Placentofagia: moda, mit czy terapia?
DOI:
https://doi.org/10.12775/LL.2.2018.001Ključne reči
łożysko, placentofagia, kobieta, ciąża, poród, dziecko, nieczystość, tabuApstrakt
W artykule opisane jest zjawisko placentofagii, coraz bardziej popularne we współczesności, zwłaszcza w krajach Zachodu, gdzie organ ten po porodzie kobieta może wziąć do domu (w Polsce jest to zabronione). W pierwszej części tekstu uwaga jest skupiona na genezie oraz przyczynach popularności placentofagii obecnie, wskazaniu powodów, dla których ludzie decydują się jeść część własnego ciała, przytaczane są opinie poświadczające pozytywne skutki tego procederu oraz wyniki badań medycznych obalające większość z nich. Druga część artykułu poświęcona jest rozważaniom na temat praktyk związanych z traktowaniem łożyska w kulturach tradycyjnych, powodach, dla których dawniej jedzenie tego organu musiało być surowo zabronione, poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie, co mogło doprowadzić do tak daleko idących zmian w stosunku do zjawiska placentofagii.
Reference
BARTHES, R. (2008). Mitologie (przeł. A. Dziadek, wstęp A. Kłosiński). Warszawa: Aletheia.
BAUDRILLARD, J. (2006). Społeczeństwo konsumpcyjne. Jego mity i struktury (przeł. S. Królak). Warszawa: Sic!
BURSZTA, W. J. (1996) Czytanie kultury. Pięć szkiców, Łódź: Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UAM w Poznaniu.
COYLE, C. W., Hulse, K. E., Wisner, K. L., Driscoll, K. E., Clark, C. T. (2015) Placentophagy: therapeutic miracle or myth? “Archives of Women’s Mental Health”, 18, 673-680. doi 10.1007/s00737-015-0538-8.
DOUGLAS, M. (2007). Czystość i zmaza (przeł. Marta Bucholc). Warszawa: PIW.
GERLICH, H. (1984). Narodziny, zaślubiny, śmierć. Zwyczaje i obrzędy w katowickich rodzinach górniczych. Katowice: Śląski Instytut Naukowy.
HAYES, E. H. (2015). Consumption of the Placenta in the Postpartum Period. “Journal of Obstetric, Gynecologic & Neonatal Nursing”, 45, 78-89. doi: 10.1016/j.jogn.2015.10.008
HOŁÓWKA, T. (1986), Myślenie potoczne. Heterogeniczność zdrowego rozsądku, przedmową opatrzył M. Czerwiński, Warszawa: PIW.
JOSEPH, R., Giovinazzo, M., Brown, M. (2016). A Literature Review on the Practice of Placentophagia. “Nursing for Women’s Health”, 20, 476-483. doi: 10.1016/j.nwh.2016.08.005
KOWALSKI, P. (2011). Ekskrementy i defekacja. Przerażenie, wstyd i instrukcja obsługi, „Znaczenia. Kultura – Komunikacja – Społeczeństwo”, 5.
KRISTAL, M. B., DiPirro, J. M. & Thompson, A. C. (2012). Placentophagia in Humans and Nonhuman Mammals: Causes and Consequences. “Ecology of Food and Nutrition”, no. 51(3), p. 177-197. doi: 10.1080/03670244.2012.661325.
KRISTEVA, J. (2007). Potęga obrzydzenia. Esej o wstręcie (przeł. M. Falski). Kraków: WUJ.
ŁEŃSKA-BĄK, K. (2018). Natchniony przez Boga skutecznie uleczy… Przypadek Jana Fabisiaka. W: M. Dąsal (red.), Medycyna a religia, Wrocław (w druku).
MARRACCINI, M. E., Gorman, K. S. (2015). Exploring Placentophagy in Humans: Problems and Recommendations. PubMed.gov. “Juornal of Midwifery & Women’s Health”, 60, 371-379. doi 10.1111/jmwh.12309.
PALUCH, A. (1995). Etnologiczny atlas ciała ludzkiego i chorób. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
POMIAN, K. (2006). Historia. Nauka wobec pamięci, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
ROBOTYCKI, Cz. (1998). Nie wszystko jest oczywiste. Kraków: WUJ.
ROUX, J.-P. (2013). Krew. Mity, symbole, rzeczywistość (przeł. M. Chrobak). Kraków: Znak.
SZTANDARA, M. (2002). „Dotknięcie” natury. „Literatura Ludowa”, 1, s. 21-32.
TRACZYK, Wł. (1989). Fizjologia człowieka w zarysie. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich.
TYLKOWA, D. (2000). Podhale. Tradycja we współczesnej kulturze wsi, Kraków 2000: Instytut Archeologii i Etnologii PAN.
WASILEWSKI, J. (2010). Tabu. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
ZADROŻYŃSKA, A. (2002). Świętowanie polskie. Warszawa: Twój Styl.
ŁUCZAJ, Ł. (2015). Placentofagia. Ludzkie łożysko jako produkt kulinarny i leczniczy. Pozyskano z http://lukaszluczaj.pl/placentofagia-ludzkie-lozysko-jako-produkt-kulinarny-i-leczniczy/.
KELLER, Th. (2014). The Worst Things for Sale.
Pozyskano z http://theworstthingsforsale.com/2014/03/31/25-placenta-recipes/.
KARWATOWSKA, A. (2014). Z czym zjeść łożysko swojego dziecka. Pozyskano z
http://wyborcza.pl/TylkoZdrowie/1,137474,15998884,Z_czym_zjesc_lozysko_swojego_dziecka.html.
BURDA, K. (2015). Dlaczego niektóre kobiety po porodzie zjadają łożysko? Pozyskano z http://www.newsweek.pl/nauka/jedzenie-lozyska-po-porodzie-moda-ekoparentingu-czy-to-zdrowe-,artykuly,364698,1.html.
STĘPNIEWSKA, K. (2014). Zjadanie łożyska – moda celebry tek czy medycyna naturalna? Pozyskano z
REDD, N. (2012). I Regret Eating My Placenta. Pozyskano z https://parenting.blogs.nytimes.com/2012/03/25/i-regret-eating-my-placenta/?mcubz=0.
http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114881,4865094.html.
Downloads
Objavljeno
Kako citirati
Broj časopisa
Sekcija
Licenca
1. The authors give the publisher (Polish Ethnological Society) non-exclusive license to use the work in the following fields:a) recording of a Work / subject of a related copyright;
b) reproduction (multiplication) Work / subject of a related copyright in print and digital technique (ebook, audiobook);
c) marketing of units of reproduced Work / subject of a related copyright;
d) introduction of Work / object of related copyright to computer memory;
e) dissemination of the work in an electronic version in the formula of open access under the Creative Commons license (CC BY - ND 3.0).
2. The authors give the publisher the license free of charge.
3. The use of the work by publisher in the above mentioned aspects is not limited in time, quantitatively nor territorially.
Stats
Number of views and downloads: 463
Number of citations: 0