Jam częścią tej siły, która przyszłości pragnąc, wiecznie w przeszłość zerka. Nostalgiczne źródła socjalizmu we wczesnych pracach Stanisława Brzozowskiego
DOI:
https://doi.org/10.12775/LL.3.2021.002Słowa kluczowe
nostalgia prospektywna, socjalizm, Stanisław Brzozowski, nowoczesnośćAbstrakt
Aby zrozumieć żywotność pamięci o socjalizmie, niezbędne jest odniesienie się do początków funkcjonowania myśli socjalistycznej w Polsce. Niniejszy artykuł rekonstruuje mechanizmy rodzenia się socjalizmu we wczesnych pismach Stanisława Brzozowskiego. Analiza została przeprowadzona w kontekście nostalgii prospektywnej, doświadczenia nowoczesności i historii idei.
Bibliografia
Bauman, Z. (2010). Socjalizm. Utopia w działaniu (przeł. M. Bogdan). Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Bauman, Z. (2018). Retropia. Jak rządzi nami przeszłość (przeł. K. Lebek). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Bell, D. (1998). Kulturowe sprzeczności kapitalizmu (przeł. S. Amsterdamski). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Berman, M. (2006). „Wszystko, co stałe, rozpływa się w powietrzu”. Rzecz o doświadczeniu nowoczesności (przeł. M. Szuster). Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
Boym, S. (2001). Nostalgia, Moscow Style. Harvard Design Magazine, 13, 75-83.
Boym, S. (2019). Nostalgia jako źródło cierpień. Ruch Literacki, 60(1), 99-112. doi: 10.24425/rl.2018.124791.
Brzozowski, S. (1906). Kilka uwag o zadaniach młodzieży socyalistycznej. Promień. Pismo Polskiej Młodzieży Socyalistycznej, 8(8-10), 179-200.
Brzozowski, S. (1910). Idee. Wstęp do filozofii dojrzałości dziejowej. Lwów: Księgarnia Polska B. Połonieckiego.
Brzozowski, S. (1912). Głosy wśród nocy. Studya nad przesileniem romantycznem kultury europejskiej (red. O. Ortwin). Lwów: Księgarnia Polska B. Połonieckiego.
Brzozowski, S. (1913). Pamiętnik (red. O. Ortwin). Lwów: Księgarnia Polska B. Połonieckiego.
Brzozowski, S. (1970a). Listy (T. 1). Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Brzozowski, S. (1970b). Listy (T. 2). Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Brzozowski, S. (1988). Wczesne prace krytyczne. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Burek, T. (1972). Dramat wielkiej krytyki. Teksty, 2, 97–112.
Burszta, W. J. (1997). Nostalgia i mit. W: E. Domańska (red.), Historia. O jeden świat za daleko? (s. 119–130). Poznań: Instytut Historii UAM.
Compagnon, A. (2005). Antynowocześni (przeł. M. Warchala). Europa. Tygodnik Idei, 43, 15-31.
Czapliński, P. (1999). Wznoszenie biografii. Proza polska lat dziewięćdziesiątych w poszukiwaniu utraconego czasu. Teksty Drugie, 56(3), 55–76.
Goethe, W. J. (1926). Faust (przeł. E. Zegadłowicz). Wadowice: Franciszek Foltin.
Kodisowa, J. (1903). Znaczenie kulturalne filozofii czystego doświadczenia. Przegląd Filozoficzny, 6(4), 380–398.
Leszczyński, A. (2020). Ludowa historia Polski. Historia wyzysku i oporu. Mitologia panowania. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.
Markowski, M. (2007). Polska literatura nowoczesna. Leśmian, Schulz, Witkacy. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
Marks, K., Engels, F. (1981). Manifest partii komunistycznej. W: K. Marks, F. Engels, Dzieła wybrane (T. 1). Warszawa: Książka i Wiedza.
Mencwel, A. (1988). Między „nową sztuką” a „społecznym ideałem”. Krytyczna młodość Brzozowskiego. W: S. Brzozowski, Wczesne prace krytyczne (s. 5-51). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Mencwel, A. (2014). Stanisław Brzozowski. Postawa krytyczna. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Nietzsche, F. (2001). Poza dobrem i złem (przeł. G. Sowiński). Kraków: Wydawnictwo A.
Ortwin, O. (1912). Przedmowa. W: S. Brzozowski, Głosy wśród nocy. Studya nad przesileniem romantycznem kultury europejskiej. Lwów: Księgarnia Polska B. Połonieckiego.
Rams, P. (2017). Między historią a biografią. Pamiętnik Literacki, 108(1), 23–48.
Siwor, D. (2019). Tropy mitu i rytuału. O polskiej prozie współczesnej – nie tylko najnowszej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Uniwersytet Wakacyjny (1905, 22 czerwca). Naprzód, s. 5.
Urbanowski, M. (2017). Stanisław Brzozowski. Nowoczesność. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Walicki, A. (1983). Polska, Rosja, marksizm. Studia z dziejów marksizmu i jego recepcji. Kraków: Książka i Wiedza.
Walicki, A. (1989). Stanisław Brzozowski and the Polish Beginnings of “Western Marxism”. Oxford: Clarendon Press.
Walicki, A. (2011). Stanisław Brzozowski. Drogi myśli. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
Wyka, M. (2012). Czytanie Brzozowskiego. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
Zaleski, M. (1996). Formy pamięci. O przedstawianiu przeszłości w polskiej literaturze współczesnej. Łódź: Instytut Badań Literackich PAN.
Pobrania
Sklep wydawnictwa:
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie/Copyright Notice
1. Autorzy udzielają wydawcy (Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu) licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu w następujących polach eksploatacji:a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (ebook, audiobook);
c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera;
e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY - ND 3.0).
2. Autorzy udzielają wydawcy licencji nieodpłatnie.
3. Korzystanie przez wydawcę z utworu na ww. polach nie jest ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 461
Liczba cytowań: 0