geriatric patients with severe dizziness. J. Am. Geriatr. Soc. 1999; 47: 12–17.
Pierchała K, Analiza przyczyn zawrotów głowy i zaburzeń równowagi. Biblioteka Prospera Meniere’a 1998; 2: 1–2.
Obrębowicz A. (red.), Standardy rozpoznawania i leczenia zawrotów głowy. Oinpharma, Warszawa 2010.
Boczarska-Jedynak M., Czechowicz B., Opala G, Zawroty głowy w wieku podeszłym. Vertigoprofil 2007; 1: 7–14.
Kerber K.A., Enrietto J.A., Jacobson K.M., Baloh R.W, Disequilibrium in older people: a prospective study. Neurology 1998; 51: 574–580.
Domżał T, Zawroty głowy w praktyce neurologicznej. Vertigoprofil 2007;1: 3–11.
Domżał T.M, Zawroty układowe czy nieukładowe? Vertigoprofil 2010; 4: 7–13.
Pośpiech L, Łagodne napadowe położeniowe zawroty głowy i ich kinezyterapia. Neur. Prakt. 2005; 5 (supl. 1/3): 40–45.
Epley JM, New dimensions of benign paroxysmal positional vertigo. Otolaryngol Head Neck Surg 88:599-605, 1980.
Katsarkas A, Benign paroxysmal positional vertigo (BPPV): idiopathic versus post- traumatic. Acta Otolaryngol 119:745-749, 1999.
Furman JM, Cass SP, Vestibular Disorders: A Case Study Approach. Oxford University Press, New York, 2003.
Whitney SL, Marchetti GF, Morris LO, Usefulness of the dizziness handicap inventory in the screening for benign paroxysmal positional vertigo. Otol Neurotol 26:1027-103, 2005.
Jacobson GP, Newman CW, The development of the Dizziness Handicap Inventory. Arch Otolaryngol Head Neck Surg 116:424-427, 1990.
Gębka D., Kędziora-Kornatowska K., Podhorecka M., Zawroty głowy jedną z przyczyn upadków u osób
w starszym wieku., Pielęg. XXI w. 2012 nr 2 s. 53-56.
Sielski G., Kędziora-Kornatowska K., Podhorecka M., Przydatność wybranych skal oceny ryzyka upadków
u osób starszych stosowanych w opiece pielęgniarskiej., Pielęg. XXI w. 2009 nr 4 s. 85-88.
Podhorecka M., Kędziora-Kornatowska K., Sielski G., Zmiany inwolucyjne w układzie ruchu oraz ich konsekwencje wpływające na zmniejszenie aktywności fizycznej osób starszych., Pielęg. XXI w. 2011 nr 1
s. 35-38.
Furman JM, Cass S, A practical work up for vertigo. Contemp Int Med 7:24-38, 1995.
Maarsingh O.R., Dros J., Schellevis F.G. et al, Causes of persistent dizziness in elderly patients in primary care. Ann. Fam. Med. 2010; 8: 196–205.
Brown KE, Whitney SL, Wrisley DM, Furman JM, Physical therapy outcomes for persons with bilateral vestibular loss. Laryngoscope 111:1812-1817, 2001.
Herdman SJ, Vestibular Rehabilitation, 2nd edn. FA Davis, Philadelphia, PA, 2000.
Whitney SL, Rossi MM, Efficacy of vestibular rehabilitation. Otolaryngol Clin North Am 33:659-672, 2000.
Pośpiech L, Założenia i strategie przedsionkowej terapii rehabilitacyjnej. Vertigoprofil 2009; 3: 2–8.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 401
Liczba cytowań: 0
