Od konsumenta do fachowca. O tendencjach we współczesnej książce kulinarnej dla młodych czytelników
DOI:
https://doi.org/10.12775/LL.1.2022.002Słowa kluczowe
książka kulinarna, książka kucharska, książka dla dzieciAbstrakt
Artykuł opisuje najważniejsze tendencje we współczesnej książce kulinarnej dla dzieci w Polsce. Na podstawie analizy wydawnictw z lat 2016–2020 zarysowano kilka wyraźnych kierunków rozwoju tych publikacji. Wciąż ukazują się książki kucharskie, które edukują i mają dostarczać pomysłów do zabaw małych czytelników w kuchni. Nowościami na rynku są pozycje dotyczące głodu i nadmiaru jedzenia, a także zbilansowanych i zdrowotnych diet. Pojawił się też – powiązany z mediami – nowy trend, który czyni z dziecka smakosza i eksperta w kuchni.
Bibliografia
Abey, K. (2019). Zjadamy banany (przeł. P. Zarawska). Poznań: Papilon.
America’s Test Kitchen (2018). The complete cookbook for young chefs. Naperville, Illinois: Source-books Jabberwocky.
Andrijewska, K. (2014). Tosia i Pan Kudełko. Łódź: Centralne Biuro Projektowe.
Anger, J., Piszczek, A. (2020). Gotuj z Alą i Antkiem. Książka kucharska dla dzieci. Poznań: Wydawnictwo Alaantkoweblw.
Anh, T. V. (2020). Xin chào! Wietnam dla dociekliwych. Warszawa: Wydawnictwo Dwie Siostry.
Basse von, M. (2019). Zdrowe odżywianie. Dzieci gotują. Toruń: Wydawnictwo Literat.
Bates, I. (2017). Sportowe kalorie, czyli zdrowa dieta dla młodych sportowców. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Bielecka, J. (red.) (2020). Ciasta i ciasteczka. Sprawdzone przez pokolenia przepisy kuchni śląskiej. Kielce: Wydawnictwo Jedność.
Bień-Königsman, M. (2016). Olé! Hiszpania dla dociekliwych. Warszawa: Wydawnictwo Dwie Siostry.
Bone, E. (2017). Jedzenie bez tajemnic. Ożarów Mazowiecki: Wydawnictwo Olesiejuk.
Bone, E. (2018). Skąd się bierze jedzenie. Warszawa: Wydawnictwo Zielona Sowa.
Bosacka, K. (2019). Jasiu, Aniu, wiecie, co jecie? Legnica: Urząd Miasta Legnicy. Wydział Promocji i Komunikacji Społecznej.
Brown, S., Morris, K. (2016). The world in my kitchen: Global recipes for kids to discover and cook. London: Nourish.
Bucholz, D. (2011). The unofficial Harry Potter cookbook presents: 10 summertime treats. Avon, Mass: Adams Media.
Carle, E. (2020). Bardzo głodna gąsienica. Warszawa: Wydawnictwo Tatarak.
Czerniak-Chojnacka, D. (2017). Gotujemy. Aktywnościowa książka o kuchni i gotowaniu. Warszawa: Wydawnictwo Babaryba.
Dalecka, M. (2016). Zdrowa dieta dla nastolatków. Wrocław: Wydawnictwo Astrum.
David, L. (2010). The Family Dinner: Great Ways to Connect with Your Kids, One Meal at a Time, New York: Grand Central Life & Style.
Dobrowolska, A. (2017). Leniwy pieróg, czyli Wege kuchnia dla dzieci (i nie tylko). Kraków: Bona.
Dragan, J. (2019). #nastoletnie pyszne i fit wypiekanie. Bielsko Biała: Pascal.
Durnowska, M. (red.) (2018a). Gotuj razem z dzieckiem. Domowa szkoła gotowania. Poznań: Olimp Media.
Durnowska, M. (red.) (2018b). Nie tylko deserki. Kreatywne przepisy dla dzieci. Poznań: Olimp Media.
Durnowska, M. (red.) (2018c). Nie tylko kanapki. Kreatywne przepisy dla dzieci. Poznań: Olimp Media.
Durnowska, M. (red.) (2018d). Nie tylko naleśniki. Kreatywne przepisy dla dzieci. Poznań: Olimp Media.
Durnowska, M. (red.) (2018e). Nie tylko pizza. Kreatywne przepisy dla dzieci. Poznań: Olimp Media.
Egan, C., Alger, E. (2015). Kids’ cooking activities. Brighton: Leaves of Gold Press.
Fabisińska, L. (2017). Grzyby. Dziwne fakty z życia grzybów, o których nie mieliście pojęcia. Warszawa: Nasza Księgarnia.
Ficner-Ogonowska, A. (2020). Wybryki papryki i inne historie o warzywach. Kraków: Znak Emotikon.
Frenkiel, D., Vindahl, L. (2019). Little green kitchen: Simple vegetarian family recipes. London: Hardie Grant Books.
Giełczyńska, A. (2018). Cukierkowa wróżka i niezdrowa dieta. Kraków: Wydawnictwo Aksjomat.
Gienapp, R. (2022, April 7). 18 Children’s Books About Poverty and Hunger [blog post]. Retrieved from: https://www.rebekahgienapp.com/poverty-books/#prettyPhoto
Gleeson, E. (2016). The forest feast for kids: Colorful vegetarian recipes that are simple to make. New York: Abrams Books for Young Readers.
Głowińska, A. (2019). Kicia Kocia w przedszkolu. Poznań: Media Rodzina.
Godlewska-Byliniak, E., Piastowska, M. (2016). Pampi na talerzu. Jedzenie jest fajne. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak.
Gorzelińska, J. (2015a). Piramida w kuchni, czyli dzieci zdrowo gotują. Warszawa: Wilga.
Gorzelińska, J. (2015b). Piramida w kuchni na wynos. Warszawa: Wilga.
Górska, A. (2021). Dzieci gotują wege. Warszawa: Demart.
Habiak, J., Staniów, B. (2017). Książki o tematyce kulinarnej dla dzieci w Polsce w latach 1989–2015.
Analiza repertuaru wydawniczego. W: M. Antczak (red.), Inspiracje czytelnicze w życiu młodego pokolenia (s. 139–160). Łódź, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Wydawnictwo SBP.
Has-Tokarz, A. (2014). (S)konsumujmy małe Conieco… Książki dla dzieci i młodzieży (rekonesans). W: A. Has-Tokarz, R. Malesa (red.), Homo legens czy homo consumens? Czytelnik i książka w XIX wieku (s. 84–89). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Has-Tokarz, A. (2016). Książki kucharskie i (około)kulinarne dla dzieci i młodzieży w Polsce w latach 1945–1989. Teksty – Funkcje – Konteksty. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Has-Tokarz, A. (2018). Współczesna książka kucharska dla dzieci jako produkt medialny. Folia Bibliologica, 60, 59–78. doi: http://dx.doi.org/10.17951/fb.2018.60.59-79
Has-Tokarz, A. (2019). Przyjemność (z) konsumowania… Książki kucharskie jako element systemów rozrywki dla dzieci (konteksty kultury konsumpcyjnej i medialnej). Literatura i Kultura Popularna, 25, 127–147. doi: https://doi.org/10.19195/0867-7441.25.8
Isern, S. (2020). Najlepsza zupa na świecie (przeł. B. Haniec). Toruń: Tako.
Jakubiak, T. (2018). Ugotuj mi, tato. Warszawa: Flow Books.
Jankowska, K. (2017). Mama alergika gotuje z dziećmi. Dania na wiosnę i lato. Warszawa: Wydawnictwo MAG.
Jankowska, K. (2017). Mama alergika gotuje z dziećmi. Dania na jesień i zimę. Warszawa: Wydawnictwo MAG.
Kalnina, I. (2018). Podano do stołu. Savoir-vivre dla dzieci. Gdańsk: Wydawnictwo Adamada.
Kaluta, I. (2018). Man Zou. Chiny dla dociekliwych. Warszawa: Wydawnictwo Dwie Siostry.
Katschke, J. (2018). Książka kucharska Barbie (przeł. E. Tarnowska). Ożarów Mazowiecki: Firma Księgarska Olesiejuk.
Koren, M. (2017). Ugotuj mi bajkę! (przeł. M. Biedrzycki). Warszawa: Wydawnictwo Ezop.
Kozlowski, B., Wood, L. (2016). Cook me a story: A treasury of stories and recipes inspired by classic fairy tales. Lake Forest: Walter Foster Jr.
Locricchio, M., McConnell, J. (2015). The 2nd international cookbook for kids. New York: Two Lions.
Loth-Ignaciuk, A., Bisek-Szladowska R. (2019). Wszyscy jedzą naleśniki. Warszawa: Wydawnictwo Druganoga.
Lubaszewska, K. (2017). Ale pycha. Pełno smaków dla dzieciaków. Warszawa: Wydawnictwo Juka-91.
Makarowska, M. (2016). Zniszcz te kilogramy. Megaproste odchudzanie dla nastolatek. Łódź: Feeria Young.
Makarowska, M. (2017). Dieta bikini. Fresh, fast, fit. Łódź: Wydawnictwo JK.
Malerba, G. (2016). Atlas smaku. Ożarów Mazowiecki: Firma Księgarska Olesiejuk.
Maxeiner, A. (2013). To wszystko pyszne! O ulubionych daniach i potrawach, na które patrzymy z obrzydzeniem, o zapachu ciasta i bąków puszczanych po grochu, o drugich śniadaniach i innych smakołykach (przeł. E. Jasińska-Jastrun). Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owieczka.
Mazur, M., Ulatowska, A. (2017). Bułka i spółka. Rzecz o zdrowym jedzeniu. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza.
Mentel, J. (2016). Gotuj z dzieckiem. 30 przepisów dla młodych kucharzy. Warszawa: Sierra Madre.
Mizera, J., Mizera, K. (2019). Żywienie młodego sportowca. Co jeść, by zostać mistrzem. Łódź: Galaktyka.
Mizielińska, A., Mizieliński, D., Baranowska, N. (2020). Daj gryza. Smakowite historie o jedzeniu. Warszawa: Dwie Siostry.
Mobuki Wydawnictwo (b.r.w.). Walenty i spółka. Kryminał dietetyczny [notatka na stronie internetowej]. Pobrano z: http://www.walentyispolka.pl/
Modelski, Ł. (2020). Dzieje się je. Mała historia kuchni. Warszawa: Wydawnictwo Bajka.
Nożyńska-Demianiuk, A. (2017). Baśniowa Akademia Zdrowia. Kalisz: Wydawnictwo Martel.
Oleksy, D. (2018). Gotuj ze mną, mamo. Słodkie przepisy dla małych i dużych. Olszanica: BOSZ.
Oleksy, E., Nizińska, J. (2020). Obrazkowa książka kucharska. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia.
Oworuszko, M. (2019). Ola, Franek i Gucio Gluten. Bezglutenowa lektura obowiązkowa. Warszawa: Polskie Stowarzyszenie Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej.
Oziewicz, T. (2019). Great! Wielka Brytania dla dociekliwych. Warszawa: Wydawnictwo Dwie Siostry.
Piotrowska, E. (2018). Jajo. Jajka w gnieździe i kosmosie, czyli kogel-mogel dla dociekliwych. Warszawa: Nasza Księgarnia.
Poznańska, A. M. (2017). Dlaczego dzieci jedzą śmieci. Radzionków: Wydawnictwo Kaszamanna.
Ryms (2020, 28 września). Smakologia [notatka na stronie internetowej]. Pobrano z: http://www.ryms.pl/2020/09/28/smakologia/
Samosiej, K. (2020). Sam cukier. Łódź: Studio Koloru.
Sekaninová, Š. (2019). Dookoła smaków. Podróże kulinarne szefa Wincentego (przeł. P. Salewski). Gdańsk: Wydawnictwo Amanda.
Skoczylas-Krotla, E. (2009). Bawcie się doskonale ze swoimi dziećmi (rzecz o sztuce odżywiania). W: W. Słomski (red.), W stronę szczęścia. Ireneuszowi Marianowi Świtale księga pamiątkowa (s. 717–729). Warszawa: Spółka Wydawnicza Heliodor.
Skoczylas–Krotla, E. (2010). Dziecko w kuchni – wokół książek kucharskich dla najmłodszych. W: E. Lewik-Tsirigotis, G. Pietruszewska-Kobiela, Z. Włodarczyk (red.), Dziecko I (s. 569–582). Wieluń: Kolegium Nauczycielskie w Wieluniu.
Skoczylas-Krotla, E. (2013). Walory dydaktyczne i wychowawcze książek kucharskich dla dzieci. Częstochowa: Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza.
Staniów, B. (2016). Książki popularnonaukowe o tematyce kulinarnej dla dzieci i młodzieży w Polsce w latach 1945–1989 jako odzwierciedlenie kultury kuchni i stołu. W: W. Żarski, T. Piasecki (red.), Kuchnia i stół w komunikacji społecznej. Tekst, dyskurs, kultura (s. 415–425). Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT.
Staniów, B. (2018). Pierniki z Bullerbyn i przepisy gwiazd futbolu… O czym mówią współczesne książki kucharskie dla dzieci? W: A. Kamler, D. Pietrzkiewicz, K. Seroka (red.), Polska i świat przez kuchnię. Studia o dziedzictwie kulinarnym (s. 221–235). Warszawa: Grupa Cogito.
Stone, M. (2016). The Potterhead’s unofficial Harry Potter Cookbook: The best recipes from Harry Potter – Harry Potter recipe book for all ages. Charleston: Createspace Independent Publishing Platform.
Szkoda, A. (2013). Co się dzieje jak się nie je? Warszawa: Stowarzyszenie Przyjaciół Polskiej Akcji Humanitarnej.
Szyguła, A. (2020, 30 sierpnia). Co je Jan? I dlaczego nie ciastko? [recenzja na portalu Ryms]. Pobrano z: http://www.ryms.pl/2020/08/30/co-je-jan-i-dlaczego-nie-ciastko/
Tarkowska, J. (2020). Co je Jan? I dlaczego nie ciastko? Warszawa: Polskie Stowarzyszenie Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej.
Tee, S., Gutiérrez, S. (2017). This cookbook is gross: Revolting recipes to freak out your friends. London: QED Publishing.
Terlikowska, M. (1977). Kuchnia pełna cudów. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza.
Urbaniak, A. (2021). Książki dla dzieci o gotowaniu i dietach. Analiza strategii edytorskich we współczesnym polskim repertuarze wydawniczym (2016–2020). Praca magisterska. Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego.
Utnik-Strugałą, M. (2015). Mamma mia. Włochy dla dociekliwych. Warszawa: Dwie Siostry.
Washburn, E., Washburn, C. (2019). 20 recipes kids should know. Munich: Prestel.
Weinberg, S., Salaky, K., Morillo, A. (2021, December 21). The 15 Best Cookbooks For Kids Who Like To Cook [post on website delish.com]. Retrieved from: https://www.delish.com/kitchen-tools/cookbooks/g24444157/best-kids-cookbooks/
Willems, M. (2017). Czy polubisz moją breję? Warszawa: Wydawnictwo Babaryba.
Wojdak, D. (2020, 21 kwietnia). Zjadamy banany [recenzja na portalu Ryms]. Pobrano z: http://www.ryms.pl/2020/04/21/zjadamy-banany/
Woldańska-Płocińska, A. (2020). Smakologia. Poznań: Papilon.
Woolmer, A. (2020). Małe rączki w kuchni. Książka nie tylko kucharska (przeł. A Rosiak). Warszawa: Mamania.
Woźniak, B. (2018). Kilogramy pod kontrolą. Dieta dla nastolatek. Ożarów Mazowiecki: Wydawnictwo Oleksiejuk.
Wydawnictwo Dwie Siostry (b.r.w.). Daj gryza [notatka ze strony internetowej]. Pobrano z: https://www.wydawnictwodwiesiostry.pl/nowosci/prod-daj_gryza.html
Zaremba-Szuba, G. (2017). Pomorskie bajdurki z przepisami kulinarnymi. Szczecin: dudowie.pl, Małgorzata Duda.
Żarski, W. (2013). Książka kucharska dla dzieci – adaptacja, odmiana gatunkowa, wariant tekstu? W: U. Sokólska (red.), Tekst – akt mowy – gatunek wypowiedzi (s. 415–438). Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie/Copyright Notice
1. Autorzy udzielają wydawcy (Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu) licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu w następujących polach eksploatacji:a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (ebook, audiobook);
c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera;
e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY - ND 3.0).
2. Autorzy udzielają wydawcy licencji nieodpłatnie.
3. Korzystanie przez wydawcę z utworu na ww. polach nie jest ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 303
Liczba cytowań: 0
