Armii Czerwonej w województwie poznańskim portret niekompletny. Uwagi dotyczące książki Macieja Kościuszki
DOI:
https://doi.org/10.12775/KH.2024.131.4.06Parole chiave
Armia Czerwona, Wielkopolska, województwo poznańskie, rok 1945Abstract
Opracowanie jest jedną z nielicznych monografii regionalnych podejmujących kwestię obecności Armii Czerwonej na ziemiach polskich po zakończeniu II wojny światowej. W artykule podjęto próbę oceny książki oraz polemiki z ustaleniami Autora, ponieważ kreślony przez niego obraz stacjonowania żołnierzy radzieckich w województwie poznańskim w latach 1945–1946 pozostaje niepełny.
Riferimenti bibliografici
Edycje źródłowe
Aparat bezpieczeństwa w województwie poznańskim 1945–1956. Wybrane kierunki i metody (dokumenty), oprac. Rafał Kościański, IPN-KŚZpNP, Poznań–Warszawa 2021.
Niemcy w Polsce 1945–1950. Wybór dokumentów, t. 3: Województwa poznańskie i szczecińskie, red. Włodzimierz Borodziej, Hans Lemberg, wybór Stanisław Jankowiak, Neriton, Warszawa 2001.
Specłagier NKWD nr 2 w Poznaniu. Dokumenty, red. Waldemar Handke, Rafał Kościański, Grzegorz Barczykowski, IPN-KŚZpNP, Poznań 2009.
Opracowania
Armia Czerwona/Radziecka w Polsce w latach 1944–1993. Studia i szkice, red. Krzysztof Filip, Mirosław Golon, IPN-KŚZpNP, Borne Sulinowo–Bydgoszcz–Gdańsk 2014.
Bartkowiak Tadeusz, Działalność Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej w Poznaniu w latach 1945–1970, „Kronika Miasta Poznania” 41, 1973, 1, s. 34–66.
Baziur Grzegorz, Armia Czerwona na Pomorzu Gdańskim 1945–1947, IPN-KŚZpNP, Warszawa 2003.
Bielecki Bogumił, Szczepaniak Marek, Śmielecki Wojciech, Podpalenie katedry gnieźnieńskiej w 1945 roku, Prymasowskie Wydawnictwo Gaudentinum, Gniezno 2016.
Brzeziński Piotr, Zapomniani dygnitarze. Pierwsi sekretarze Komitetu Wojewódzkiego PPR/PZPR w Gdańsku w latach 1945–1990. Szkice biograficzne, IPN-KŚZpNP, Gdańsk 2013.
Czarnecka Dominika, „Pomniki wdzięczności” Armii Czerwonej w Polsce Ludowej i w III Rzeczypospolitej, IPN-KŚZpNP, Warszawa 2015.
Golon Mirosław, Polityka radzieckich władz wojskowych i policyjnych na Pomorzu Nadwiślańskim w latach 1945–1947, Wydawnictwo UMK, Toruń 2001.
Góra Władysław, PPR w walce o podział ziemi obszarniczej 1944–1945, Książka i Wiedza, Warszawa 1962.
Handke Waldemar, Kościański Rafał, „Zwyczajny” urząd… Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Kościanie 1945–1954, Instytut im. gen. Stefana „Grota” Roweckiego, Kościan–Leszno 2006.
Handke Waldemar, Sowieci w Wielkopolsce w pierwszym okresie po zakończeniu II wojny światowej, w: Województwo poznańskie w latach 1945–1950, red. Konrad Białecki, Stanisław Jankowiak, Rafał Reczek, IPN, Poznań–Warszawa 2022.
Holzer Jerzy, Europa zimnej wojny, Znak, ISP PAN, Kraków 2012.
Hytrek-Hryciuk Joannna, „Rosjanie nadchodzą!”. Ludność niemiecka a żołnierze Armii Radzieckiej (Czerwonej) na Dolnym Śląsku w latach 1945–1948, IPN-KŚZpNP, Wrocław 2010.
Iwanow Nikołaj, Komunizm po polsku. Historia komunizacji Polski widziana z Kremla, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2017.
Jurek Marcin, „Poznań nie zapomni bohaterskiego czynu Armii Czerwonej”. Wokół obchodów 23 lutego w okresie Polski Ludowej, „Kronika Miasta Poznania” 2022, 4, s. 216–246.
Kersten Krystyna, Narodziny systemu władzy. Polska 1943–1948, Kantor Wydawniczy SAWW, Poznań 1990.
Konspiracja antykomunistyczna i podziemie zbrojne w Wielkopolsce w latach 1945–1956, red. Agnieszka Łuczak, Aleksandra Pietrowicz, IPN-KŚZpNP, Poznań 2016.
Kościański Rafał, „WUBP w Poznaniu 1945–1954. Powstanie, struktura, działalność operacyjna”, [maszynopis pracy doktorskiej], UAM, Poznań 2016.
Kościuszko Maciej, Armia Czerwona i jej administracja w Kaliszu w latach 1945–1946, „Polonia Maior Orientalis” 10, 2023, s. 225–240.
Kościuszko Maciej, Armia Czerwona w Wielkopolsce w latach 1945–1946 w świetle dokumentów polskiej administracji, IPN, Poznań–Warszawa 2023.
Kościuszko Maciej, Funkcjonowanie komendantury wojennej Armii Czerwonej w Lesznie w 1945 roku, „Rocznik Leszczyński” 17, 2017, s. 125–137.
Kościuszko Maciej, Kwestia aprowizacji w kontekście obecności wojsk Armii Czerwonej na terytorium województwa poznańskiego w latach 1945–1946, w: Województwo poznańskie w latach 1945–1950, red. Konrad Białecki, Stanisław Jankowiak, Rafał Reczek, IPN, Poznań–Warszawa 2022.
Kościuszko Maciej, Rekwizycja czy rabunek? Studium przypadku przywłaszczenia mienia przez Armię Czerwoną na przykładzie powiatu wrzesińskiego w 1945 r., „Historia Slavorum Occidentis” 2018, 1, s. 72–88.
Materski Wojciech, Dyplomacja Polski „lubelskiej”. Lipiec 1944 – marzec 1947, Rytm, ISP PAN, Warszawa 2007.
Matusik Przemysław, Historia Poznania, t. 4: 1945–2016, Wydawnictwo Miejskie Posnania, Poznań 2021.
Motyka Grzegorz, Na białych Polaków obława. Wojska NKWD w walce z polskim podziemiem 1944–1953, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2014.
Pleskaczyńska Konstancja, Pleskaczyński Adam, Cmentarze i mogiły żołnierzy Armii Czerwonej w Wielkopolsce. Analiza przestrzenno-historyczna, Stowarzyszenie Współpracy Polska-Wschód, Warszawa 2018.
Pleskaczyński Adam, Armia Czerwona w walkach o Poznań w styczniu i lutym 1945 roku. Analiza bezpowrotnych strat osobowych, Stowarzyszenie Współpracy Polska-Wschód, Warszawa–Poznań 2016.
Rochatka Tomasz, Urząd Bezpieczeństwa w Gnieźnie w latach 1945–1956, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2009.
Sobór-Świderska Anna, Jakub Berman. Biografia komunisty, IPN-KŚZpNP, Warszawa 2009.
Spałek Robert, Na licencji Moskwy. Wokół Gomułki, Bermana i innych (1943–1970), IPN-KŚZpNP, Warszawa 2020.
Stryjkowski Krzysztof, Armia Czerwona w Poznaniu w 1945 roku, „Kronika Miasta Poznania” 2015, 1, s. 121–139.
Stryjkowski Krzysztof, Poznań ’45. Ostatni rok wojny i pierwszy rok odbudowy, Wydawnictwo Nauka i Innowacje, Poznań 2013.
Stryjkowski Krzysztof, Skutki obecności Armii Czerwonej w Wielkopolsce pod koniec wojny i w pierwszych latach powojennych, „Kronika Wielkopolski” 2008, 1, s. 35–59.
Szumiło Mirosław, Roman Zambrowski 1909–1977. Studium z dziejów elity komunistycznej w Polsce, IPN-KŚZpNP, Warszawa 2014.
Techman Ryszard, Armia Radziecka w gospodarce morskiej Pomorza Zachodniego w latach 1945–1956, Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Poznań 2003.
W drodze do władzy. Struktury komunistyczne realizujące politykę Rosji Sowieckiej i ZSRS wobec Polski (1917–1945), red. Elżbieta Kowalczyk, Konrad Rokicki, IPN, Warszawa 2019.
W objęciach Wielkiego Brata. Sowieci w Polsce 1944–1993, red. Konrad Rokicki, Sławomir Stępień, IPN-KŚZpNP, Warszawa 2009.
Ważniewski Władysław, Walka polityczna w kierownictwie PPR i PZPR 1944–1964, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2014.
Zaremba Marcin, „Jak nie urok, to…” Strach przed czerwonoarmistami 1944–1947, w: W objęciach Wielkiego Brata. Sowieci w Polsce 1944–1993, red. Konrad Rokicki, Sławomir Stępień, IPN-KŚZpNP, Warszawa 2009.
Zaremba Marcin, Wielka trwoga. Polska 1944–1947. Ludowa reakcja na kryzys, Znak, ISP PAN, Kraków 2012.
Downloads
Pubblicato
Come citare
Fascicolo
Sezione
Licenza

Questo lavoro è fornito con la licenza Creative Commons Attribuzione - Non opere derivate 4.0 Internazionale.
Stats
Number of views and downloads: 175
Number of citations: 0