Naszyjnik z zębów rekina. Indiańska Oklahoma w opowieściach Eddie’go Chuculate’a

Abstrakt

Cheyenne Madonna (2010), opowiadania Eddie’ego Chuculate’a, pisarza, w którego żyłach płynie krew Krików i Czirokezów, oraz jego autobiograficzna powieść This Indian Kid (2023), są z pozoru mocno osadzone w indiańskim świecie Oklahomy, Nowego Meksyku i Arizony. Nie są jednak peanem na cześć tubylczych wspólnot. Te praktycznie u Chuculate’a nie występują, jego indiańscy bohaterowie zamieszkują raczej małomiasteczkowy i podmiejski wariant amerykańskiego świata. Nie ma tu rozpamiętywania krzywd kolonizacji i zanurzania się w „tubylczą traumę”, rozterek dotyczących tożsamości indiańskich bohaterów, ich zawieszenia między światem rdzennych Amerykanów i białych. Chuculate pokazuje, że o współczesnych Indianach można opowiadać świeżym językiem, unikając balastu „historii”, „dziedzictwa” i „tradycji”. Jego znaki rozpoznawcze to ironia i dystans (choć zdarza się gorzka zaduma), a nie cierpienie, bohaterstwo i mitologizowanie przeszłości. Jeśli próbuje rozliczać się z przeszłością, to jest to przeszłość jego własnej rodziny, a nie tubylczego narodu, do którego należy. To właśnie próba zrozumienia relacji z najbliższymi osobami i przechowania o nich pamięci stanowi esencję dotychczasowej twórczości Chuculate’a, zakorzenionej w tradycjach zarówno indiańskiej, jak i amerykańskiej prozy. Chuculate jest przede wszystkim znakomitym, zajmującym opowiadaczem, który podtrzymuje świetne tradycje tubylczoamerykańskiej prozy z Oklahomy, by wspomnieć znanych u nas Navarre’a Scotta Momadaya i Brandona Hobsona.