Diabelscy muzykanci i tancerze w materiałach folklorystycznych i etnograficznych
DOI:
https://doi.org/10.12775/LL.3.2017.001Słowa kluczowe
muzykanci wiejscy, taniec, diabełAbstrakt
Punktem wyjścia dla podjętych w artykule rozważań są motywy instrumentów niesamowitych/magicznych, muzykantów i tańca pojawiające się w narracjach folklorystycznych i etnograficznych. Poprzez ich pryzmat spróbuję uchwycić wyobrażenia na temat świata demonicznego funkcjonujące w kulturze ludowej w XIX i na początku XX wieku.
Bibliografia
Baraniuk, T. (1999). Prześmiewanie świata. O przebierańcach zapustnych na północno-zachodnim Mazowszu. Warszawa: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Towarzystwo Naukowo-Kulturalne, Mazowieckie Towarzystwo Kultury.
Brückner, A. (1997). Słownik etymologiczny języka polskiego. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Cezary z Arles św. (1989). Kazania (przeł. ks. S. Ryznar). Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.
Dekker, T. (1980). Czarownica z Edmonton (przeł. L. Kydryński). Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Dudzik, W. (2005). Karnawały w kulturze. Warszawa: Wydawnictwo Sic!.
Federowski, M. (1973). Diabelskie skrzypce. Baśnie białoruskie (przeł. A. Barszczewski). Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Girard, R. (1991). Kozioł ofiarny (przeł. M. Goszczyńska). Łódź: Wydawnictwo Łódzkie.
Goff, J. Le, Truong, N. (2006). Historia ciała w średniowieczu (przeł. I. Kania). Warszawa: Czytelnik.
Guriewicz, A. (1997). Kultura i społeczeństwo średniowiecznej Europy. Exempla XIII wieku (przeł. Z. Dobrzyniecki), Warszawa: Oficyna Wydawnicza wolumen, Wydawnictwo Bellona.
Jackowski, A. (1993). Muzykanci (wywiad z Andrzejem Bieńkowskim). Polska Sztuka Ludowa, 47 (2), 56-64.
Jastrun, T. (1996). Nie istniejącymi drogami do wsi, których już nie ma (Wywiad z Andrzejem Bieńkowskim). Nowa Res Publica, 9, 35-40.
Kalinowska-Kłosiewicz, D. (1985). Obrzęd sobótkowy. Taniec w aspekcie symboliki ruchu obrotowego. Polska Sztuka Ludowa, XXXIX, (1-2), 67-75.
Kiuiła, I. (2000). Diabelskie narzędzie. Gadki z Chatki, 28, 18-19.
Klinger, W. (1949). Wschodnio-europejskie rusałki i pokrewne postaci demonologii ludowej a tradycja grecko-rzymska. Lublin-Kraków: Nakład i Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego.
Knoop, O. (1894). Podania i opowiadania z Wielkiego Księstwa Poznańskiego (przeł. Z. A. Kowerska). Wisła, VIII (4), 719-774.
Kolberg, O. (1964) Chełmskie, cz. II. W: Dzieła wszystkie, t. 34. Wrocław-Poznań: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Kolberg, O. (1967). Kaliskie i Sieradzkie. W: Dzieła wszystkie, t. 46. Wrocław-Poznań: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Kolberg O. (1970). Mazowsze, cz. VII. W: Dzieła wszystkie, 42. Wrocław-Poznań: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Kolberg, O. (1973). Sanockie – Krośnieńskie. W: Dzieła wszystkie, t. 51. Wrocław-Poznań: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Kolberg, O. (1978). Kujawy, cz. I. W: Dzieła wszystkie, t. III. Wrocław: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Kopaliński, W. (1985) Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Kopernicki, I. (1891). Gadki ludowe górali beskidowych z okolic Rabki. Zbiór Wiadomości do Antropologii Krajowej, XV, 19-21.
Kowalik, A. (2004) Kosmologia dawnych Słowian. Prolegomena do teologii politycznej dawnych Słowian. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
Krzyżanowski, J. (1961). Ludowość w „Dziadów” części III. W: Paralele. Studia porównawcze z pogranicza literatury i folkloru. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Krzyżanowski, J. (1962). Polska bajka ludowa w układzie systematycznym. Warszawa: Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk..
Krzyżanowski J. (1965). Słownik folkloru polskiego. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Lebeda, A. (2002) Wiedza i wierzenia ludowe. W: Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego, t. VI. Wrocław-Cieszyn: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
Leeuw, G. van der. (1997) Fenomenologia religii (przeł. J. Prokopiuk). Warszawa: Książka i Wiedza.
Łotman, J. (1999). Kultura i eksplozja. (przeł. B. Żyłko). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Łuczkowski, J. (1996). Opoczyńscy muzykanci ludowi i ich instrumenty w świetle tradycji folklorystycznych. Literatura Ludowa, 2. 31-53.
Łużny, R. (2001). Rosyjskie bajki ludowe ze zbioru Aleksandra Afanasjewa (przeł. R. Łużny). Kraków: Polska Akademia Umiejętności.
Łysiak, W. (1988). Świat wierzeń ludu wielkopolskiego przełomu XIX i XX wieku. Lud, 72, 91-112.
Mann, T. (2000). Dostojewski – z umiarem. (przeł. J. Błoński). W: Dostojewski – z umiarem i inne eseje (s. 220-237). Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza SA.
Miedziński, J. (1937). Ziemia rawicka w legendzie i baśni. Rawicz: Towarzystwo Wydawnicze Sp. Z Ogr. Odp. w Rawiczu.
Moszyński, K. (1965) Kultura ludowa słowian, t. II, Kultura duchowa. Warszawa: Książka i Wiedza.
Ondrusz, J. (1984). Cudowny chleb podania, baśnie i opowieści cieszyńskie. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Pawłowicz, B. (1896) Kilka rysów z życia ludu w Zalasowej. Materiały Antropologiczno-Archeologiczne i Etnograficzne, I, 229-265.
Potkański, K. (2004). Wiadomości Długosza o polskiej mitologii. W: F. Bujak (oprac.). Pisma pośmiertne. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Propp, W. (2003). Historyczne korzenie bajki magicznej. (przeł. J. Chmielewski). Warszawa: Wydawnictwo KR.
Rożek, M. (1993). Diabeł w kulturze polskiej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Rzepnikowska, I. (2003). Bóg i diabeł w świecie wartości ludowej bajki ludowej. W: M. Jakitowicz, V. Wróblewska (red.). W kręgu folkloru, literatury i języka. Prace ofiarowane prof. Janowi Mirosławowi Kasjanowi w 70. rocznicę urodzin. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Rzepnikowska, I. (2005). Rosyjska i polska bajka magiczna (AT480) w kontekście kultury ludowej. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Saloni, A. (1908). Lud rzeszowski Materiały etnograficzne. Materiały Antropologiczno-Archeologiczne i Etnograficzne, X, 50-344.
Schmidt, J-C. (2006). Gest w średniowiecznej Europie. (przeł. H. Zaremska). Warszawa: Oficyna Naukowa.
Strawińska, Z. (1981) Wieś pałucka Statkowska Struga. Materiały etnograficzne, cz. III. Toruń: Muzeum Etnograficzne w Toruniu.
Siemieński, L. (1975). Podania i legendy polskie, ruskie i litewskie. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Szyjewski, A. (2003). Religia Słowian. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Świętek, J. (1998). Brzozowa i okolice Zakliczyna nad Dunajcem, cz. II, Wierzenia. Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
Toeppen, M. (1893). Wierzenia mazurskie. (przeł. E. Piltzówna). Wisła, VII, (1), 1-52.
Toлстая, C. M. (1995) Caкpaльнoe и мaгичecкoe в народном культe cвятых. W: J. Bartmiński, M. Jasińska-Wojtkowska (red.), Folklor – Sacrum – Religia, t. 2, (s. 32-37). Lublin: Instytut Europy Środkowo-Wschodniej.
Wasilewski, J. (1978) Symbolika ruchu obrotowego i rytualnej inwersji. Etnografia Polska, XXII (1), 81-108.
Witowt. (1903). Baśni z powiatu radzyńskiego. Wisła, XVII, (4), 721-723.
Witowt (1905). Gadki z Ostrówka. Wisła, XIX, (2), 293-.301.
Wodziński, C. (2007). Święty Idiota. Gdańsk: słowo obraz/terytoria.
Artykuł ze strony internetowej
Zadurska, O., Muzykant. W: Polska Bajka Ludowa. Słownik. http://bajka.umk.pl/slownik/lista-hasel/haslo/?id=120
Zadurska, O., Skrzypce. W: Polska Bajka Ludowa. Słownik. http://bajka.umk.pl/slownik/lista-hasel/haslo/?id=159
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie/Copyright Notice
1. Autorzy udzielają wydawcy (Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu) licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu w następujących polach eksploatacji:a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (ebook, audiobook);
c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera;
e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY - ND 3.0).
2. Autorzy udzielają wydawcy licencji nieodpłatnie.
3. Korzystanie przez wydawcę z utworu na ww. polach nie jest ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 391
Liczba cytowań: 0
