Historia pieśnią pisana. Pieśni powstańcze w zbiorach Adolfa Dygacza

Autor

DOI:

https://doi.org/10.12775/LL.1.2021.003

Słowa kluczowe

pieśni powstańcze, Adolf Dygacz, archiwa, digitalizacja, etnomuzykologia

Abstrakt

Realizowana w ramach wieloetapowego projektu digitalizacja pieśni z folklorystycznego archiwum Adolfa Dygacza w 2021 roku zyskuje szczególny wymiar. W tym roku bowiem obchodzimy setną rocznicę wybuchu trzeciego powstania śląskiego, pieśni powstańcze zaś stanowią specjalną część tej muzycznej kolekcji. W niniejszym tekście omówione zostaną powstańcze utwory ze zbiorów Adolfa Dygacza, które – mimo bogactwa, jakie reprezentują – nie ujrzały dotąd światła dziennego. Jako cenne zasoby archiwalne nie powinny być one pomijane w badaniach, ponieważ stanowią wypowiedź rzeczywistych świadków historii i przedstawiają ich oddolną, lokalną wersję powstańczej rzeczywistości, będąc zarazem odbiciem typowych dla tamtego czasu postaw i emocji.

Bibliografia

Bogusławski, E., Dygacz, A. (1972). Do bytomskich strzelców. Zbiór śląskich pieśni powstańczych dla młodzieży szkolnej w układzie na 1, 2 i 3 głosy z towarzyszeniem różnych instrumentów. Katowice: Związek Nauczycielstwa Polskiego.

Bulla, K., Krajewska, A. (2020). Życie jako pieśń. Z teki profesora Adolfa Dygacza [katalog wystawy]. Chorzów: Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie”.

Domańska, E. (2014). Historia ratownicza. Teksty Drugie, 149(5), 12-26.

Dygacz, A. (1958). Śląskie pieśni powstańcze 1919-1921. Katowice: Wydawnictwo „Śląsk”.

Dygacz, A. [ok. 1969]. Powstania i plebiscyt na Śląsku w świetle pieśni ludowej [Niepublikowany tekst wykładu]. Archiwum Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” (sygn. 120/133-143; 120/153), Chorzów.

Dygacz, A. (1970). Wkład Zagłębia Dąbrowskiego w samorodną pieśń okresu powstań i plebiscytu na Śląsku. Ziemia Będzińska, 3, 93-135.

Dygacz, A. (1996). Pieśni ludowe w powstaniu i plebiscycie na Górnym Śląsku. W: K. Wencel, M. Lubina (red.), Obraz powstań śląskich w sztuce. Katowice: Związek Górnośląski.

Dygacz, A. (1997). Pieśni powstańcze. Katowice: Górnośląska Oficyna Wydawnicza.

Dygacz, J. (2011). Pieśni dla dzieci i młodzieży ze zbiorów prof. Adolfa Dygacza. Koszęcin: Officina Silesia.

Eichhorn, J. (1921). Śpiewnik powstańczy. Katowice: Jan Eichhorn.

Erll, A. (2020). Kultura pamięci. Wprowadzenie (przeł. A. Teperek). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

Hajduk-Nijakowska, J., Smolińska, T. (red.) (1989). Jak starka swego Zeflika na powstanie wysłała. Ludowe opowieści powstańcze. Katowice: Śląski Instytut Naukowy.

Krajewska, A. (2020). Folklor muzyczny jako lustro przemian Górnego Śląska [artykuł na portalu Meakultura]. Pobrano z: http://meakultura.pl/artykul/folklor-muzyczny-jako-lustro-przemian-gornego-slaska-2432

Krajewska, A. (red.) (w druku). Skończone powstanie, złożona już broń. Antologia pieśni powstańczej ze zbiorów Adolfa Dygacza. Chorzów: Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie”.

Pieśni (2020). Pieśni historyczne powstańcze i plebiscytowe: Cz. I [plansza na wystawie]. Życie jako pieśń. Z teki profesora Adolfa Dygacza [wystawa]. Chorzów: Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie”.

Simonides, D. (1972). Powstania śląskie we współczesnych opowiadaniach ludowych. Opole: Instytut Śląski.

Świerc, P. (1980). Śpiewnik śląskich pieśni powstańczych. Opole: Instytut Śląski.

White, H. (2014). Przeszłość praktyczna (przeł. J. Burzyński i in.). Kraków: Universitas.

Literatura Ludowa. Journal of Folklore and Popular Culture

Pobrania

Sklep wydawnictwa:

Przejdź do sklepu

Opublikowane

2021-05-07

Jak cytować

1.
KRAJEWSKA, Agata. Historia pieśnią pisana. Pieśni powstańcze w zbiorach Adolfa Dygacza. Literatura Ludowa. Journal of Folklore and Popular Culture [online]. 7 maj 2021, T. 65, nr 1, s. 37–53. [udostępniono 5.7.2025]. DOI 10.12775/LL.1.2021.003.

Numer

Tom 65 Nr 1 (2021): Muzyka ludowa i polityka

Dział

Artykuły

Licencja

Prawa autorskie/Copyright Notice

1. Autorzy udzielają wydawcy (Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu) licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu w następujących polach eksploatacji:

a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;

b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (ebook, audiobook);

c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;

d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera;

e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY - ND 3.0).

 2. Autorzy udzielają wydawcy licencji nieodpłatnie.

3. Korzystanie przez wydawcę z utworu na ww. polach nie jest ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.

 

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 650
Liczba cytowań: 0