Armii Czerwonej w województwie poznańskim portret niekompletny. Uwagi dotyczące książki Macieja Kościuszki
DOI:
https://doi.org/10.12775/KH.2024.131.4.06Słowa kluczowe
Armia Czerwona, Wielkopolska, województwo poznańskie, rok 1945Abstrakt
Opracowanie jest jedną z nielicznych monografii regionalnych podejmujących kwestię obecności Armii Czerwonej na ziemiach polskich po zakończeniu II wojny światowej. W artykule podjęto próbę oceny książki oraz polemiki z ustaleniami Autora, ponieważ kreślony przez niego obraz stacjonowania żołnierzy radzieckich w województwie poznańskim w latach 1945–1946 pozostaje niepełny.
Bibliografia
Edycje źródłowe
Aparat bezpieczeństwa w województwie poznańskim 1945–1956. Wybrane kierunki i metody (dokumenty), oprac. Rafał Kościański, IPN-KŚZpNP, Poznań–Warszawa 2021.
Niemcy w Polsce 1945–1950. Wybór dokumentów, t. 3: Województwa poznańskie i szczecińskie, red. Włodzimierz Borodziej, Hans Lemberg, wybór Stanisław Jankowiak, Neriton, Warszawa 2001.
Specłagier NKWD nr 2 w Poznaniu. Dokumenty, red. Waldemar Handke, Rafał Kościański, Grzegorz Barczykowski, IPN-KŚZpNP, Poznań 2009.
Opracowania
Armia Czerwona/Radziecka w Polsce w latach 1944–1993. Studia i szkice, red. Krzysztof Filip, Mirosław Golon, IPN-KŚZpNP, Borne Sulinowo–Bydgoszcz–Gdańsk 2014.
Bartkowiak Tadeusz, Działalność Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej w Poznaniu w latach 1945–1970, „Kronika Miasta Poznania” 41, 1973, 1, s. 34–66.
Baziur Grzegorz, Armia Czerwona na Pomorzu Gdańskim 1945–1947, IPN-KŚZpNP, Warszawa 2003.
Bielecki Bogumił, Szczepaniak Marek, Śmielecki Wojciech, Podpalenie katedry gnieźnieńskiej w 1945 roku, Prymasowskie Wydawnictwo Gaudentinum, Gniezno 2016.
Brzeziński Piotr, Zapomniani dygnitarze. Pierwsi sekretarze Komitetu Wojewódzkiego PPR/PZPR w Gdańsku w latach 1945–1990. Szkice biograficzne, IPN-KŚZpNP, Gdańsk 2013.
Czarnecka Dominika, „Pomniki wdzięczności” Armii Czerwonej w Polsce Ludowej i w III Rzeczypospolitej, IPN-KŚZpNP, Warszawa 2015.
Golon Mirosław, Polityka radzieckich władz wojskowych i policyjnych na Pomorzu Nadwiślańskim w latach 1945–1947, Wydawnictwo UMK, Toruń 2001.
Góra Władysław, PPR w walce o podział ziemi obszarniczej 1944–1945, Książka i Wiedza, Warszawa 1962.
Handke Waldemar, Kościański Rafał, „Zwyczajny” urząd… Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Kościanie 1945–1954, Instytut im. gen. Stefana „Grota” Roweckiego, Kościan–Leszno 2006.
Handke Waldemar, Sowieci w Wielkopolsce w pierwszym okresie po zakończeniu II wojny światowej, w: Województwo poznańskie w latach 1945–1950, red. Konrad Białecki, Stanisław Jankowiak, Rafał Reczek, IPN, Poznań–Warszawa 2022.
Holzer Jerzy, Europa zimnej wojny, Znak, ISP PAN, Kraków 2012.
Hytrek-Hryciuk Joannna, „Rosjanie nadchodzą!”. Ludność niemiecka a żołnierze Armii Radzieckiej (Czerwonej) na Dolnym Śląsku w latach 1945–1948, IPN-KŚZpNP, Wrocław 2010.
Iwanow Nikołaj, Komunizm po polsku. Historia komunizacji Polski widziana z Kremla, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2017.
Jurek Marcin, „Poznań nie zapomni bohaterskiego czynu Armii Czerwonej”. Wokół obchodów 23 lutego w okresie Polski Ludowej, „Kronika Miasta Poznania” 2022, 4, s. 216–246.
Kersten Krystyna, Narodziny systemu władzy. Polska 1943–1948, Kantor Wydawniczy SAWW, Poznań 1990.
Konspiracja antykomunistyczna i podziemie zbrojne w Wielkopolsce w latach 1945–1956, red. Agnieszka Łuczak, Aleksandra Pietrowicz, IPN-KŚZpNP, Poznań 2016.
Kościański Rafał, „WUBP w Poznaniu 1945–1954. Powstanie, struktura, działalność operacyjna”, [maszynopis pracy doktorskiej], UAM, Poznań 2016.
Kościuszko Maciej, Armia Czerwona i jej administracja w Kaliszu w latach 1945–1946, „Polonia Maior Orientalis” 10, 2023, s. 225–240.
Kościuszko Maciej, Armia Czerwona w Wielkopolsce w latach 1945–1946 w świetle dokumentów polskiej administracji, IPN, Poznań–Warszawa 2023.
Kościuszko Maciej, Funkcjonowanie komendantury wojennej Armii Czerwonej w Lesznie w 1945 roku, „Rocznik Leszczyński” 17, 2017, s. 125–137.
Kościuszko Maciej, Kwestia aprowizacji w kontekście obecności wojsk Armii Czerwonej na terytorium województwa poznańskiego w latach 1945–1946, w: Województwo poznańskie w latach 1945–1950, red. Konrad Białecki, Stanisław Jankowiak, Rafał Reczek, IPN, Poznań–Warszawa 2022.
Kościuszko Maciej, Rekwizycja czy rabunek? Studium przypadku przywłaszczenia mienia przez Armię Czerwoną na przykładzie powiatu wrzesińskiego w 1945 r., „Historia Slavorum Occidentis” 2018, 1, s. 72–88.
Materski Wojciech, Dyplomacja Polski „lubelskiej”. Lipiec 1944 – marzec 1947, Rytm, ISP PAN, Warszawa 2007.
Matusik Przemysław, Historia Poznania, t. 4: 1945–2016, Wydawnictwo Miejskie Posnania, Poznań 2021.
Motyka Grzegorz, Na białych Polaków obława. Wojska NKWD w walce z polskim podziemiem 1944–1953, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2014.
Pleskaczyńska Konstancja, Pleskaczyński Adam, Cmentarze i mogiły żołnierzy Armii Czerwonej w Wielkopolsce. Analiza przestrzenno-historyczna, Stowarzyszenie Współpracy Polska-Wschód, Warszawa 2018.
Pleskaczyński Adam, Armia Czerwona w walkach o Poznań w styczniu i lutym 1945 roku. Analiza bezpowrotnych strat osobowych, Stowarzyszenie Współpracy Polska-Wschód, Warszawa–Poznań 2016.
Rochatka Tomasz, Urząd Bezpieczeństwa w Gnieźnie w latach 1945–1956, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2009.
Sobór-Świderska Anna, Jakub Berman. Biografia komunisty, IPN-KŚZpNP, Warszawa 2009.
Spałek Robert, Na licencji Moskwy. Wokół Gomułki, Bermana i innych (1943–1970), IPN-KŚZpNP, Warszawa 2020.
Stryjkowski Krzysztof, Armia Czerwona w Poznaniu w 1945 roku, „Kronika Miasta Poznania” 2015, 1, s. 121–139.
Stryjkowski Krzysztof, Poznań ’45. Ostatni rok wojny i pierwszy rok odbudowy, Wydawnictwo Nauka i Innowacje, Poznań 2013.
Stryjkowski Krzysztof, Skutki obecności Armii Czerwonej w Wielkopolsce pod koniec wojny i w pierwszych latach powojennych, „Kronika Wielkopolski” 2008, 1, s. 35–59.
Szumiło Mirosław, Roman Zambrowski 1909–1977. Studium z dziejów elity komunistycznej w Polsce, IPN-KŚZpNP, Warszawa 2014.
Techman Ryszard, Armia Radziecka w gospodarce morskiej Pomorza Zachodniego w latach 1945–1956, Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Poznań 2003.
W drodze do władzy. Struktury komunistyczne realizujące politykę Rosji Sowieckiej i ZSRS wobec Polski (1917–1945), red. Elżbieta Kowalczyk, Konrad Rokicki, IPN, Warszawa 2019.
W objęciach Wielkiego Brata. Sowieci w Polsce 1944–1993, red. Konrad Rokicki, Sławomir Stępień, IPN-KŚZpNP, Warszawa 2009.
Ważniewski Władysław, Walka polityczna w kierownictwie PPR i PZPR 1944–1964, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2014.
Zaremba Marcin, „Jak nie urok, to…” Strach przed czerwonoarmistami 1944–1947, w: W objęciach Wielkiego Brata. Sowieci w Polsce 1944–1993, red. Konrad Rokicki, Sławomir Stępień, IPN-KŚZpNP, Warszawa 2009.
Zaremba Marcin, Wielka trwoga. Polska 1944–1947. Ludowa reakcja na kryzys, Znak, ISP PAN, Kraków 2012.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 50
Liczba cytowań: 0
