Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • Čeština
    • Deutsch
    • English
    • Español (España)
    • Français (France)
    • Français (Canada)
    • Italiano
    • Język Polski
    • Srpski
    • Українська
    • Hrvatski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • O czasopiśmie
  • Przesyłanie tekstów
  • Zespół redakcyjny
  • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Français (Canada)
  • Italiano
  • Język Polski
  • Srpski
  • Українська
  • Hrvatski

Literatura Ludowa. Journal of Folklore and Popular Culture

Bunt kobiet w polskiej muzyce tradycyjnej i folkowej
  • Strona domowa
  • /
  • Bunt kobiet w polskiej muzyce tradycyjnej i folkowej
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 65 Nr 1 (2021): Muzyka ludowa i polityka /
  4. Artykuły

Bunt kobiet w polskiej muzyce tradycyjnej i folkowej

Autor

  • Maria Małanicz-Przybylska Uniwersytet Warszawski https://orcid.org/0000-0001-9841-3871

DOI:

https://doi.org/10.12775/LL.1.2021.004

Słowa kluczowe

muzyka tradycyjna, folk, folklor, antropologia muzyki, feminizm, Oskar Kolberg, muzyka i polityka

Abstrakt

Punktem wyjścia moich rozważań jest założenie, że muzyka może ucieleśniać polityczne poglądy, porządkować ludzkie rozumienie społeczeństwa i świata oraz stawać się polityczną ekspresją. W artykule poddaję analizie wybrane teksty pieśni z etnograficznych zbiorów Oskara Kolberga i współczesne polskie utwory folkowe. Mają one wspólny temat, który określam mianem buntu kobiet. Staram się pokazać, że pewna myśl feministyczna łączy współczesne działania polskich kobiet z doświadczeniami naszych przodkiń. Na podstawie przeprowadzonych analiz stawiam tezę, że muzyka ma moc nie tylko kreowania, ale także zmieniania porządków społecznych, często staje się też politycznym głosem uciśnionych – tych, którym głos odebrano, może być orężem walki, ale także sposobem radzenia sobie z trudną rzeczywistością. W konsekwencji dochodzę do wniosku, że to złączenie muzyki z polityką jest wartością uniwersalną i ponadczasową.

Bibliografia

Burszta, J. (1950). Wieś i karczma. Rola karczmy w życiu wsi pańszczyźnianej. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia wydawnicza.

Chór Czarownic (2017, 2 października). Chór Czarownic The Witches’ Choir - Twoja władza [plik wideo]. Pobrano z: https://www.youtube.com/watch?v=UCYH3O_e9DI

Dahlig, P. (1987). Muzyka ludowa we współczesnym społeczeństwie. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

DeNora, T. (2000). Music in Everyday Life. Cambridge: Cambrigde University Press.

Dobrowolski, M., Szajkowski, M. (2011). Historie krwią pisane. Z Maciejem Szajkowskim rozmawia Mateusz Dobrowolski. Gadki z Chatki, 92/93. Pobrano z: http://gadki.lublin.pl/gadki/artykul.php?nr_art=1883

Gabinet Głosu (2020, 1 listopada). Pieśni Synchronizujące Cykle - Ruta (Wrocław, Rynek) [plik wideo]. Pobrano z: https://www.youtube.com/watch?v=T5aW-1RgEOs

Grozdew-Kołacińska, W. (2014). Myśli i dzieło Oskara Kolberga jako inspiracja dla współczesnego etnomuzykologa. Lud, 98, 63-80.

Gwizdalanka, D. (1999). Muzyka i polityka. Kraków: PWM.

Kizińska, K. (2012). Gender a kultury muzyczne – kulturoznawcze spojrzenie na badania etnomuzykologiczne i historyczne. Przegląd Kulturoznawczy, 15(4), 382-390. doi 10.4467/20843860PK.12.032.0995

Kolberg, O. (1962). Dzieła wszystkie: T. 2. Sandomierskie. Wrocław-Poznań: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.

Kolberg, O. (1963a). Dzieła wszystkie: T. 9. Wielkie Księstwo Poznańskie: Cz. 1. Wrocław-Poznań: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.

Kolberg, O. (1963b). Dzieła wszystkie: T. 25. Mazowsze: Cz. 2. Wrocław-Poznań: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.

Kolberg, O. (1963c). Dzieła wszystkie: T. 12. Wielkie Księstwo Poznańskie: Cz. 4. Wrocław-Poznań: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.

Kolberg, O. (1963d). Dzieła wszystkie: T.6. Krakowskie: Cz. 2. Wrocław-Poznań: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.

Kolberg, O. (1964). Dzieła wszystkie: T. 27. Mazowsze: Cz. 4. Wrocław-Poznań: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.

Kolberg, O. (1964a). Dzieła wszystkie: T. 28. Mazowsze: cz. 5. Wrocław-Poznań: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.

Kolberg, O. (1968). Dzieła wszystkie: T. 44. Góry i Podgórze: Cz. 1. Wrocław-Poznań: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.

Koskoff, E. (2014). A Feminist Ethnomusicology: Writings on Music and Gender. Chicago: University of Illinois Press.

Kowalski, P. (2004). O kulturze ludowej i tym, co z nią się robi. W: P. Kowalski, Popkultura i humaniści. Daleki od kompletności remanent spraw, poglądów i mistyfikacji (ss. 145-168). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Kowalski, R. (2011, 18 sierpnia). PiS kontra R.U.T.A. [artykuł na portalu wyborcza.pl]. Pobrano z: https://wyborcza.pl/1,75398,10130910,PiS_kontra_R_U_T_A.html

Leszczyński, A. (2020). Ludowa historia Polski. Warszawa: WAB

Mahon, M. (2014). Music, Power, and Practice. Ethnomusicology, 58(2), 327-333.

doi.org/10.5406/ethnomusicology.58.2.0327

Małanicz-Przybylska, M. (2014). Góralskie muzyczki i muzykantki – kobiety w kulturze muzycznej współczesnego Skalnego Podhala. Lud, 98, 277-298.

Masny Jimmy (2020, 28 października). Fenomenalna interpretacja Bella Ciao na #StrajkKobiet [plik wideo]. Pobrano z: https://www.youtube.com/watch?v=nRhr54r9GN4

Mędrzecki, W. (1995). Kobieta wiejska w Królestwie Polskim. Przełom XIX i XX wieku. W: A. Żarnowska, A. Szwarc (red.), Kobieta i społeczeństwo na ziemiach polskich w XIX wieku. Warszawa: Wydawnictwo DiG.

Myśliwski, W. (2003). Kres kultury chłopskiej. Warszawa-Bochnia: Prowincjonalna Oficyna Wydawnicza.

Nowak, T. (2016). Muzykantki w kulturze muzycznej wsi polskiej. Zarys problematyki. Etnomuzykologia Polska, 1, 44-48.

Orejuela, F., Shonekan, S. (2018). Black Lives Matter and Music: Protest, Intervention, Reflection. Bloomington: Indiana University Press.

O Samych Sukach (b.d.). Same Suki [strona internetowa]. Pobrano z: https://samesuki.pl/pl/o-samych-sukach/

Pobłocki, K. (2021). Chamstwo. Wołowiec: Czarne.

Pochwalone (b.d.). Antena krzyku [strona internetowa]. Pobrano z: http://www.antenakrzyku.pl/pl/sklep/pochwalone-czarny-war-cd/

Rauszer, M. (2020). Bękarty pańszczyzny. Warszawa: Wydawnictwo RM.

Small, Ch. (1999). Musicking – the meanings of performing and listening. A lecture. Music Education Research 1(1), 9-22. doi: 10.1080/1461380990010102

Stanisz, A. (2018). Antropologia dźwięku wobec protestów społecznych i politycznych. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Etnograficzne, 46(1), 89–115. doi:10.4467/22999558.PE.17.005.8686

Stomma, L. (1986). Antropologia kultury wsi polskiej XIX w. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Street, J. (2012). Music and Politics. Cambridge-Malden: Polity.

Szwed, P. (2020). Wk*****ny karnawał. Dwutygodnik.com. Strona kultury, 293(10). Pobrano z: https://www.dwutygodnik.com/artykul/9199-wkny-karnawal.html

Waniek, K. (b.d.), Siedem [wpis na blogu]. Pobrano z: http://aborcja.org/siedem/

Waszczyńska, K. (2014). Metody pracy, zasady i praktyka podziału regionalnego w monografiach Oskara Kolberga. Lud, 98, 17-40.

Wiechnik, O. (2014, 29 lipca). Same Suki – wiejska bojówka [artykuł w serwisie wysokieobcasy.pl]. Pobrano z: https://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,96856,16372048,Same_Suki___wiejska_bojowka.html

Wiślicz, T. (2012). Wiejskie zaloty w Polsce XVII‒XVIII wieku. Sposoby doboru partnera seksualnego i kryteria atrakcyjności w środowisku chłopskim Rzeczypospolitej w okresie „przedetnograficznym”. Studia Historica Gedanensia, 3, 37-57.

Wiślicz, T. (2014). Dzieciobójstwo jako narzędzie polityki reprodukcyjnej w Rzeczypospolitej XVII–XVIII wieku. W: B. Popiołek, A. Chłosta–Sikorska, M. Gadocha (red.), W kręgu rodziny epok dawnych. Dzieciństwo (s. 141–151). Warszawa: DiG.

Wiślicz, T. (2017). Fabrykacja nierządnicy, czyli o ofiarach względnej swobody seksualnej na polskiej wsi przedrozbiorowej. Lud, 101, 129-148. doi.org/10.12775/lud101.2017.03

Dyskografia:

Kapela ze Wsi Warszawa (2001). Wiosna ludu [CD]. Orange World.

Kapela ze Wsi Warszawa (2004). Wykorzenienie [CD]. Jaro Medien.

Pochwalone (2013). Czarny war [CD]. Antena krzyku.

R.U.T.A. (2011). Gore – Pieśni buntu i niedoli XVI–XX wieku [CD]. Karrot Kommando.

R.U.T.A. (2012). Na uschod. Wolność albo śmierć [CD]. Karrot Kommando.

Same Suki (2013). Niewierne [CD]. Sonic Records.

Same Suki (2018). Ach mój Borze [CD]. Sonic Records.

Literatura Ludowa. Journal of Folklore and Popular Culture

Pobrania

  • PDF

Sklep wydawnictwa:

Przejdź do sklepu

Opublikowane

2021-05-07

Jak cytować

1.
MAŁANICZ-PRZYBYLSKA, Maria. Bunt kobiet w polskiej muzyce tradycyjnej i folkowej. Literatura Ludowa. Journal of Folklore and Popular Culture [online]. 7 maj 2021, T. 65, nr 1, s. 55–71. [udostępniono 4.7.2025]. DOI 10.12775/LL.1.2021.004.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 65 Nr 1 (2021): Muzyka ludowa i polityka

Dział

Artykuły

Licencja

Prawa autorskie/Copyright Notice

1. Autorzy udzielają wydawcy (Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu) licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu w następujących polach eksploatacji:

a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;

b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (ebook, audiobook);

c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;

d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera;

e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY - ND 3.0).

 2. Autorzy udzielają wydawcy licencji nieodpłatnie.

3. Korzystanie przez wydawcę z utworu na ww. polach nie jest ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.

 

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 618
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Français (Canada)
  • Italiano
  • Język Polski
  • Srpski
  • Українська
  • Hrvatski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

muzyka tradycyjna, folk, folklor, antropologia muzyki, feminizm, Oskar Kolberg, muzyka i polityka
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa