Dynamika zmian zachodzących w sferze psychicznej człowieka w okresie późnej dorosłości
DOI:
https://doi.org/10.12775/MBS.2015.013Słowa kluczowe
późna dorosłość, life-span, zmiany psychologiczneAbstrakt
Psychologia life-span zakłada, że rozwój jest procesem wielowymiarowym i wielokierunkowym, który trwa przez całe życie, od momentu narodzin, aż do śmierci. W trakcie tego procesu zachodzi zarówno progresja, jak i zmiany wsteczne. Pojawiające się w wieku podeszłym zmiany w fun-kcjonowaniu poznawczym, są konsekwencją przeobrażeń zachodzących w układzie nerwowym. Dochodzi do obniże-nia zdolności psychomotorycznych, procesów zapamię-tywania, uczenia się, a także zmian w zakresie myślenia, emocji oraz motywacji. Osoby starsze nie zatracają jednak zdolności do uczestniczenia w życiu intelektualnym. Spadek sprawności nie następuje jednocześnie we wszystkich kierunkach i w jednakowym stopniu. Dzięki kompens-acyjnym zdolnościom organizmu, mogą pojawiać się u star-szych osób nowe możliwości intelektualne. Duże znaczenie dla podtrzymania sprawności poznawczych osób w starszym wieku ma trening umysłowy, zwłaszcza uprawiany przez całe życie ze starością włącznie.Bibliografia
- 1. Biegański W.: Myśli i aforyzmy o etyce lekarskiej. PZWL, Warszawa 1957.
- 2. Sękowski T.: Adaptacja Psychiczna osób w podeszłym wieku do warunków życia. Wydawnictwo UMC – S, Lublin 1993.
- 3. Trempała J.: Dwa przełomy w badaniach nad rozwojem psychicznym człowieka, Przegląd Psychologiczny, 2001, nr 44, 85-92.
- 4. Straś-Romanowska M.: Późna dorosłość. Wiek starzenia się. W: Harwas-Napierała B., Trempała J. (red.) Psychologia rozwoju człowieka, PWN, Warszawa 2000, t.2, s. 263-292.
- 5. Baltes P.B.: Theoretical propositions of life-span development al psychology: On the Dynamics between growth and decline. Developmental Psychology, 1987, nr 23, 611-626.
- 6. Porzych K., Kędziora-Kornatowska K., Polak A., Porzych M.: Psychologiczne apekty starzenia się i starości. Gerontologia Polska 2004: 12 (4) s. 165-168.
- 7. Kielar-Turska M.: Rozwój człowieka w pełnym cyklu życia. W: Strelau J. (red.) Psychologia. Podręcznik akademicki (t.I ) GWP, Gdańsk 2000.
- 8. Moritz M.: Trening umysłu jako forma utrzymania aktywności ludzi starych. W: Starość i osobowość (red.) Obuchowski K. Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej, Bydgoszcz 2002: 113-153.
- 9. Sapia-Drewniak E. Kreatywna rola uczenia się w procesie rozwoju człowieka starszego. W: Wybrane problemy procesu starzenia się człowieka: materiały z konferencji naukowej – Opole 2007 s. 116-122.
- 10. Marcinek.P. Funkcjonowanie intelektualne w okresie starości. Gerontologia Polska 2007:15 (3) s. 69-75.
- 11. Marcinek. P. Funkcjonowanie intelektualne i subiek-tywna jakość życia u osób w wieku emerytalnym. Gerontologia Polska, 2007: 15 (3) s. 76-81.
- 12. Smith J., Baltes P.B.: Wisdom-related knowledge: Age/cohort differences in responses to life-planning problems. Development psychology. 1990, 26: 494-505.
- 13. Cavanaugh J. C. Starzenie się. W: Psychologia rozwojowa. (red.) Bryant P. E., Colman A. M.: Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 1997.
- 14. Labouvie-Vief G. Intelligence and cognition. W: Handbook of the psychology of aging. wyd. 2. (red.) Birren J.E., Schaie K.W. Van Nostrand Reinhold, New York 1985.
- 15. Rembowski J. Psychologiczne problemy starzenia się człowieka. PWN, Warszawa– Poznań 1984.
- 16. Wiśniewska-Roszkowska K. Starość jako zadanie. Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1989.
- 17. Zając L.: Wiek sprzeczności. Charaktery, 2000, 10, s. 17-18.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 301
Liczba cytowań: 0