Folk Demonology and Time/Space Imagery in Roman Zmorski’s "Podania i baśni ludu"
DOI:
https://doi.org/10.12775/LL.6.2018.003Keywords
Roman Zmorski, pass, folklore, demonologyAbstract
The aim of the article is to show how Roman Zmorski, who represents a model of interest in folk culture, based on visiting villages and writing down folk tales typical of the first half of the nineteenth century in Poland, portrayed elements of folk imagination in his Podania i baśni ludu [Folk Legends and Fairy Tales]. Assuming that folklorists and writers of this period had limited knowledge of folk magical thinking, the article tries to find meanings that Zmorski – knowingly or not – recounted in his works. The analysis focuses on selected stories from Podania i baśni ludu; firstly, the article describes the imagery of time and space that appears in Zmorski’s stories; secondly, it discusses the meaning of demons, devils and witches.
References
ADAMOWSKI, J. (1999). Kategoria przestrzeni w folklorze: studium etnolingwistyczne. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
BRZOZOWSKA-KRAJKA, A. (1994). Symbolika dobowego cyklu powszedniego w polskim folklorze tradycyjnym. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
BYSTROŃ, J.S. (1995). Megalomania narodowa. Warszawa: Książka i Wiedza.
DERNAŁOWICZ, M. (1988). Roman Zmorski (1822–1867). W: M. Janion, M. Dernałowicz, M. Maciejewski (red.), Literatura krajowa w okresie romantyzmu 1831–1863. T. 2. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
DUBOWIK, H. (1999). Fantastyka w literaturze polskiej. Dzieje motywów fantastycznych w zarysie. Bydgoszcz: Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej.
GRZYWKA, K. (2005). Od lasu po góry, od domu po grób… Polska i niemiecka bajka ludowa ze zbiorów Oskara Kolberga i braci Grimm. Warszawa: Inst. Germanistyki UW.
Kawyn (oprac.), S. (2004). Cyganeria warszawska. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
KOWALSKI, P. (1998). Leksykon: znaki świata. Omen, przesąd, znaczenie. Warszawa –Wrocław: Wydawnictwo Naukowe PWN.
KRZYŻANOWSKI, J. (1977). Romana Zmorskiego „Sobotnia Góra”. W: tegoż (red.), Paralele. Studia porównawcze z pogranicza literatury i folkloru. Wyd. 2. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
MOSZYŃSKI, K. (1967). Kultura ludowa Słowian. Kultura duchowa. Część I. T. 2. Warszawa: Książka i Wiedza.
MOSZYŃSKI, K. (1968). Kultura ludowa Słowian. Kultura
duchowa. Część II. T. 2. Warszawa: Książka i Wiedza.
PEŁKA, L. (1987). Polska demonologia ludowa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
PIEŚCIKOWSKI, E. (1964). Poeta-tułacz. Biografia literacka Romana Zmorskiego. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
PILASZEK, M. (2008). Procesy o czary w Polsce w wiekach XV–XVIII. Kraków: Universitas.
PODGÓRSCY, B. i A. (2005). Wielka księga demonów polskich. Leksykon i antologia demonologii ludowej. Katowice: Wydawnictwo Kos.
ROSZCZYNIALSKA, M. (2003). Nowa baśń. „Strzyga” Romana Zmorskiego i „Wiedźmin” Andrzeja Sapkowskiego. „Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria”, 3, 257–266.
ROŻEK, M. (1993). Diabeł w kulturze polskiej: szkice z dziejów motywu i postaci. Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN.
RZĄŻEWSKI, A. (1868). Roman Zmorski. Kilka słów poświęconych pamięci zmarłego w dniu 18 lutego 1867 roku, poety. Warszawa: brak wydawnictwa.
STOMMA, L. (1986). Antropologia kultury wsi polskiej XIX w. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
TOMICCY, J. i R. (1975). Drzewo życia. Ludowa wizja świata i człowieka. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
WOJCIECHOWSKI, R. (1970). Warszawskie. W: H. Kapełuś, J. Krzyżanowski (red.), Dzieje folklorystyki polskiej 1800–1863: epoka przedkolbergowska. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
WRÓBLEWSKA, V. (2014). Od potworów do znaków pustych. Ludowe demony w polskiej literaturze dla dzieci. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
WRÓBLEWSKA,V. (2005). „Strzyga” Romana Zmorskiego, czyli religijny wymiar baśni. W: A. Stoff, D. Brzostek (red.), Polska literatura fantastyczna. Interpretacje (s. 77–91). Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
ZMORSKI, R. (2014). Lesław. Szkic fantastyczny. J. Ławski (red.), H. Krukowska (oprac.). Białystok: Wydawnictwo Alter Studio.
ZMORSKI, [Zamarski], R. (1852). Podania i baśni ludu w Mazowszu (z dodatkiem kilku szląskich i wielkopolskich). Wrocław.
ZMORSKI, R. (1866). Poezye. Lipsk.
ZMORSKI, [Zamarski], R. (1841). Zarysy Domowe przez Kazim. Wład. Wójcickiego. „Przegląd Warszawski Literatury, Historyi, Statystyki i Rozmaitości”, t. 2, z. 8.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
1. The authors give the publisher (Polish Ethnological Society) non-exclusive license to use the work in the following fields:a) recording of a Work / subject of a related copyright;
b) reproduction (multiplication) Work / subject of a related copyright in print and digital technique (ebook, audiobook);
c) marketing of units of reproduced Work / subject of a related copyright;
d) introduction of Work / object of related copyright to computer memory;
e) dissemination of the work in an electronic version in the formula of open access under the Creative Commons license (CC BY - ND 3.0).
2. The authors give the publisher the license free of charge.
3. The use of the work by publisher in the above mentioned aspects is not limited in time, quantitatively nor territorially.
Stats
Number of views and downloads: 412
Number of citations: 0
